Όταν το 1868 ανακαλύφθηκε το σπήλαιο της Αλταμίρα, έκπληκτοι οι αρχαιολόγοι είδαν μια πρωτόγονη απεικόνιση της καθημερινής ζωής των ανθρώπων πριν 36.000 χρόνια. Ο άνθρωπος που το δημιούργησε δεν φαντάστηκε ποτέ ότι το έργο αυτό θα ήταν η απόδειξη ότι Τέχνη δεν κάνεις για τα σύνορα του τόπου σου αλλά για τα σύνορα του κόσμου ή του πλανήτη. Βασικά δεν ήξερε ότι κάνει Τέχνη.
Χιλιάδες χρόνια μετά οι Αιγύπτιοι θα φτιάξουν τις Πυραμίδες και οι Έλληνες Ικτίνος και Καλλικράτης τον Παρθενώνα με την επιμέλεια του Φειδία. Επίσης κι αυτοί δεν ήξεραν ότι δημιουργούν Τέχνη.
Στην αρχαιότητα μιλούσαν για τα 7 θαύματα, μιλούσαν για τα έργα Τέχνης που κοσμούν έναν κόσμο χωρίς σύνορα. Έναν κόσμο όπου η Τέχνη ταξιδεύει και ζει χωρίς διαβατήριο η βίζα.
Τα μηνύματα, οι ιδέες και τα ζητήματα των αρχαίων τραγωδιών, έγιναν αιτίες να αναπτυχθούν μια σειρά από επιστήμες, όπως η ψυχολογία, η φιλοσοφία, η ηθική σε όλη την Ευρώπη πολλούς αιώνες αργότερα.
Στη μουσική δε, ο θρήνος σε μια άλλη γλώσσα, δεν διαφέρει από τον θρήνο της οικείας γλώσσας. Πολλά παραδείγματα δείχνουν ότι η πρόσληψη των μηνυμάτων γίνεται με αυτόματο τρόπο εξαιτίας της “δόνησης” που δημιουργείται στον ακροατή. Και η δόνηση αυτή δεν έχει χρώμα.
Στη διάρκεια των αιώνων η Τέχνη, μέσα από την ιστορία της, δέχτηκε επιρροές, επιδράσεις, άλλαξε έκφραση, δημιούργησε ρεύματα, ακολούθησε την πορεία του ανθρώπινου γένους, άλλοτε μπροστά κι άλλοτε δίπλα του. Ποτέ πίσω του. Η Τέχνη δεν σε ακολουθεί, εσύ την ακολουθείς.
Μ’ αυτόν τον τρόπο οι εκφάνσεις της δεν έχουν φυλετικό πρόσημο, ούτε εθνική καταγωγή. Τα ζητήματά της είναι παγκόσμια και διαχρονικά.
Πόσες φορές δεν συμμετείχαμε “ακουστικά” σε ένα μουσικό κομμάτι που δεν κατανοούσαμε τη γλώσσα παρά μόνο την μουσικότητά του!
Η Τέχνη ακουμπάει σε άλλες εγκεφαλικές λειτουργίες που δεν έχουν σχέση με την καταγωγή του δημιουργού αλλά μόνο με το αποτέλεσμά της.
Η Τέχνη παράγεται από ανθρώπους και απευθύνεται σε αυτούς. Δεν αναγνωρίζει χρώμα, θρησκεία, ούτε σεξουαλικό προσανατολισμό. Δεν ενέχει τη διαφορετικότητα ούτε τον αναθεωρητισμό. Η Τέχνη είναι η απλή λέξη, η νότα, η πινελιά, ο λόγος, η κίνηση, η ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης. Λειτουργεί με δικούς της άγραφους και ανεξήγητους νόμους, που πλάθονται στην εξέλιξή της. Είναι πάντα μια πρόοδος, μια προσπάθεια να αφυπνίσει συναισθήματα, να ανοίξει δρόμους, να αλλάξει πεποιθήσεις, να δημιουργήσει, να καταγγείλει, να χαθεί και να αναγεννηθεί. Ενώνει τους ανθρώπους με τους κώδικές της, ακούει τις ψυχές τους, τις συνειδήσεις, κατανοεί τη δυστυχία, είναι αλληλέγγυα στα δεινά και αρωγός στην ανάγκη.
Η Τέχνη είναι εκεί για πάντα και μετά το πάντα.
Κείμενο: Σπύρος Μιχαλόπουλος, σκηνοθέτης
