Από το Δουβλίνο στην Αθήνα με ποδήλατο

Ο 25χρονος Γιώργος Βράμπας, που μόλις ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Ιρλανδία, αφηγείται το επικό φθινοπωρινό ποδηλατικό οδοιπορικό του.

Μιλήστε μας λίγο για εσάς. Πόσο χρονών είστε, πού ζείτε, τι σπουδάσατε, από πότε ασχολείστε με το ποδήλατο;

Ονομάζομαι Γιώργος Βράμπας και είμαι 25 ετών. Το 2020 αποφοίτησα από το τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ πριν από λίγους μήνες ολοκλήρωσα και τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στην Περιβαλλοντική Πολιτική στο University College Dublin (UCD).

Το ποδήλατο έχει μπει στη ζωή μου από όταν ήμουν μικρό παιδί, περισσότερο σαν παιχνίδι παρά σαν μέσο μεταφοράς. Όσο τα χρόνια περνούσαν, προσπαθούσα να το χρησιμοποιώ περισσότερο για τις μετακινήσεις μου σε κοντινές αποστάσεις. Για να είμαι ειλικρινής, μόνο όταν ταξίδεψα στο εξωτερικό κατάλαβα την πραγματική του αξία. Εκεί κατάλαβα ότι με τις σωστές υποδομές και την υπεύθυνη χρήση εκ μέρους του αναβάτη μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στην καθημερινότητα όλων, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Με ποια αφορμή ξεκινήσατε το συγκεκριμένο ταξίδι;

Έχοντας ήδη πραγματοποιήσει δύο μικρότερης διάρκειας ταξίδια εντός Ελλάδας, ήξερα ήδη ότι το ποδήλατο είναι ένας μοναδικός τρόπος να ανακαλύψεις τον κόσμο. Στη συνέχεια δεν σταμάτησα να ονειρεύομαι μεγαλύτερης διάρκειας ταξίδια εκτός Ελλάδας. Εφόσον είχα αποφασίσει ότι θα επιστρέψω στην Ελλάδα μετά το πέρας των σπουδών μου, θεώρησα ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να πραγματοποιήσω ένα από τα όνειρα μου και να κλείσω με αυτόν τον όμορφο τρόπο αυτό το κομμάτι της ζωής μου. Επέλεξα να ταξιδέψω μόνος, κι όμως κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου ταξιδιού μόνο μοναξιά δεν μπορείς να νιώσεις. Καθημερινά γνωρίζεις ανθρώπους και δημιουργείς σύντομες, αλλά ουσιαστικές σχέσεις. Επίσης, ο πατέρας μου με επισκέφτηκε για ένα μεγάλο κομμάτι της διαδρομής με τη μοτοσικλέτα του, επομένως κάθε απόγευμα τον συναντούσα σε κάποιο κάμπινγκ.

Περιγράψτε μας τη μέχρι στιγμής εμπειρία σας.

Η αφετηρία του ταξιδιού ήταν το Δουβλίνο και στόχος μου είναι να επιστρέψω στην Αθήνα. Μέχρι τώρα έχω περάσει από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, τη Γερμανία, την Ελβετία, την Ιταλία, τη Σλοβενία, την Κροατία, το Μαυροβούνιο και τώρα (σ.σ. αρχές Οκτώβρη) βρίσκομαι στην Αλβανία. Είμαι στο δρόμο 66 μέρες και έχω καλύψει περίπου 3.900 χιλιόμετρα. Προσπαθώ να ακολουθώ το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων (EuroVelo), αλλά συχνά θα χαράξω και διαφορετική πορεία αν κρίνω ότι κάποια άλλη διαδρομή είναι πιο ενδιαφέρουσα. Έως τώρα, έχω ποδηλατήσει τόσο σε δύσβατα μονοπάτια και επαρχιακούς δρόμους, όσο και σε κεντρικότερους δρόμους με περισσότερη κίνηση. Η επιλογή έχει να κάνει με τη διάθεση της κάθε ημέρας. Το θετικό των κεντρικών δρόμων είναι ότι προσφέρουν μια πιο ομαλή διαδρομή και μπορείς να καλύψεις περισσότερα χιλιόμετρα. Από την άλλη, επιλέγοντας επαρχιακούς δρόμους υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να απολαύσεις τη φύση και να γνωρίσεις τον τρόπο ζωής των κατοίκων της εκάστοτε χώρας. Στην αρχή η στέγαση και η διατροφή ήταν ίσως το μεγαλύτερό μου άγχος, αλλά με τον καιρό προσαρμόστηκα. Στη βόρεια Ευρώπη χρησιμοποίησα αρκετές φορές εφαρμογές και ιστοσελίδες όπου άνθρωποι δέχονται να σε φιλοξενήσουν για ένα ή και παραπάνω βραδιά στο σπίτι τους. Αυτός είναι ένας μοναδικός τρόπος, θεωρώ, να γνωρίσεις τους ντόπιους και να καταλάβεις καλύτερα την κουλτούρα τους. Συχνά μάλιστα κάτοικοι, της επαρχίας κυρίως, θα μου προτείνουν να με φιλοξενήσουν ή να κατασκηνώσω στην αυλή τους για το βράδυ. Αρκετές φορές κάνω ελεύθερο κάμπινγκ, ενώ το οργανωμένο κάμπινγκ είναι επίσης μια καλή λύση που θα επιλέξω αν θέλω κάποιες παραπάνω ανέσεις. Στις μεγάλες πόλεις τα hostel είναι η ιδανική λύση καθώς σου επιτρέπουν να γνωρίσεις και άλλους ταξιδιώτες. Μαζί μου κουβαλάω τα απαραίτητα υλικά και σκεύη για να μαγειρέψω, ενώ για πρωινό κυρίαρχη θέση έχει όλες αυτές τις εβδομάδες το φιστικοβούτυρο, οι μπανάνες και οι ξηροί καρποί.

