Στις 15 Σεπτέμβρη 2023 το απόγευμα, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου Λευκάδας, πραγματοποιήθηκε από τις εκδόσεις fagotto books σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Λευκάδας και τον Σύλλογο Νυδριού Νταίρπφελντ η προπαρουσίαση της επανέκδοσης της θεωρίας του Νταίρπφελντ «Λευκάδα η Ομηρική Ιθάκη», από την συντονίστρια του έργου κα. Χαρά Παπαδάτου. Για τη σημασία της έκδοσης μίλησε ο κ. Πάνος Σκληρός πρώην δήμαρχος Λευκάδας, η κα. Ελένη Βερυκίου, πρόεδρος του Συλλόγου Νταίρπφελντ Νυδριού και ο κ. Σωτήρης Σκιαδαρέσης, πρόεδρος Επιμελητηρίου. Το κοινό του νησιού δείχνοντας το ενδιαφέρον του, ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα και γέμισε τον χώρο, ακούγοντας και συμμετέχοντας στη συζήτηση για αυτή τη σημαντική έκδοση που θα αποτελέσει πολιτιστικό σημείο αναφοράς για τον τόπο μας.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, σε παρεμβάσεις τους οι φορείς που συμμετείχαν, δήλωσαν την αμέριστη υποστήριξη στην έκδοση ενώπιον ενός ενθουσιώδους ακροατηρίου: ο κ. Χαράλαμπος Καλός –τότε- Δήμαρχος με την δέσμευση ο Δήμος Λευκάδας να αγοράσει 200 αντίτυπα, ο πρόεδρος του επιμελητηρίου κ. Σωτήρης Σκιαδαρέσης για χορηγία ενός καλού ποσού και τέλος ο τότε υποψήφιος Δήμαρχος κ. Ξενοφών Βεργίνης μίλησε για πλήρη στήριξη της προσπάθειας και πλήρη κάλυψη του ποσού.
Ευελπιστούμε οι φορείς να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους ώστε να μην ανασταλεί αυτή η τεράστια προσπάθεια.
(Δείτε και το σχετικό λινκ της είδησης https://lefkadazin.gr/2023/09/16/o-politismos-de-tha-eprepe-na-diakonevei/ )
Αναλυτικά για την επικείμενη έκδοση για όσους δεν παραβρέθηκαν σε αυτή την εκδήλωση
1. Σκοπός έκδοσης
Ο εκδοτικός οίκος fagotto books -Νίκος Θερμός, αποφάσισε να επανεκδώσει σε σύγχρονη ελληνική απόδοση, την πολύκροτη, στην εποχή της, Θεωρία τοῦ Wilhelm Dörpefld, Alt Ithaka (1927), την ταύτιση δηλαδή της Ομηρικής Ιθάκη με την Λευκάδα.
Η παρούσα έκδοση θα περιλαμβάνει και τους δύο τόμους της θεωρίας, κυρίως δε τα αρχαιολογικά ευρήματα σε κείμενο και φωτογραφίες αρχείου, πού παρουσιάζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά.
Η επανέκδοση θεωρήθηκε σημαντική για την Λευκάδα διότι οι έρευνες του Wilhelm Dörpfeld, ενός από τους μεγαλύτερους αρχαιολόγους της εποχής του:
Α. Καλύπτουν όλες τις αρχαιολογικές περιόδους του νησιού αποτυπώνοντας το προϊστορικό και ιστορικό του προφίλ. Το αρχαίο θέατρο στον Κούλμο π.χ. ανακαλύφθηκε από την ομάδα εργασίας του.
Β. Αποκάλυψαν ένα μεγάλο κεφάλαιο της προϊστορίας του νησιού, τα ευρήματα στο Στενό, που είναι από τα σημαντικότερα της πρώιμης εποχής του χαλκού στην Ελλάδα αλλά και πέρα από αυτήν.
Γ. Τέλος μας κληρονόμησε μέσα από τους δύο αυτούς τόμους την εξαντλητική τεκμηρίωση όσον αφορά, την ταυτοποίηση της Λευκάδας με την Ομηρική Ιθάκη. Μια μεγάλη παρακαταθήκη για την Λευκάδα.
Ο αρχιτέκτων και αρχαιολόγος Dörpefld υπήρξε στην εποχή του μια διασημότητα, όχι μόνο διότι έλαβε μέρος στις μεγαλύτερες ανασκαφικές επιτυχίες οι οποίες ανέδειξαν τις μεγάλες πτυχές του ιστορικού μας παρελθόντος αλλά επίσης διότι είναι αυτός που έβαλε τις βάσεις για την συστηματική ανασκαφική διαδικασία που ακολουθείται μέχρι σήμερα.
Η πεποίθηση στην τότε Γερμανία ήταν ότι ο Όμηρος δεν περιγράφει πραγματικές καταστάσεις αλλά ότι γράφει είναι αποτέλεσμα ποιητικής εμπνεύσεως. Κάτι όμως που διαψεύσθηκε από τις μέχρι τώρα ανασκαφές, και κανείς πλέον δεν το αμφισβητεί.
Με βάση την πίστη του για τον Όμηρο προχώρησε στην έρευνα εντοπισμού της Ομηρικής Ιθάκης ξεκινώντας μαζί με τον Σλήμαν, φυσικά από την σημερινή Ιθάκη. Στα περίπου εκατό χρόνια πού πέρασαν, παρά τις αρχαιολογικές έρευνες στα παρακείμενα νησιά, Ιθάκη ,Κεφαλληνία, κ.λπ., δεν έγινε δυνατόν να ταυτοποιηθούν με τον ομηρικό κύκλο της Ιθάκης του Οδυσσέα.. Αντίθετα η Λευκάδα του έδωσε όλες τις απαντήσεις μιας και απέδειξε ότι το νησί ταυτίζεται απολύτως με τις περιγραφές του Ομήρου σχετικά με την Ομηρική Ιθάκη.
