Πολλές φορές ο Όμηρος χαρακτηρίζει την Ιθάκη ως αμφίαλον, δηλαδή που βλέπει σε δύο θάλασσες, διθάλασση, διπέλαγη. Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν μπορεί να αποδοθεί στην Ιθάκη, αφού ως νήσος περιβρέχεται από θάλασσα. Ευήθης ο χαρακτηρισμός για ένα νησί. Ο Όμηρος, όταν αναφέρεται σε νησί, λέει νήσος εν αμφιρρύτη, δηλαδή νήσο περιβρεχομένη από θάλασσα, ή νήσος η τ’ ομφαλός εστί θαλάσσης. Το αμφίαλος όμως σημαίνει κάτι διαφορετικό που ισχύει μόνο για την Λευκάδα-Ιθάκη.
Πράγματι, για την Λευκάδα, η οποία την εποχή του Ομήρου συνδεόταν με ισθμό προς την ακαρνανική ακτή από που σχηματίζουν φερτές ύλες των ρευμάτων και των ποταμών Αχέροντος και Καλαμά, ο χαρακτηρισμός ανταποκρίνεται πλήρως, καθώς υπάρχουν δύο θάλασσες, μία η κλειστή προς ΒΑ και μια ανοικτή προς το Ιόνιον πέλαγος. Διώρυγα, όπως προαναφέρθη, άνοιξαν οι Κορίνθιοι το 700 π.Χ., την οποία διετήρησαν, όπως προείπα, οι ιστορικοί λαοί, οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί, οι Ενετοί και οι Άγγλοι μέχρι των ημερών μας. Και σήμερα αν δε γίνει αμμοληψία από τον δίαυλο πάνω από 15 χρόνια, ο ισθμός θα δημιουργηθεί και πάλι από τις προσχώσεις των προαναφερθέντων ποταμών του Καλαμά, του έβδομου σε μήκος ποταμού της Ελλάδος, και του Αχέροντος, και η νήσος της Λευκάδος θα πάρει μονιμότερο χαρακτήρα χερσονήσου.
Αμφίαλος αποκαλείται η Κόρινθος ως μεταξύ δύο θαλασσών ευρισκομένη, του Σαρωνικού και του Κορινθιακού (Ορατίου bimaris Corinthus, Ξενοφ. Ελλην. 2, 13, Πίνδαρος λόγον ποιούμενος περί των Ισθμιακών αγώνων εν δ’ αμφιάλοισι Ποτειδάνος τεθμοίσι, Λήμνος Σοφοκλής Φ 1464). Η Λευκάς, πράγματι, είναι αμφίαλος. Βρέχεται από την εσωτερική κλειστή θάλασσα που καταλήγει στον δίαυλο, βορείως της νήσου, και από την δυτική μεγάλη θάλασσα του Ιονίου πελάγους.
*Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο του Κώστα Δούκα «Αλήθειες και ψεύδη για τον Όμηρο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αιγηίς. Μπορείτε να το προμηθευτείτε στη Λευκάδα από το βιβλιοπωλείο Fagottobooks στη Ζακύνθου 7.