Τι σας έκανε περισσότερη εντύπωση στη διάρκεια της διαδρομής;

Αυτό που θα μου μείνει είναι πρώτα οι άνθρωποι και στη συνέχεια τα τοπία. Είναι εντυπωσιακό πως κάποιοι είναι διατεθειμένοι να σε βοηθήσουν χωρίς να σε γνωρίζουν και χωρίς να περιμένουν κανένα αντάλλαγμα από εσένα. Άλλοτε, μπορεί απλά να ανταλλάξεις μερικές κουβέντες με κάποιον και αυτό είναι εξίσου σημαντικό για να σου φτιάξει τη διάθεση. Ταξιδεύοντας με αυτό τον τρόπο έρχεσαι σε επαφή με άτομα κάθε ηλικίας και ο καθένας έχει μια διαφορετική ιστορία να σου διηγηθεί. Οι ποδηλάτες είναι ακόμα μία κατηγορία που σχεδόν καθημερινά θα συναντήσεις και εφόσον έχετε κοινά, είναι πολύ εύκολο να γνωριστείτε και ίσως να ποδηλατήσετε μαζί για μερικά χιλιόμετρα ή και μέρες.

 

Πόσο διαφέρει ο ευρωπαϊκός Βορράς από την κεντρική Ευρώπη και τον Νότο σε θέματα ποδηλατικής κουλτούρας;

Σίγουρα όπως και σε πολλά ακόμα ζητήματα, υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου, καταρχάς στο κομμάτι των υποδομών. Χώρες όπως η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο έχουν αναπτύξει εκτός από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων και εθνικά δίκτυα, τα οποία επιτρέπουν την ασφαλή μετακίνηση με το ποδήλατο εντός και εκτός πόλεων. Από την Ιταλία παρατηρείς ότι υπάρχουν κάποιες υποδομές, αλλά δυστυχώς τις περισσότερες φορές είναι παλιές και συχνά είναι πιο ασφαλές να μείνεις στον δρόμο από το να χρησιμοποιήσεις έναν κακοσυντηρημένο ποδηλατόδρομο. Στα Βαλκάνια υπάρχει παντελής έλλειψη υποδομών για τους ποδηλάτες. Θεωρώ πως αυτή συνδέεται και με την έλλειψη ποδηλατικής κουλτούρας σε μεγάλο βαθμό. Στον ευρωπαϊκό Βορρά η δημιουργία αυτών των υποδομών έχει κάνει τους ποδηλάτες ισάξιους χρήστες του οδικού δικτύου, με αποτέλεσμα και οι ίδιοι οι οδηγοί να δείχνουν τον ανάλογο σεβασμό. Όσο προχωράς προς τον Νότο είναι εμφανής η έλλειψη οδηγικής παιδείας, ως προς την αντιμετώπιση των ποδηλατών. Γι΄αυτόν τον λόγο θα δεις λιγότερα άτομα να χρησιμοποιούν το ποδήλατο σαν μέσο μεταφοράς και τους οδηγούς να είναι λιγότερο ψύχραιμοι στη θέα ενός ποδηλάτη στον δρόμο.

