Η παραγωγή σε Ελλάδα και Ευρώπη μειώνεται, η επόμενη σοδειά αναμένεται ακόμα μικρότερη και οι τιμές εκτοξεύονται!
«Αν η αγορά “δουλεύει” με την τιμή των 8 ευρώ, θα φθάσει να πωλείται στο ράφι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 15 ευρώ το λίτρο», λένε άνθρωποι της παραγωγής.
Προβλέψεις για ακόμη πιο ακριβό λάδι
Της Τάνιας Γεωργιοπούλου
Το βασικό συστατικό της ελληνικής κουζίνας, το «μαγικό φίλτρο» της μεσογειακής διατροφής, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, τείνει να μετατραπεί σε προϊόν πολυτελείας, καθώς η τιμή του έχει σημειώσει αύξηση έως και 30% μέσα στον τελευταίο χρόνο. Ηρθε η ώρα που θα χρειαστεί οι Ελληνες καταναλωτές να ψεκάζουν απλώς τη σαλάτα τους με το πολύτιμο προϊόν, ενώ η χώρα είναι γεμάτη ελαιώνες; Αγωνία επικρατεί σε πολλούς ανθρώπους που βρίσκονται κοντά στον πρωτογενή τομέα η άνοδος της τιμής του ελαιολάδου και σε επίπεδο παραγωγού, δεδομένου ότι οι καταναλωτές σε Ελλάδα και Ευρώπη θα στραφούν σε φθηνότερες λύσεις. «Είναι πλεονέκτημα η ποιότητα για ένα προϊόν αλλά πρέπει και να μπορείς να το αγοράσεις. Και μην ξεχνάμε ότι ζούμε σε μια εποχή που όλοι έχουν φτωχύνει», αναφέρουν.
«Αν παραμείνουν οι τιμές σε αυτό το επίπεδο θα γυρίσουμε πολλά χρόνια πίσω στην κατανάλωση ελαιολάδου στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει προσπάθεια να ενημερωθούν οι καταναλωτές και να τρώνε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο που πραγματικά έχει πιάσει τόπο. Αλλά πώς θα το τρώνε αν δεν μπορούν να το αγοράσουν;». Ο κ. Πάνος Πουρνάρας, διευθυντής μάρκετινγκ στην εταιρεία «Έλαια Σητείας», η οποία τυποποιεί και διαθέτει στην αγορά ελαιόλαδο από χιλιάδες παραγωγούς, δεν είναι καθόλου αισιόδοξος για το μέλλον του καλού ελαιολάδου τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή αγορά.
«Την φοβάμαι». Η απάντηση του κ. Μανώλη Καμπιτάκη, προέδρου του Συνεταιρισμού Κάτω Ασιτών Ηρακλείου και αντιπροέδρου του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΑΣΟΕΕ), στο πώς αντιμετωπίζει την άνοδο στην τιμή του ελαιολάδου για τους παραγωγούς, μοιάζει αναπάντεχη. «Ενα πολύ μικρό μέρος της παραγωγής έχει πουληθεί στην τιμή των 8 ευρώ. Η μέση τιμή που πήραν οι παραγωγοί για τις μεγαλύτερες ποσότητες είναι 4,80-5,00 ευρώ. Αν η αγορά “δουλεύει” με την τιμή των 8 ευρώ, θα φτάσει να πωλείται στο ράφι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 15 ευρώ το λίτρο. Ποιοι θα έχουν τη δυνατότητα να το αγοράσουν;» αναρωτιέται.
Κανείς δεν φανταζόταν ότι η τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου θα έφτανε στα 8 ευρώ το λίτρο τον Φεβρουάριο ή και τον Μάρτιο, λέει ο παραγωγός και τυποποιητής ελαιολάδου Δημήτρης Πολυμενάκος από τη Λακωνία. «Έτσι όσοι είχαν κλείσει συμβόλαια με εμπόρους για συγκεκριμένη τιμή (σ.σ. τα συμβόλαια έχουν ρήτρα), χάνουν χρήματα. Η πλειοψηφία των παραγωγών δεν έχει απολαύσει αυτή την τιμή 8-9 ευρώ για το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους. Οι περισσότερες ποσότητες πουλήθηκαν σε χαμηλότερες τιμές», εξηγεί.
