Κείμενο: Σοφία Τριάντου

Κάποτε μου έκαναν δώρο ένα άρωμα τριαντάφυλλου, αν και τα θαυμάζω βλέποντας τα να ανθίζουν ποτέ δεν επέλεξα να αρωματίσω την ημέρα μου με αυτά. Σκέφτηκα όμως, πώς μπορείς να περιφρονείς τόση ομορφιά και το δοκίμασα. Και τότε μια μυρωδιά μου ζέστανε τη σκέψη, ήρθε αμέσως η εικόνα από το σπίτι της γιαγιάς μου, όταν πήγαινα κρυφά να ανοίξω το πολύτιμο για αυτήν κουτί με τα λουκούμια για τα κεράσματά της. Μου ζέστανε τα συναισθήματα και μου ξύπνησε μοναδικές παιδικές αναμνήσεις, γέλια, νόστιμες συνταγές, παιχνίδι και την αγκαλιά της.

Έγινε το αγαπημένο μου άρωμα… Γιατί η όσφρηση είναι η ισχυρότερη από τις πέντε αισθήσεις. Ακόμα και η γεύση δεν μπορεί να επαναφέρει στη μνήμη μας τόσες παλιές εικόνες όσο μια μυρωδιά.

Από τη στιγμή που γεννιόμαστε αναζητούμε το άρωμα της μητέρας μας για την επιβίωση μας και την ασφάλεια μας. Ακόμα και όταν ο άνθρωπος περπατούσε στα τέσσερα η όσφρηση ήταν το μέσο για να συλλέξει πληροφορίες από το περιβάλλον του.

Photo by Dustin Humes

Εδώ και πολλούς αιώνες οι γυναίκες για να γίνουν επιθυμητές από  το άλλο φύλο ξεπλένονταν με τριανταφυλλόνερο, έστρωναν γιασεμιά στο κρεβάτι τους, αρωμάτιζαν τα ρούχα τους και κρεμούσαν λουλούδια στο λαιμό τους.

Οι πρώτοι που παρασκεύασαν υγρό άρωμα ήταν οι Aρχαίοι Έλληνες. Όπως μπορείτε να καταλάβετε το άρωμα δεν είχε τη σημερινή μορφή, τα σκεύη αποθήκευσής τους, η μορφή του αρώματος και τα ονόματα ήταν εμπνευσμένα και προσαρμοσμένα στην εποχή.

Το κύριο συστατικό ήταν ένα αρωματικό φυτό το οποίο δεν επεξεργάζονταν με αλκοόλ, το άρωμα έπαιρνε το όνομά του από το κύριο φυτό της συνταγής ή από τον παρασκευαστή τους. Το «Μεγαλείον» για παράδειγμα, διάσημο άρωμα της Εφέσου, πήρε το όνομά του από τον Μέγαλλο από τη Σικελία.

Αποθήκευαν το έτοιμο προϊόν στα μυροδοχεία, τα οποία είχαν διάφορα σχήματα, ονόματα, αλλά και διακόσμηση ανάλογα με τα έτη χρήσης και την περίσταση. Ο αρύβαλλος ήταν ένα πολύ μικρό αγγείο έως δέκα εκατοστά με στενό άνοιγμα για να προστατεύει το αρωματικό λάδι, οι αγγειοπλάστες δημιουργούσαν πολλά ασυνήθιστα σχήματα στους Αρύβαλλους.

Το αλάβαστρο το χρησιμοποιούσαν κυρίως για τη μεταφορά των αρωμάτων και για αυτό είχε κυλινδρική βάση, στενό λαιμό με ένα μικρό άνοιγμα στην κορυφή του.

Η λήκυθος είχε κυλινδρικό σώμα στενό λαιμό και λαβή, τη χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά στις τελετές της ταφής.

Και στην αγαπημένη έως και σήμερα πυξίδα αποθήκευαν τα καλλωπιστικά αρώματα, κυρίως αρωματικές πούδρες για  τις ιδιαίτερες περιστάσεις των γυναικών.

Τα λουτρά από ευωδιαστά λουλούδια και βότανα, κρίνοι, ίριδες, ρόδα, μυρτιές, νάρκισσοι ήταν απαραίτητα πριν από ένα σημαντικό εορταστικό γεγονός, όπως ο γάμος.

Οι αρχαίοι διέκριναν τα αρώματα σε δύο κατηγορίες. Σε αυτά που βρίσκονταν σε υγρή κατάσταση, τα έλαια, και τις αρωματικές αλοιφές. Τα πιο γνωστά αρχαία ελληνικά αρώματα ήταν το ίρινον, ελαιόλαδο με εκχυλίσματα από ρίζες ίριδας, το βάλσαμο, η στακτή το αυθεντικό βάλσαμο μύρου, το ρόδιο μία διάσημη αλοιφή από τη Ρόδο από εκχύλισμα τριαντάφυλλου μαζί με άλλα αιθέρια έλαια, το τύλιον έλαιον και άλλα.

Photo by Birmingham Museums Trust

Οι αρχαίοι συχνά εισήγαγαν αρώματα από την Ανατολή, αν και δεν προτιμούσαν τα μεθυστικά αρώματα αλλά την ευωδιά και τη φρεσκάδα. Και για αυτό τα σπίτια των Αθηναίων μοσχοβολούσαν λεμόνι και ήταν πάντα καθαρά.

Ο Αριστοτέλης αναφέρει τη σημασία του αρώματος στις κοινωνικές συναναστροφές των ανθρώπων και θεωρούσε ότι τα αρώματα των Χαρίτων, που ήταν αφιερωμένες στη Θεά Αφροδίτη ήταν απαραίτητα.

Τα σκεύη που χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή καλλυντικών προϊόντων και αρωμάτων ήταν τα γουδιά για το άλεσμα των καρπών και το θρυμμάτισμα των ανόργανων υλικών για τα χρώματα. Οι λεκάνες, για την παραγωγή του κρασιού ή του λαδιού. Η ασάμινθος, (η μπανιέρα) για το μούλιασμα των ανθών μέσα σε νερό, σε λάδι ή ζωικό λίπος για την εξαγωγή του αρώματός τους και οι χύτρες, για το ζέσταμα του λαδιού με σκοπό την παρασκευή του αρώματος.

Αρωματίστε το τραπέζι σας, τα ρούχα σας, τα γεύματα σας, το σώμα σας, το λουτρό σας, το σπιτικό σας, έτσι θα δημιουργήσετε συναισθήματα, κληρονομιές και αναμνήσεις για εσάς και τα πρόσωπα που σμίγετε.

Photo by David Brooke Martin

Πηγή