Ο τυφώνας Ότις που χτύπησε χθες στο δυτικό Μεξικό μετατράπηκε από μεσαίας κατηγορίας τροπική καταιγίδα σε καταστροφικό τυφώνα κατηγορίας 5 στην κλίμακα Σαφίρ-Σίμσον μέσα σε χρόνο ρεκόρ και οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν το πώς, αλλά και γιατί δεν ήταν σε θέση να το προβλέψουν.
Στο Ακαπούλκο υπήρξε ειδοποίηση για μια τροπική καταιγίδα, κάπως ασθενέστερη από την ισχύ τυφώνα, όμως 24 ώρες αργότερα ο Ότις έφτασε στις μεξικάνικες ακτές με ταχύτητες ανέμων 266 χλμ. την ώρα, ο ισχυρότερος τυφώνας που έχει σημειωθεί σε στεριά από την πλευρά του Ανατολικού Ειρηνικού.
Σε διάστημα μόλις 12 ωρών η ισχύς του Ότις υπερδιπλασιάστηκε από 113 χλμ./ώρα σε 257χλμ./ώρα καθώς πλησίαζε τις ακτές, που επίσης αποτελεί ρεκόρ μεταβολής. Στη συνέχεια μάλιστα ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο. Οι τροπικές καταιγίδες συνήθως κερδίζουν ή χάνουν λίγα χιλιόμετρα ανά 12 ώρες και σε ακραίες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί ισχυροποίηση μέχρι 80 χλμ./ώρα.
Τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μια τάση να αυξάνεται ταχύτερα η ένταση των τυφώνων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, ισχυρίζονται πολλοί επιστήμονες. Μπορεί να μην κατανοούν ακόμη πλήρως το μηχανισμό, όμως φαίνεται ότι το κλειδί είναι η θερμοκρασία του νερού. Τα θερμά νερά αποτελούν κυριολεκτικά «καύσιμα» για τους τυφώνες και οι μετρήσεις έχουν δείξει ότι από τον περασμένο Απρίλιο σημειώνονται τιμές ρεκόρ στις θερμοκρασίες των επιφανειακών υδάτων των ωκεανών. Με τη σειρά τους, τα βαθύτερα νερά επίσης σπάνε τα ρεκόρ θερμοκρασίας το ένα μετά το άλλο, καθώς οι ωκεανοί λειτουργούν σαν ένα τεράστιο σφουγγάρι που απορροφά την υπερβάλλουσα θερμότητα από τις ανθρωπογενείς καύσεις ορυκτών καυσίμων.
Μάλιστα φαίνεται ότι είναι ακριβώς η περίοδος από μέσα έως τέλη Οκτωβρίου που παρουσιάζονται οι υψηλότερες θερμοκρασίες στα επιφανειακά και βαθύτερα νερά όταν παρουσιάζονται και οι τυφώνες που ισχυροποιούνται με ταχείς ρυθμούς. Όχι μόνο η περίπτωση του Ότις, αλλά και η Βίλμα το 2005 ή η Πατρίσια το 2015.
Πολλές πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι πλέον είναι πιο συχνές οι περιπτώσεις τυφώνων που ισχυροποιούνται γρήγορα. «Πρόκειται για το είδος των φαινομένων που αναμένονται λόγω της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας, όμως είναι δύσκολο να τα συσχετίσουμε κάθε φορά με μια συγκεκριμένη καταιγίδα» λέει ο περιβαλλοντολόγος Τζιμ Κόσιν της αμερικανικής Υπηρεσίας Ερευνών των Ωκεανών και της Ατμόσφαιρας.
Ο καθηγητής ατμοσφαιρικών επιστημών στο ΜΙΤ Κέρρυ Εμάνουελ θεωρεί ότι υπάρχουν επιπλέον παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως η αλατότητα του νερού. Εξαιτίας των πολλών βροχοπτώσεων στην περιοχή αυτήν την εποχή του χρόνου, αλλοιώνεται το μείγμα θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων. Συνήθως ένας τυφώνας αναμειγνύει το θερμό νερό της επιφάνειας με τα ψυχρότερα νερά που βρίσκονται σε χαμηλότερα στρώματα. Όταν το επιφανειακό νερό είναι πιο δροσερό, η καταιγίδα τραβάει ακόμη περισσότερο νερό από κάτω και με αυτόν τον τρόπο γιγαντώνεται περισσότερο, λέει ο επιστήμονας του ΜΙΤ.
Σε κάθε περίπτωση, απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για πιο ακριβείς προβλέψεις, γιατί είναι διαφορετικό να εκδίδεται μια προειδοποίηση για τον πληθυσμό ότι πλησιάζει μια τροπική καταιγίδα από το να σημάνει συναγερμός για έναν ισχυρό τυφώνα, τονίζει η επιστημονική κοινότητα. Αλλιώς προετοιμάζεσαι για τη μία κατάσταση, αλλιώς για την άλλη, περιορίζοντας τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να έχει ένα τέτοιο φαινόμενο.