Γίνεται ακόμη και στόχος ληστών
Το λάδι, ο «υγρός χρυσός» όπως έχει χαρακτηριστεί τελευταία, είναι πλέον τόσο ακριβό ώστε να γίνεται στόχος ληστών, όπως τα κοσμήματα και τα ακριβά έργα τέχνης. Tα χαράματα της 30ής Αυγούστου άγνωστοι έκλεψαν περίπου 50.000 λίτρα παρθένου ελαιολάδου εξαιρετικής ποιότητας από ελαιοτριβείο της Ισπανίας στο Μαρίν Σεράνο ελ Λαγάρ. Nωρίτερα, άγνωστοι είχαν κλέψει 6.000 λίτρα παρθένου ελαιολάδου, αξίας 50.000 ευρώ, από ελαιοτριβείο στο Τεραβέρνε. Στην Ισπανία οι τιμές έχουν εκτοξευθεί. Στην περιοχή της Ανδαλουσίας έφτασαν πλέον τον Σεπτέμβριο στα 8,46 ευρώ το κιλό. Είναι οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ στην Ισπανία για το ελαιόλαδο και αντιπροσωπεύουν ένα άλμα της τιμής κατά 111% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Σύμφωνα με την εταιρεία πληροφοριών για την αγορά εμπορευμάτων Mintec, η παραγωγή λαδιού στην Ισπανία τη φετινή σεζόν έχει περιοριστεί περίπου στους 610.000 τόνους, έναν όγκο κατά 50% και πλέον μικρότερο από τα συνήθη επίπεδα. Εκτός από τη μείωση της παραγωγής στις άλλες σημαντικές παραγωγούς χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, πρόβλημα δημιουργεί και η απόφαση της Τουρκίας να διακόψει τις εξαγωγές λαδιού μέχρι την 1η Νοεμβρίου.
Οι τιμές λιανικής, οι υπερβολικές ανατιμήσεις και η επάρκεια της αγοράς
Της Δήμητρας Μανιφάβα
Στα 12 ευρώ/λίτρο διαμορφώνεται πλέον η μέση τιμή για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στο ράφι του σούπερ μάρκετ, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που η τιμή του προσεγγίζει τα 16 ευρώ/λίτρο, χωρίς μάλιστα να πρόκειται για βιολογικό. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από περίπου ένα χρόνο η μέση τιμή του βρισκόταν στα 8 ευρώ/λίτρο. Ακόμη και η τιμή του απλού ελαιολάδου, του κουπέ, προσεγγίζει τα 10 ευρώ/λίτρο στα σούπερ μάρκετ, έχοντας αυξηθεί κατά 37% περίπου από τις αρχές του χρόνου.
Την ίδια ώρα, δεν λείπουν δυστυχώς και τα φαινόμενα υπερβολικών ανατιμήσεων καθώς, όπως σημειώνουν στην «Κ» παράγοντες της αγοράς ελαιολάδου, έφτασε να πωλείται σε μεγάλη ελαιοπαραγωγό περιοχή της Ελλάδας το χύμα ελαιόλαδο προς 12,5 ευρώ/λίτρο ή προς 200 ευρώ ο 16λιτρος τενεκές –ποσότητα που διακινείται χωρίς ΦΠΑ– με το επιχείρημα ότι μπορεί να παρουσιαστούν ελλείψεις το επόμενο διάστημα. Αξίζει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι πρόκειται για προϊόν της περυσινής παραγωγής.
Πάντως, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ) επαναλαμβάνει ότι η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επάρκειας στο ελαιόλαδο. «Ναι μεν οι πρωτοφανείς και συνεχείς αυξητικές τάσεις στις τιμές των τελευταίων μηνών δημιούργησαν αστάθεια στην αγορά και ανησυχία στους καταναλωτές, αλλά η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επάρκειας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή του.
Σύμφωνα με στελέχη του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ) που μίλησαν στην «Κ», στις τιμές λιανικής που συναντούν οι καταναλωτές στο ελαιόλαδο που πωλείται από τα σούπερ μάρκετ δεν έχει μετακυλισθεί το σύνολο της αύξησης της τιμής παραγωγού. Με την εκτίμηση πάντως ότι η φετινή παραγωγή θα είναι μειωμένη και στην Ελλάδα, κάτι που συνεπάγεται περαιτέρω αύξηση της τιμής παραγωγού, εκτιμάται ότι η τιμή λιανικής θα ξεκινάει τους επόμενους μήνες τουλάχιστον από το επίπεδο των 13 ευρώ/λίτρο.
Σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι αυξήσεις στην τιμή λιανικής του τυποποιημένου ελαιολάδου οι εταιρείες του κλάδου ζητούν να μειωθεί προσωρινά ο ΦΠΑ στο επίπεδο του 5%-6% από το 13% που είναι σήμερα. Σημειώνεται ότι στην Πορτογαλία το ελαιόλαδο περιλαμβάνεται στα προϊόντα στα οποία ο ΦΠΑ έχει μηδενιστεί προσωρινά στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των πληθωριστικών πιέσεων, ενώ στην Ισπανία έχει μειωθεί στο 5% από 10%, μέτρο που θα ισχύσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ, όπως και της επιτάχυνσης της επιστροφής του ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου, οι οποίες αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας, αναμένεται να τεθεί σε συνάντηση που θα έχει ο ΣΕΒΙΤΕΛ τις επόμενες ημέρες με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη.