Στην Ελλάδα ταξιδεύετε με ποδήλατο;

Όσο ζούσα στην Ελλάδα χρησιμοποιούσα το ποδήλατο για καθημερινές μετακινήσεις κυρίως εντός του δήμου μου. Η αλήθεια είναι ότι αν και ξεκίνησα να κάνω και μεγαλύτερες αποστάσεις, πάντα υπάρχει ο φόβος στην αρχή για το πώς θα σε αντιμετωπίσουν οι οδηγοί. Στην Ιρλανδία από την άλλη, από την πρώτη κιόλας βδομάδα χρησιμοποιούσα το ποδήλατο καθημερινά για όλες τις μετακινήσεις μου. Η ύπαρξη ποδηλατοδρόμων σε συνδυασμό με την ορθή αντιμετώπιση εκ μέρους των οδηγών δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να χρησιμοποιούν το ποδήλατο στην καθημερινότητα τους χωρίς φόβο. Θεωρώ ότι στην Αθήνα αυτός ο φόβος είναι που αποτρέπει εμένα και τους υπόλοιπους συμπολίτες μου να βάλουν το ποδήλατο στην καθημερινότητα τους πιο εντατικά.

Πιστεύετε ότι ο ποδηλατικός τουρισμός μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος;

Ο ποδηλατικός τουρισμός για μένα είναι η κυρίαρχη επιλογή για κάποιον που θέλει να ταξιδέψει και να δει πολλά μέρη, χωρίς όμως αυτό να γίνεται σε βάρος του περιβάλλοντος. Το αποτύπωμα άνθρακα του ποδηλάτη είναι μηδενικό. Αν αναλογιστεί κανείς πόσες πτήσεις και μετακινήσεις με άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς θα έπρεπε να έχω χρησιμοποιήσει για να δω όλα αυτά τα μέρη που είδα ταξιδεύοντας με ποδήλατο, θα καταλάβει ότι ο ποδηλατικός τουρισμός είναι ίσως η πλέον βιώσιμη λύση. Επίσης, το ποδήλατο, θέλοντας και μη, σε φέρνει αντιμέτωπο με τη φύση. Ένας οδηγός αυτοκινήτου είναι δύσκολο να παρατηρήσει το πλήθος των σκουπιδιών που οι άνθρωποι πετάνε ανεύθυνα στη φύση. Κάνοντας ποδήλατο η καθημερινή θέα ενός όμορφου τοπίου, το οποίο όμως συχνά είναι υποβαθμισμένο λόγω της ανθρώπινης παρουσίας, δεν γίνεται να μην σε βάλει σε σκέψεις και να μην σε ευαισθητοποιήσει.

Σε ένα ταξίδι με ποδήλατο, τι κερδίζει και τι χάνει ένας ταξιδιώτης συγκριτικά με ένα ταξίδι με λεωφορείο, τρένο ή αυτοκίνητο;

Το ποδήλατο σου δίνει την δυνατότητα να βιώνεις την κάθε στιγμή πολύ πιο έντονα. Το ότι δεν αναπτύσσεις μεγάλες ταχύτητες σου επιτρέπει να παρατηρήσεις και να αισθανθείς το περιβάλλον γύρω σου. Η έλλειψη θορύβου σε κάνει να ακούσεις ήχους που διαφορετικά δεν θα πρόσεχες. Η άσκηση, μέσω της ποδηλασίας, είναι καλή όχι μόνο για τη σωματική υγεία, αλλά και για την ψυχική. Κάθε μέρα που ανεβαίνω στο ποδήλατο ξέρω ότι μια νέα περιπέτεια αρχίζει και αυτό αυτομάτως μου φτιάχνει τη διάθεση. Στα αρνητικά θα μπορούσα να αναφέρω τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες και την κούραση που συσσωρεύεται και μπορεί να σε καταβάλει. Παρόλα αυτά, όταν ξεκινάς ένα τέτοιο ταξίδι γνωρίζεις τα εμπόδια, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσεις σαν μια καινούργια πρόκληση και όχι σαν άλυτο πρόβλημα. Ο καθένας μπορεί να επιλέξει τον βαθμό δυσκολίας που θέλει να θέσει στο εαυτό του και ποιες ανέσεις είναι διατεθειμένος να θυσιάσει. Ωστόσο, οι όποιες δυσκολίες σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να αποτρέψουν κάποιον από το να ζήσει αυτή τη μοναδική εμπειρία.

Κείμενο: Ελευθερία Αλαβάνου

πηγή