Η 32χρονη Λέα από την Τανζανία, ιδρύτρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης Τeng’ena Community Development Organization που εργάζεται για την εξάλειψη των γάμων των κοριτσιών της πατρίδας της σε παιδική ηλικία και της κλειτοριδεκτομής, μάς συστήνει την πατρίδα της με τον δικό της τρόπο
Σήμερα θα ταξιδέψουμε στην Τανζανία της ανατολικής Αφρικής, ένα ανεξάρτητο κράτος που είναι 6-7 φορές μεγαλύτερο από την Ελλάδα τόσο σε έκταση όσο και σε πληθυσμό! Έχει αυτό το όνομα από το 1964, όταν ενώθηκαν η Τανγκανίκα με το νησί Ζανζιβάρη απέναντι, για να δημιουργήσουν το κράτος Τανζανία! Εκεί βρίσκεται το ψηλότερο βουνό της Αφρικής, το περίφημο Κιλιμαντζάρο (ναι, με τόνο στο δεύτερο «α»!) και πολλά εθνικά πάρκα για σαφάρι! Όπως σχεδόν κάθε αφρικανικό κράτος, έτσι κι η Τανζανία πρακτικά «επινοήθηκε» ως κράτος από τους Ευρωπαίους αποικιοκράτες, οι οποίοι φεύγοντας από την ματωμένη ήπειρο μόλις λίγες δεκαετίες πριν, τράβηξαν αυθαίρετες γραμμές πάνω στον χάρτη κι όρισαν σύνορα κρατών «μαντρώνοντας» ή χωρίζοντας λαούς μέσα σε αυτά. Για να καταλάβετε, σήμερα η Τανζανία περιλαμβάνει πάνω από 120 εθνοτικές ομάδες! Μια από αυτές τις φυλές είναι οι Μαασάι, που είναι μοιρασμένοι μεταξύ Τανζανίας και της γειτονικής Κένυας. Οι Μαασάι έχουν διατηρήσει τις παραδόσεις τους πιστά μέχρι και σήμερα, όμως δυστυχώς «παράδοση» δεν είναι μόνο οι μοναδικοί χοροί και οι εντυπωσιακές ενδυμασίες. Είναι και κάποια έθιμα όπως η κλειτοριδεκτομή, που άτομα όπως η Λέα με την οποία μιλήσαμε – μια 32χρονη Μαασάι και ιδρύτρια της ΜΚΟ Teng’ena Community Development Organization – προσπαθούν να τερματίσουν!
Φυσικά αξίζει μια επίσκεψη στο όρος Κιλιμαντζάρο και σε οποιοδήποτε από τα εθνικά μας πάρκα όπου μπορεί να θαυμάσει κανείς την πλούσια φύση και τα άγρια ζώα – από μακριά, φυσικά! Ένα μοναδικό αξιοθέατο της Τανζανίας είναι οι περίπου 70 πατημασιές που έχουν βρεθεί λίγο έξω από τον κρατήρα Ngorongoro, οι οποίες ανήκουν σε έναν πολύ πολύ παλιό μας πρόγονο. Υπολογίζεται πως έχουν ηλικία 3.7 εκατομμυρίων ετών (!) και αποτελούν την παλαιότερη απόδειξη της σταδιακής εξέλιξης του πιθήκου στο δίποδο ον που είμαστε σήμερα εμείς οι άνθρωποι.
Από την Τανζανία, όπως και από το μεγαλύτερο μέρος της Αφρικής, έχουν περάσει πολλοί κατακτητές: Πορτογάλοι, Βρετανοί, Γερμανοί και παλιότερα οι Άραβες. Πώς έχει επηρεάσει αυτή η ιστορία την Τανζανία σήμερα;
Στην Τανζανία ζουν πάνω από 125 διαφορετικές εθνοτικές ομάδες. Πώς είναι οι σχέσεις μεταξύ τους;
Σε αντίθεση με άλλα κράτη όπου υπάρχουν εχθρότητες μεταξύ των εθνοτικών ομάδων, στην Τανζανία μάς ενώνει κάτι πολύ δυνατό: η κοινή εθνική μας γλώσσα, τα σουαχίλι. Οπότε παρά τις διαφορετικές μας καταβολές, άνθρωποι από όλες τις φυλές ζουν διάσπαρτα σε όλη τη χώρα έχοντας καλές σχέσεις. Οι γάμοι ανθρώπων από διαφορετικές φυλές είναι πολύ συχνό φαινόμενο, κι αυτό βοηθά να ζούμε ενωμένοι και να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον.
Ποια είναι τα φαγητά που πρέπει κανείς να δοκιμάσει στην Αρούσα, την πόλη που μένεις;
Ένα παραδοσιακό φαγητό είναι το loshoro. Είναι σαν χυλός, φτιάχνεται από καλαμπόκι και πηχτό γάλα και έχει δύο εκδοχές: μια γλυκιά και μια πιο ξινή. Ένα άλλο αγαπημένο φαγητό είναι το ngitalolo – ένα μείγμα με φασόλια, γάλα, κομμένα λαχανικά, καλαμπόκι και plantain (σσ. τo plantain εξωτερικά μοιάζει με την μπανάνα που γνωρίζουμε, αλλά έχει πιο ήπια γεύση και μαγειρεύεται σαν λαχανικό.)
