Τα τοπωνύμια της Λευκάδας*

Χώρα (Λευκάδα) – Καλλιγόνι

Αναφερόμαστε εδώ στα τοπωνύμια «της πλησιοχώρου πεδιάδος». Πολλά απ’ αυτά δεν σώζονται σήμερα, ή γιατί οι τοποθεσίες έχουν αλλάξει μορφή (έγιναν οικόπεδα, κτίστηκαν διαμερίσματα, άνοιξαν δρόμοι κλπ) ή γιατί εγκαταλείφθηκαν. Θα αναφερθούμε μόνον σε όσα εξακολουθούν να ακούγονται και σήμερα και σε όσα, λησμονημένα πια από τους νεότερους, διατηρούνται στη μνήμη των παλαιότερων ή σε χαρτιά.

Αγία Κάρα, στην, συνοικία στα ανατολικά της πόλης Λευκάδας. Το όνομα οφείλεται στην «κάρα» (κεφαλή) του Αγίου Βησσαρίωνα: Όταν στα μέσα του 18ου αιώνα (1743) έπεσε πανώλη στη Λευκάδα, έφεραν από την Ήπειρο την Κάρα του Αγίου Βησσαρίωνα, τη λιτάνευσαν και σταμάτησε η πανώλη. Κατόπιν ίδρυσαν τον ναό του Αγίου Βησσαρίωνα στην ανατολική παραλία της πόλης και από τότε η συνοικία εκεί ονομάστηκε Αγία Κάρα.

Αμαξική, στην, έτσι ονομαζόταν ο τόπος που είναι σήμερα η πόλη Λευκάδα. Αμέσως μετά την κατάληψη του Κάστρου από τους Ενετούς, διατάχτηκαν οι κάτοικοι της εκεί πολίχνης (γύρω από το Κάστρο), που είχε δύο μαχαλάδες, την «Άλλη Μεριά» ανατολικά και την «Αγ. Μαύρα» δυτικά, να μετοικήσουν λίγο νοτιότερα, στη θέση Αμαξική όπου υπήρχε συνοικισμός ψαράδων. Από τότε ως σήμερα βρίσκεται εκεί η πρωτεύουσα του νησιού.

Γύρα, στη, είναι αμμώδης παραθαλάσσια έκταση, που αρχίζει από το Κάστρο της Αγ. Μαύρας και τελειώνει στα ριζά του βουνού της Φανερωμένης, δίπλα στον Άγιο Ιωάννη Αντζούση. Η περιοχή, μήκους 7-8 χιλιομέτρων, καλύπτεται από όλοκάθαρη αμμουδιά. Η περιοχή είναι εξαίρετου κάλλους. Στη διαδρομή της Γύρας υπάρχουν και επιμέρους τοπωνύμια, όπως Άη-Γιάννης, Μύλοι, Φετσέικα. Η Γύρα στο μεσαίωνα λεγόταν Lettorna.

Κουζούντελη, στην, τοπωνύμιο, που καλύπτει μια από τις ωραιότερες τοποθεσίες έξω από την πόλη. Ένας ευθύς δρόμος -στενότερος παλιότερα- ξεκινάει από το Χαντάκι και φτάνει στο μοναστήρι της Φανερωμένης κανονικά ως το χ. Φρύνι και από εκεί ο δρόμος σε φέρνει στα δυτικά και νότια χωριά του νησιού. Παλιότερα ο δρόμο και τα δεξιά κι αριστερά χωράφια μέχρι το ένα χιλιόμετρο είχαν αυτό το όνομα. Σήμερα η τοπωνυμία ισχύει γύρω από τα δύο εξοχικά καφενεία. Μερικοί λένε και γράφουν Κουζούμπεη για να δηλωθεί ότι κάποιος μπέης είχε εκεί επί τουρκορατίας στη Λευκάδα μεγάλα κτήματα∙ και διόλου απίθανο.

Μποσκέτο, στο, άλσος στην παραλία της πόλης. Πλούσιο άλλοτε σε μεγάλα και σκιερά δέντρα. Σήμερα έχει μεταβληθεί η κατάσταση εκεί. Το Μποσκέτο έγινε ο χώρος των ποιητών με προτομές των Βαλαωρίτη, Σικελιανού, Χερν και Κλεαρέτης. Δίπλα Μαλάμου.

*Απόσπασμα από το βιβλίο του Τάσου Π. Κοντομίχη «Τα τοπωνύμια της Λευκάδας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη και μπορείτε να το προμηθευτείτε από το βιβλιοπωλείο Fagottobooks στη Ζακύνθου 7.