“Μέσα λοιπόν στο περιβάλλον αυτό, μεταξύ νερού και γης, σε ένα έδαφος χαλαρό, αναπτύχθηκε η λευκαδίτικη παραδοσιακή κατασκευή των κτιρίων. Πρόκειται για μια μικτή κατασκευή από πέτρα και ξύλο. Η πέτρα χρησιμοποιείται για το ισόγειο και το ξύλο για τους ορόφους. Τόσο στην Ήπειρο όσο και στη Θεσσαλία, την Μακεδονία, αλλά και στο ανατολικό Αιγαίο, έχουμε ανάλογες μικτές κατασκευές πέτρας και ξύλου.
Το ιδιαίτερο της κατασκευής αυτής είναι ότι τα δύο αυτά υλικά χρησιμοποιούνται στατικά αυτοτελώς. Έχουμε δηλαδή μια αυτοτελή λίθινη κατασκευή στο ισόγειο και μία αυτοτελή λίθινη κατασκευή στον όροφο ή τους ορόφους, η οποία στηρίζεται πάνω σε ένα κάναβο ξύλινων υποστηλωμάτων με ανεξάρτητη δική τους έδραση. Οι μικτές κατασκευές στην υπόλοιπη Ελλάδα χαρακτηρίζονται, από το ότι το ξύλο χρησιμοποιείται σε τμήματα της λίθινης κατασκευής (Σαχνίσια).
Έτσι λοιπόν ο τρόπος χρήσεως των δύο υλικών στην Λευκάδα και η καθαρότητα της κατασκευής είναι μοναδική στον ελλαδικό χώρο. Έχουμε λοιπόν στο ίδιο κτίριο δύο παράλληλες κατασκευές. Η λίθινη κατασκευή καταλαμβάνει το ισόγειο. Η τοιχοποιΐα έχει πλάτος από 50 εκ. έως και 70 εκ. Υπάρχουν και περιπτώσεις που υπερβαίνει το 1 μέτρο. Η εξωτερική πλευρά του τοίχου είναι κάθετη, η εσωτερική όμως συγκλίνει ελαφρά προς τα επάνω. Αυτή η τεχνική που μεταφέρει το κέντρο βάρους του τοίχου προς τα έξω έχει το ευεργετικό αποτέλεσμα, σε περίπτωση καταρρεύσεως λόγω σεισμού, ο τοίχος να πέφτει πάντα προς τα έξω.
Ο ξύλινος όροφος φαίνεται να επικάθηται πάνω στο πέτρινο ισόγειο, στην πραγματικότητα όμως στηρίζεται σε έναν ξύλινο σκελετό, ο οποίος υπάρχει παράλληλα με αυτό.
Είναι το λεγόμενο «ποντελάρισμα». Ο ξύλινος σκελετός δημιουργεί ένα αυτοτελές σύστημα στηρίξεως του ξύλινου ορόφου (ή ξύλινων ορόφων), με αποτέλεσμα να ανεξαρτητοποιείται κατασκευαστικά και στατικά από το πέτρινο ισόγειο. Οι κολόνες λέγονται και στήλες, στήλευση δε το ποντελάρισμα.
Η ανεξάρτητη κίνηση των υλικών των ορόφων έχει ευεργετικά αποτελέσματα κατά τη διάρκεια του σεισμού, μια και ως γνωστόν κάθε υλικό κινείται με τη δική του ιδιοσυχνότητα. Έχει συμβεί πολλές φορές να πέφτουν ολόκληροι οι τοίχοι του ισογείου και ο ξύλινος όροφος ή οι όροφοι να μένουν άθικτοι στηριζόμενοι στο δικό τους σύστημα υποστηλωμάτων.
Τα κενά της ξυλοδεσιάς στους εξωτερικούς κυρίως τοίχους πληρώνονται με πλίνθες. Οι τοίχοι εξωτερικώς επενδύονται με ξύλο, εσωτερικώς δε επιχρίονται. Η ξυλοδεσιά των εσωτερικών διαχωριστικών τοίχων είναι λεπτότερη και πληρώνεται με σπάρτο ή και άχυρο και μετά επιχρίεται και από τις δύο πλευρές.”
-Οι φωτογραφίες είναι από το κτίριο Ζαμπελίων
*Απόσπασμα από το βιβλίο της Χαράς Παπαδάτου-Γιαννοπούλου “Η ευρηματική αντισεισμική κατασκευή των κτιρίων της νήσου Λευκάδας” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις fagotto books. Το βιβλίο στη Λευκάδα μπορείτε να το προμηθευτείτε από το βιβλιοπωλείο Fagottobooks στη Ζακύνθου 7.