Τι ενδιαφέρον υπάρχει στην καλλιτεχνική σκηνή της Τανζανίας αυτή την εποχή;
Το 2022 γυρίστηκε το ντοκιμαντέρ «Tanzania – The Royal Tour», όπου για μία εβδομάδα η Πρόεδρος της Τανζανίας Samia Suluhu Hassan ξεναγεί τον δημοσιογράφο Peter Greenberg σε όλη τη χώρα. Το πρότζεκτ αυτό έγινε μαζί με το Υπουργείο Τουρισμού για να προωθήσουμε τις ομορφιές της χώρας μας στον υπόλοιπο κόσμο και αξίζει να το δείτε. Αν ψάχνετε προτάσεις από τη μουσική σκηνή της Τανζανίας, προτείνω τους καλλιτέχνες Diamond Platnumz, Alikiba και Harmonize.
Πες μας για την ΜΚΟ σου. Πότε την ξεκίνησες και με τι ακριβώς ασχολείστε;
Η οργάνωσή μας ονομάζεται TECODEO (Teng’ena Community Development Organization). Η λέξη «Teng’ena» στη γλώσσα των Μαασάι σημαίνει «εκπαίδευση». Ξεκινήσαμε το καλοκαίρι του 2021 και στόχος μας είναι να εξαλείψουμε τους γάμους των κοριτσιών στην παιδική ηλικία και την κλειτοριδεκτομή. Αυτό προσπαθούμε να το πετύχουμε πηγαίνοντας από χωριό σε χωριό και κάνοντας σεμινάρια στις γυναικείες κοινότητες. Πολλές φτωχές οικογένειες αναγκάζουν τα κορίτσια τους να παντρευτούν σε μικρή ηλικία για να εξασφαλίσουν πόρους: ένας γάμος με κάποιον εύπορο άντρα σημαίνει φαγητό, βόδια ή πρόβατα. Γι’ αυτό προσπαθούμε να βοηθήσουμε τα κορίτσια δείχνοντάς τους πώς να βγάζουν τα δικά τους χρήματα. Κάποιοι τρόποι είναι η μελισσοκομία και η κατασκευή σαπουνιών και κοσμημάτων. Έχοντας υποστεί κι εγώ η ίδια κλειτοριδεκτομή και γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τι σημαίνει αυτό, αποφάσισα να ξεκινήσω αυτήν την ΜΚΟ γιατί θέλω οι επόμενες γενιές να προστατευτούν από τέτοιες πρακτικές.
Τι σου αρέσει περισσότερο στη δουλειά σου και ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχεις αντιμετωπίσει;
Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι να βλέπω τις προσπάθειές μας να αποφέρουν αποτελέσματα. Έχουμε ήδη πολλούς ανθρώπους με το μέρος μας, που έχουν δεσμευτεί να στηρίξουν και να διαδώσουν το σκοπό μας. Μέχρι και ηλικιωμένους αρχηγούς παραδοσιακών κοινοτήτων! Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι σίγουρα η χρηματοδότηση. Για παράδειγμα, αν είχαμε κάποιο δικό μας όχημα θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε περισσότερα χωριά και να εκπαιδεύσουμε περισσότερες γυναίκες.
Τι στόχους θα ήθελες να έχεις πετύχει σε 10 χρόνια από τώρα;
Θα ήθελα να δώσουμε κότες και 5.000 κυψέλες σε γυναίκες στα χωριά, ώστε να βιοπορίζονται πουλώντας τα αυγά και το μέλι τους. Θα ήθελα επίσης να χτίσουμε ένα νηπιαγωγείο, ένα δημοτικό κι ένα γυμνάσιο, και να βοηθήσουμε φτωχές οικογένειες με ανάγκη για φαγητό, ρουχισμό και εκπαίδευση. Φυσικά ο μόνιμος στόχος μας είναι να εξαλείψουμε τους παιδικούς γάμους και την πρακτική της κλειτοριδεκτομής.
Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να πεις στην κοινότητά μας στην Ελλάδα που διαβάζει τη συνέντευξή σου;
Είμαστε μια μικρή ΜΚΟ, οπότε οποιαδήποτε βοήθεια είναι πολύτιμη! Αν κάποιος επισκεφθεί την Τανζανία, μπορεί να έρθει σε επαφή μαζί μας καθώς χρειαζόμαστε εθελοντές. Και φυσικά όποιος θέλει μπορεί να βοηθήσει με χρηματικές δωρεές μέσα από την ιστοσελίδα μας tecodeo.or.tz/donate.
Σημείωση: Μετά τη συνέντευξη αυτή, κάλεσα όλη την πολύ κουλ ομάδα σε μίτινγκ κι αποφασίσαμε να βρούμε τρόπο να πάρουμε εμείς στη Λέα το αμάξι που χρειάζεται. Κάναμε την αρχή εμείς ως ομάδα, με μία δωρεά 1.200 ευρώ από τα κέρδη του online βιβλιοπωλείου μας και ύστερα ανακοινώσαμε στο κοινό μας στο Facebook ότι προσπαθούμε να μαζέψουμε το υπόλοιπο ποσό. Στις 11 Δεκεμβρίου, μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες, το συνολικό ποσό για να πάρει η Λέα όχημα για τη ΜΚΟ της είχε συγκεντρωθεί. Τι υπέροχος που είναι ο κόσμος ορισμένες στιγμές! Αξίζει αυτές τις στιγμές να τις γιορτάζουμε!
