Η παροχή πόσιμου νερού της Μάλτας απειλείται από την κλιματική αλλαγή και η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν βοηθάει, είπαν ειδικοί στο Euronews.
Το μικρότερο κράτος μέλος της Ευρώπης δεν έχει λίμνες και ποτάμια, αλλά αντλεί το νερό του από τα υπόγεια ύδατα, τα οποία βρίσκονται εκατοντάδες μέτρα κάτω από τη γη. Έπειτα τα εργοστάσια αντίστροφης όσμωσης που βρίσκονται κατά μήκος της ακτής μετατρέπουν το θαλασσινό νερό σε πόσιμο.
Το πρόβλημα είναι ότι το αρχιπέλαγος της κεντρικής Μεσογείου αναμένεται να χάσει το 16% των υπόγειων υδάτων ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας τα επόμενα 80 χρόνια, σύμφωνα με περιβαλλοντική έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2021.
Η αφαλάτωση από την άλλη εγκυμονεί κινδύνους, όπως για παράδειγμα η μόλυνση από μια πετρελαιοκηλίδα ή ακόμη και η δολιοφθορά.
Η κλιματική αλλαγή έχει οδηγήσει τη θερμοκρασία της χώρας σε άνοδο τις τελευταίες δεκαετίες, με το θερμόμετρο να δείχνει ενάμιση βαθμό πάνω σε σχέση με το 1952, την ώρα που οι βροχοπτώσεις έχουν γίνει ακανόνιστες, δήλωσε στο Euronews ο Τσαρλς Γκάλντις, αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Γήινων Συστημάτων του Πανεπιστημίου της Μάλτας.
Τον περασμένο μήνα, μια καταιγίδα έριξε 140,4 χιλιοστά βροχής (λίτρα νερού ανά τετραγωνικό μέτρο) σε μια μέρα. Ωστόσο, αυτού του είδους το φαινόμενο εμφανίζεται συνήθως μεταξύ μεγάλων περιόδων ξηρασίας, γεγονός που προκαλεί μείωση του όγκου των υπόγειων υδάτων.
Το πρόβλημα παρουσιάζεται πιο έντονα το καλοκαίρι. Πέρυσι, η χώρα των 520.000 κατοίκων υποδέχθηκε περίπου 2,3 εκατομμύρια επισκέπτες στη διάρκεια της τουριστικής σεζόν.
Αν προσθέσει κανείς σε όλα αυτά την ανοικοδόμηση που καταλαμβάνει θαμνώδεις και γεωργικές εκτάσεις, που ουσιαστικά «φρουρούν» τον υδροφόρο ορίζοντα, μπορεί να σχηματίσει ανάγλυφα την εικόνα της κατάστασης.
Πιθανή λύση οι εξορύξεις
Υπό αυτές τις συνθήκες αναζητούνται τρόποι επίλυσης του προβλήματος. Επιστήμονες από το έργο MARCAN, από το Τμήμα Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου της Μάλτας, αποκάλυψαν νωρίτερα φέτος ότι υπάρχει αρκετό γλυκό υπόγειο νερό στον θαλάσσιο πυθμένα του αρχιπελάγους, ικανό να τροφοδοτήσει τα νησιά με γλυκό νερό για 75 χρόνια.
Ωστόσο, η δεξαμενή του νερού, περίπου 3 χιλιόμετρα από την ακτή, βρίσκεται κάτω από στρώματα χαμηλής διαπερατότητας, πράγμα που σημαίνει ότι η εξόρυξη μπορεί να είναι δύσκολη και δαπανηρή.
«Στην πράξη, αυτό συνεπάγεται μια τεράστια και δαπανηρή υλικοτεχνική προσπάθεια, δεδομένου ότι βρίσκεται στην ανοιχτή θάλασσα, και είναι απαραίτητο να συνεχιστεί η έρευνα για να αξιολογηθεί εάν το νερό είναι καλής ποιότητας για κατανάλωση», εξηγούν οι ειδικοί.
Επιπλέον, έχουν γίνει σημαντικές βελτιώσεις στο σύστημα διανομής νερού της χώρας τις τελευταίες τρεις δεκαετίες για την αποφυγή διαρροών, αλλά η πρόοδος φαίνεται αργή, με σχεδόν το 40% να ανήκει σε απώλειες, σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ, των ΗΠΑ και της Βρετανίας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Ενώσεων Υπηρεσιών Υδάτων.
Εν τω μεταξύ, η διαδικασία αφαλάτωσης γίνεται πιο ενεργειακά αποδοτική. Ακόμα κι έτσι, οι τοπικές αρχές ποντάρουν προς το παρόν στον περιορισμό της κατανάλωσης και την εξοικονόμηση νερού. Ο Οργανισμός Ενέργειας και Νερού της Μάλτας ηγείται μιας εκπαιδευτικής εκστρατείας για να ενημερώσει τους πολίτες για την ποσότητα νερού που καταναλώνουν και μερικές φορές σπαταλούν.
