Η σιωπή ως πολυτέλεια: Πώς ένας θορυβώδης κόσμος μετέτρεψε την ησυχία σε δυσεύρετο αγαθό

Κέντρα σιωπηλού διαλογισμού, ειδικές κάψουλες, ακόμη και ειδική λίστα στο Spotify για να βρεις την ησυχία σου.

Στον 5ο όροφο του αριθμού 25 στην πολυσύχναστη οδό Princesa της Μαδρίτης υπάρχει ένας χώρος που ονομάζεται «Κάτι περισσότερο από σιωπή». Πρόκειται για έναν εντελώς άδειο χώρο με μεγάλα παράθυρα, τον οποίο μπορεί να επισκεφτεί όποιος επιθυμεί να αποσυνδεθεί από τον θόρυβο της πόλης.

 Όσοι θέλουν μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα σιωπηλού διαλογισμού και άλλοι μπορούν απλώς να απολαύσουν τη σιωπή με τον δικό τους τρόπο. Όπως αναφέρει η El Pais δεν υπάρχει κόστος εγγραφής ή προϋποθέσεις εγγραφής, ενώ για τα μαθήματα ο καθένας πληρώνει ό,τι μπορεί.

«Το έργο προέκυψε από την ανάγκη για σιωπή. Θέλαμε να προσφέρουμε μια όαση στη μέση της πόλης για να ξεκουραστούμε από αυτούς τους θορύβους, να δουλέψουμε πάνω στην εσωτερική σιωπή μας και έτσι να διευκολύνουμε την… εξωτερική σιωπή», εξηγεί η Έλενα Χερναντεζ, που εργάζεται εκεί εθελοντικά προσθέτοντας πως «χωρίς την σιωπή, χάνουμε την ελευθερία μας και δεν ακούμε τον εαυτό μας».

Κέντρο σιωπής

Το συγκεκριμένο μάλιστα «κέντρο σιωπής» δεν είναι το μοναδικό στη Μαδρίτη, καθώς έχουν ανοίξει τουλάχιστον πέντε παρόμοια κέντρα στην πρωτεύουσα. Παρόμοιους τρόπους για να απομονωθούν ψάχνουν και οι Αμερικάνοι, οι οποίοι αναζητώντας ησυχία, καταφεύγουν στις «κάψουλες αισθητηριακής απομόνωσης».

 Οι κάψουλες αυτές δημιουργήθηκαν το 1954 από τον νευροεπιστήμονα Τζον Λίλι, όσο εκείνος εργαζόταν για την κυβέρνηση των ΗΠΑ, και ουσιαστικά πρόκειται για κάψουλες γεμισμένες με αλατόνερο. Οι κάψουλες αυτές τότε είχαν στόχο την εντατική μελέτη της ανθρώπινης συνείδησης όταν αυτή στερείται όσο το δυνατόν περισσότερα εξωτερικά ερεθίσματα.

Εκτός των παραπάνω, η τεχνολογία επιδιώκει επίσης να γίνει σύμμαχος της ηρεμίας: το 2019 η Apple λάνσαρε τα AirPods Pro, με λειτουργία «ακύρωσης θορύβου». Το Netflix κυκλοφόρησε το 2021 έναν οδηγό διαλογισμού με την ονομασία Headspace που σημείωσε επιτυχία, ενώ στο Spotify μπορείτε να βρείτε λίστες για διαλογισμό και λευκούς θορύβους, καθώς και podcasts.

Από τα παραπάνω γίνεται ξεκάθαρο πως η σιωπή έχει γίνει ένα πολύτιμο αγαθό, ένα είδος πολυτελείας σε μια κοινωνία στην οποία η βιασύνη έχει γίνει τρόπος ζωής.

Άλλωστε αυτό έγραψε και ο Γάλλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος Μπλεζ Πασκάλ. «Όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας πηγάζουν από την αδυναμία του ανθρώπου να καθίσει ήσυχα σε ένα δωμάτιο μόνος του», είχε αναφέρει. Σίγουρα ο Πασκάλ δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι το να κάθεσαι ήσυχα σε ένα δωμάτιο με ένα smartphone στο χέρι δεν θα σου προσέφερε ακριβώς απομόνωση.

 Από την άλλη πλευρά, οι περισπασμοί είναι ένα θέμα με το οποίο πλέον ασχολείται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Επ΄ αυτού ο καθηγητής Τζειμς Γουίλιαμς που ειδικεύεται σε θέματα ηθικής είχε αναφέρει: «Βραχυπρόθεσμα οι περισπασμοί μπορούν να μας εμποδίσουν να κάνουμε τα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε. Μακροπρόθεσμα, όμως, μπορούν να συσσωρευτούν και να μας εμποδίσουν να ζήσουμε τη ζωή που θέλουμε να ζήσουμε ή ακόμη χειρότερα να υπονομεύσουν τις ικανότητές μας».