Έχουν περάσει περίπου 100 χρόνια από την ἐκδοση των δύο τόμων Alt Ithaka (1927) του Wilhelm Dörpfeld. Ἡ επανέκδοση θεωρήθηκε σημαντική διότι, μέχρι στιγμής δεν έχει έρθει στο φώς η θεωρία στο σύνολό της, κάτι πού θα αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για την τελική απόφαση επί του θέματος.
Ο W. Dörpefld, στο απόγειο της επιστημονικής του καριέρας παραιτείται από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο διότι του απαγόρευσαν να κάνει ανασκαφές στην Λευκάδα, θεωρώντας την πίστη του στον Όμηρο αντιεπιστημονική. Οι μεγάλης σημασίας ανασκαφές έγιναν με την οικονομική συνδρομή ιδιωτών, κυρίως Γερμανών, ακόμη και του τελευταίου εξόριστου αυτοκράτορα της Γερμανίας πού αργότερα επισκέφθηκε την Λευκάδα. Ίσως ήρθε η ώρα να κάνει κάτι και η Λευκάδα για το μέγιστο αυτό θέμα πού θα την φέρει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. τόσο των ειδικών επιστημόνων όσο και του κοινού.
Ο W. Dörpefld που αφιέρωσε την μισή ζωή του στην Λευκάδα, μας άφησε μια μεγάλη παρακαταθήκη πού οφείλουμε να επαναφέρουμε στο προσκήνιο τις ιστορίας.
2. Αναφορά στο βιβλίο
Την θεωρία του ο W. Dörpfeld κατέγραψε στο βιβλίο του Alt Ithaka (Αρχαία –Ομηρική Ιθάκη), πού εκδόθηκε σε 2 τόμους, στο Μόναχο το 1927.
Ο πρώτος τόμος αναπτύσσεται σε 10 κεφάλαια. Τέσσερα από αυτά έγραψαν συνεργάτες του, ανάλογα μέτην θεματική του κεφαλαίου, μια και ο W. Dörpfeld πίστευε ότι οι ανασκαφές είναι αντικείμενο διεπιστημονική συμμετοχής. Κάτι πού έκανε πράξη στις έρευνές του για την Λευκάδα-Ιθάκη. Το κείμενο καλύπτει 414 σελίδες στην πρωτότυπη μορφή του.
Ο δεύτερος τόμος περιέχει κυρίως φωτογραφικό υλικό από τις έρευνέςτου και τα ευρήματα που με την παρούσα έκδοση θα γίνουν γνωστά στο σύνολό τους για πρώτη φορά. Το κείμενο –εποπτικό υλικό καλύπτει 150 σελίδες στην πρωτότυπη μορφή του.
Τέλος θα υπάρχουν και συμπληρωματικά κείμενα που μπορεί να φθάσουν τις 50 σελίδες.
Το μέγεθος του βιβλίου αναμένεται να φτάσει τις 700 σελίδες.
3. Συνεργάτες
Για την ολοκλήρωση του φιλόδοξου αυτού έργου, εργάζονται πολλοί:
Γενική επιμέλεια: συντονισμός: Χαρά Παπαδάτου – Γιαννοπούλου, Αρχιτέκτων, Συγγραφεύς.
Μαρία Σταυροπούλου-Γάτση Αρχαιολόγος, επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων Αιτωλ/νίας και Λευκάδας.
Ελευθερία Κοψιδά, Φιλόλογος, Επιμέλεια τελικού κειμένου.
Μεταφραστική ομάδα:
Ρούθ Βόλφσων, Πάτρα. Η κ. Βόλφσων έχει πολυετή εμπειρία στην μετάφραση γερμανικών κειμένων. (κεφάλαια 1ο,2ο,3ο,4ο).
Γεώργιος Πλάκας, Hésingue, Γαλλία, αρχαιολόγος (σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Φραϊμπουργκ της Γερμανίας), ὁ οποίος μεταφράζει και επιμελείται τα κεφάλαια με τα κατ΄ εξοχήν αρχαιολογικά ευρήματα των ανασκαφών του Dörpefld στην Λευκάδα και τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά. (Κεφάλαια 5ο και 6ο).
Ανδριάνα Φωτεινού, Λευκάδα, (Κεφάλαια 7ο, 8ο, 9ο και 10ο).
4. Διάρθρωση έκδοσης
α) Εισαγωγικό σημείωμα εκδοτικού οίκου.
α) Χαρά Π.Γ. : Πρόλογος σκοπός έκδοσης και συνοπτικά βιογραφικά στοιχεία του W. Dörpfeld.
β) W. Dörpfeld: Κείμενο Alt Ithaka, Λευκάδα Η ομηρική Ιθάκη.
γ) Μαρία Σταυροπούλου – Γάτση: Εκατό χρόνια μετά τον W. Dörpfeld. Ευρήματα της προϊστορικής περιόδου στην Λευκάδα καί Αιτ/νία.
δ) Χαρά Π.Γ.: Συμμετοχή της Λευκάδας στην προώθηση της Θεωρίας. Ιστορική ανασκόπηση. (Μεταφράσεις, Έρευνες, Συνέδρια, διοικητικές πράξεις κ.λπ.)
