Από τη Στέλλα Χαράμη
Η πρόεδρος του Ιδρύματος Νικολάου και Ντόλλης Γουλανδρή και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης εξηγεί πως ένα μικρό μουσείο (σε τετραγωνικά) φιλοξενεί διεθνείς σταρ των εικαστικών και είναι γνωστό σ’ όλο τον κόσμο.
Το στιγμιότυπο συμπυκνώνει ιδανικά τη διττή ταυτότητα του Μουσείου που ισορροπεί ανάμεσα στο ειδώλιο και στο avant garde· ανάμεσα στο αρχαίο και στο νέο. Για τη Σάντρα Μαρινοπούλου – που τώρα οδηγεί την πομπή προς το Κεντρικό Κτήριο της Νεοφύτου Δούκα – αυτός ο διάλογος κρατάει δέκα χρόνια και συνάμα μερικά δευτερόλεπτα· όσο χρόνο δηλαδή χρειάζεται κανείς για να διασχίσει το γυάλινο διάδρομο από το ένα προς το άλλο κτήριο. Και δεν διστάζει να υποσχεθεί πως το ίδιο θα συμβεί και με την επόμενη, μεγάλη έκθεση του «Κυκλαδικής». «Η συνέργεια ανάμεσα σ’ ένα κορυφαίο σύγχρονο καλλιτέχνη και των αρχαιοτήτων μας».
Η κ. Σάντρα Μαρινοπούλου με την ομάδα υποστηρικτών της Tate Modern.
Η έκθεση «βραβείο ΔΕΣΤΕ» είναι ένα ακόμα “επεισόδιο” στο διάλογο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης με τη νεότερη δημιουργία. Πως προέκυψε η ιδέα;
Η συνεργασία με το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ ήταν αποτέλεσμα μιας στρατηγικής αλλαγής που πρότεινα στο ΔΣ του Μουσείου όταν πρωτοανέλαβα το 2007. Η πρόταση αφορούσε την επέκταση του προγράμματος του Μουσείου με εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, με στόχο τη διεύρυνση του κοινού του και κυρίως την προσέγγιση των νέων. Εκείνη την εποχή ο Δάκης Ιωάννου μου πρότεινε να συνεργαστούμε φιλοξενώντας το θεσμό των Βραβείων ΔΕΣΤΕ. Έτσι, από το 2009, το Μουσείο φιλοξενεί κάθε δύο χρόνια την έκθεση με έργα των υποψηφίων του Βραβείου ΔΕΣΤΕ, αναδεικνύοντας ό,τι πιο ανατρεπτικό έχουν να παρουσιάσουν οι διαγωνιζόμενοι νέοι Έλληνες και Κύπριοι καλλιτέχνες. Με τη στρατηγική και μόνιμη συνεργασία μας με τα Βραβεία ΔΕΣΤΕ έχει ανοίξει πλέον ένας σταθερός δίαυλος επικοινωνίας με τους νέους προσφέροντας ένα δυναμικό πεδίο ανταλλαγής ιδεών για τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία. Μια ακόμη πολύ σημαντική συνεργασία προς την ίδια κατεύθυνση που ξεκίνησε πρόσφατα, είναι με τον Οργανισμό Πολιτισμού ΝΕΟΝ, ο οποίος αποσκοπεί να φέρει το ευρύ κοινό σε επαφή με τον σύγχρονο πολιτισμό σε όλη την πόλη.
