Για τη δράση του ζηλωτή και φιλοπάτριδος παπα-Γιάννη Σούνδια από τον Αλέξανδρο, θα αφήσουμε να μιλήσει ένα πιστοποιητικό, δημοσιευμένο από τον φιλόλογο κ. Σπύρο Σούνδια:
«Οι υποφαινόμενοι γνωρίζομεν ότι ο παπά Ιωάννης Σούνδιας, Λευκάδιος, όταν το 1821 εκινήθη ο υπέρ της Ελευθερίας ιερός αγών, φλεγόμενος από τον υπέρ της Πατρίδος ζήλον, παράτησε όλα, στέγην και επαγγέλματα και με άλλους έτρεξεν εις την Δυτικήν Ελλάδα συνεννοηθείς με τον τότε οπλαρχηγόν Γεώργιον Τσόγκαν. Συναγωνίσθηκε μετ’ αυτού εις διαφόρους μάχας ως τα 1823. Επομένως συνηγωνίσθη με τον Στάθην Κατσαρόν ή Βλάχον, Λευκάδιον, εις την πρώτην πολιορκίαν του Μεσολογγίου και μετά εις Άγραφα και εις άλλας τινάς μάχας μέχρι του 1824. Ακολούθως συνεννοηθείς μετά του μακαρίτου Γεωργίου Καραϊσκάκη στην Ανατολική Ελλάδα συνηγωνίσθη και μετά τούτου εις δαφόρους μάχας ως τα 1825.
Εις το αυτό έτος χρηματίσας υπό τον Κωνσταντίνο Δούκα παρευρέθη εις τας εκστρατείας Σπετσών και Τριπολιτσάς. Επανελθόντος δε το 1826 υπό την οδηγίαν του Διονυσίου Ευμορφοπούλου, επολιορκήθη εις την Ακρόπολιν των Αθηνών, εις του οποίου την χιλιαρχίαν εδιωρίσθη ως πρώτος (Α’) υπολοχαγός του Α’ Λόχου εν καιρώ του διοργανισμού των ελαφρών στρατευμάτων. Μετά δε τον μετασχηματισμόν των χιλιαρχών εις τάγματα έμεινεν με τον βαθμόν τούτον ως απόμαχος και διωρίσθη να λαμβάνη κατά μήνα 10 (δέκα) δίστηλα ως το αναφέρει το δίπλωμα, το υπό της του Κ. Ιωάννου Καποδίστρια Κυβερνήσεως.
Προς τούτο χρέος μας είναι να γνωρίσωμεν και να ομολογήσωμεν δια της παρούσης μας ότι εις όλον του το στάδιον του πολέμου κατά των εχθρών επολέμησε με όλην του την τόλμην και δύο φοράς πληγωθείς και ότι εφύλαξε τον ανήκοντα χαρακτήρα και τιμιότητα και υπήρξεν προς τους άλλους το ζωντανόν υπόδειγμα του στρατιώτου».
*Απόσπασμα από την καινούρια έκδοση της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών «Η Λευκάδα στην Επανάσταση του 1821, Πρακτικά ΚΣΤ’ Συμποσίου», την οποία μπορείτε να προμηθευτείτε στη Λευκάδα από το βιβλιοπωλείο Fagottobooks στη Ζακύνθου 7.