Είμαστε ένα από τα λίγα μουσεία στον κόσμο, ίσως και το μοναδικό, που συνδυάζει τόσο δυναμικά μόνιμη συλλογή αρχαιοτήτων με πρόγραμμα αρχαιολογικών και σύγχρονων εκθέσεων
Ιδιαίτερα γόνιμος. Πρόκειται για έναν πραγματικό διάλογο καθώς οι επιλεγμένοι, διεθνούς εμβέλειας, καλλιτέχνες προσκαλούνται να συνομιλήσουν με τον αρχαίο πολιτισμό. Κάθε χρόνο ένας σημαντικός καλλιτέχνης ή ένας επιμελητής καλείται να επισκεφθεί τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου και να δημιουργήσει μια έκθεση με σημείο αναφοράς και έμπνευσης από αυτές. Μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είμαστε ένα από τα λίγα μουσεία στον κόσμο, ίσως και το μοναδικό, που συνδυάζει τόσο δυναμικά μόνιμη συλλογή αρχαιοτήτων με πρόγραμμα αρχαιολογικών και σύγχρονων εκθέσεων. Ως αποτέλεσμα αυτού έχουμε συνεργαστεί με καταξιωμένους καλλιτέχνες που έχουν φιλοξενηθεί στα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου: Η Louise Bourgeois, ο Thomas Struth, ο Γιάννης Κουνέλλης, αλλά και νεότεροι όπως ο Ugo Rondinone, η Sarah Lucas και πρόσφατα ο ακτιβιστής Ai Weiwei άφησαν το καλλιτεχνικό τους αποτύπωμα στην Αθήνα μέσα στο Μουσείο μας.
Ως ιδιωτικό ίδρυμα έχουμε τον καθημερινό αγώνα να βρούμε χρηματοδότηση για ο,τιδήποτε κάνουμε
Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτόν τον χαρακτηρισμό σας. Ως ιδιωτικό ίδρυμα έχουμε τον καθημερινό αγώνα να βρούμε χρηματοδότηση για ο,τιδήποτε κάνουμε. Όλα αυτά που σας προανέφερα γίνονται χωρίς καμία απολύτως κρατική επιχορήγηση.
Οι χορηγίες συμβάλλουν σημαντικά στη λειτουργία μας, όπως και οι Φίλοι του Μουσείου, Έλληνες και ξένοι, που εδώ και 30 χρόνια μας στηρίζουν αδιάκοπα. Ένα σημαντικό μέρος των εσόδων προέρχεται από τα εισιτήρια αλλά και από το Cycladic Shop. Έχει γίνει νέα επιλογή των αντικειμένων του προς πώληση από νέους επιμελητές, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε να λειτουργεί και το νέο μας e-shop που κάνει προσβάσιμα τα ακριβή μας αντίγραφα σε κάθε άκρη του κόσμου. Σημαντικό έσοδο είναι επίσης η διάθεση των χώρων μας για εξωτερικές εκδηλώσεις.
Θα είχα επιτέλους τη δυνατότητα να επικοινωνήσω με όλους τους τρόπους τον κυκλαδικό και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό σε όλο τον κόσμο! Θα ταξίδευα τα κυκλαδικά ειδώλια σε όλες τις γωνιές της γης και θα μετέφραζα το site και όλο το ψηφιακό υλικό του Μουσείου σε όλες τις γλώσσες. Επίσης θα έκανα δωρεά τις μουσειοσκευές μας σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας και στα ελληνικά σχολεία του εξωτερικού για να γνωρίσουν όλα τα παιδιά που δεν μπορούν να επισκεφθούν την Αθήνα τον πολιτισμό μας. Το όραμά μας είναι μεγάλο και τα σχέδιά μας αναρίθμητα, αλλά το budget μας προσγειώνει…
Είναι κάτι που μας προβληματίζει και μας στενοχωρεί πολύ. Σκεφτείτε ότι με το Μπενάκη, το Βυζαντινό Μουσείο και την Εθνική Πινακοθήκη είμαστε ένας περίπατος. Με το ΕΜΣΤ ο περίπατος αυτός διευρύνεται. Για εμάς είναι σημαντικό να υπάρχουν πολλοί και ενεργοί πυρήνες πολιτισμού στη γειτονιά μας. Είμαι βέβαιη ότι το Μουσείο Μπενάκη θα ξεπεράσει σύντομα τα προβλήματά του. Όσο για το πολύπαθο ΕΜΣΤ επιβάλλεται να ανοίξει πολύ σύντομα. Έχει καθυστερήσει πολύ. Μια χώρα χωρίς Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης δεν μπορεί να εξελιχθεί.
Ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά να ηγείστε ενός μουσείου που δεν εξαρτάται από το Δημόσιο;
Το πολύπαθο ΕΜΣΤ επιβάλλεται να ανοίξει πολύ σύντομα. Έχει καθυστερήσει πολύ. Μια χώρα χωρίς Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης δεν μπορεί να εξελιχθεί
Θα έλεγα ένα μικρό – μεγάλο – ευέλικτο μουσείο. Ναι, είμαστε μικροί σε τετραγωνικά αλλά μεγάλοι σε όραμα και ευελιξία. Στα 30 χρόνια λειτουργίας του, το ΜΚΤ έχει χτίσει διεθνώς την ταυτότητά του ως το Μουσείο με μία από τις σημαντικότερες παγκοσμίως ιδιωτικές Συλλογές Κυκλαδικής Τέχνης, αλλά και χάρη στις εξαιρετικές συλλογές της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης και των Κυπριακών αρχαιοτήτων που διαθέτει. Εκτός των μόνιμων συλλογών, οι πρωτοποριακές αρχαιολογικές εκθέσεις μας που αφορούν πάντα τον σύγχρονο άνθρωπο (Έρως, Υγεία, Επέκεινα), με αντικείμενα από τα μεγαλύτερα μουσεία της Ελλάδας και του κόσμου όπως το Λούβρο, το Βρετανικό κ.α., θεωρούνται από τα πιο σημαντικά πολιτιστικά γεγονότα της Αθήνας αλλά και διεθνώς.
Μην ξεχνάμε άλλωστε και τα ταξίδια των μουσειοσκευών μας. Οι πολυθεματικές βαλίτσες μας ταξιδεύουν σε σχολεία και μουσεία στο εξωτερικό, όπως π.χ. στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης. Είναι σκοπός και υποχρέωση του Μουσείου να εξάγει γνώση και να αυξήσει την αναγνωρισιμότητα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Όσο και να έχουμε δουλέψει προς αυτή την κατεύθυνση, ο δρόμος συνεχίζει να είναι ακόμα μακρύς και οι διεθνείς προορισμοί αμέτρητοι. Χρειαζόμαστε διεθνείς εθελοντές να μας βοηθήσουν σ’ αυτό το ταξίδι μας…
Δεν είμαστε απλώς συνεχιστές ενός λαμπρού παρελθόντος
Ζηλεύω το Lοuisiana Museum στην Κοπεγχάγη για τη μοναδική αρχιτεκτονική και την συλλογή του αλλά και το Βeyeler Museum στη Βασιλεία για τις εξαιρετικές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης. Ζηλεύω την αρχαία ελληνική πτέρυγα στο ΜΕΤ και τον τρόπο που είναι εκτεθειμένη η Νίκη της Σαμοθράκης στο Λούβρο. Θαυμάζω επίσης απεριόριστα το σκεπτικό της Τate Modern, δηλαδή το πρόγραμμα, τις δράσεις και το πώς καταφέρνουν να κάνουν το μουσείο σημείο αναφοράς και κέντρο της πόλης τους.
Το ότι το Μουσείο έχει κερδίσει μια πολύ σημαντική θέση στα πολιτιστικά δρώμενα της Αθήνας είναι δεδομένο. Επιβεβαιώνεται καθημερινά από τον αριθμό των σχολείων. Από την αύξηση της επισκεψιμότητας. Από τους Φίλους του Μουσείου που αυξάνονται καθημερινά αλλά και από τους φίλους μας σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, όπως και τους φίλους μας στα social media. Από τη δημοσιότητα και την αναγνωρισιμότητα του Μουσείου στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Και κυρίως από τους χορηγούς που μας εμπιστεύονται ξανά και ξανά θέλοντας να ταυτιστούν με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Η συνέντευξη με την πρόεδρο του Ιδρύματος Νικολάου και Ντόλλης Γουλανδρή και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Σάντρα Μαρινοπούλου συμπεριλαμβάνεται στη σειρά συναντήσεων με επικεφαλής κορυφαίων πολιτιστικών οργανισμών της χώρας