Πόσο βιώσιμο είναι το στυλ σου;
Από τον Βλάση Κοστούρο
Ποιος ζήτησε ποτέ από την μόδα να είναι υπεύθυνη; Το μόνο που θες είναι να έχει ριζοσπαστικές διαθέσεις, να βλέπει μπροστά και να ακολουθεί σχεδόν με θρησκευτική ευλάβεια το δόγμα του «Ξέρω ποιος είμαι».
Κόντρα στα τσιτάτα του Ιβ σε Λοράν που έλεγε ότι η μόδα είναι ανίατη αρρώστια, ένα νέο μουσείο στο Άμστερνταμ φαίνεται πως βρήκε τον τρόπο να τη γιατρέψει, ή μάλλον, να την κάνει ανθεκτική στη φθορά του χρόνου.
Το Fashion for Good, όπως αυτοαποκαλείται, εκτείνεται σε 40 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα και θέλει να κάνει τον επισκέπτη του να σκεφτεί διαφορετικά για τα ρούχα που αγοράζει, να βελτιώσει τις αγοραστικές του συνήθειες, να του αποκαλύψει τις σπατάλες της βιομηχανίας και να τον γεμίσει με αμφιβολίες σχετικά με το πόσο ωφέλιμο είναι τελικά να είσαι «της μόδας». Αν το «βιώσιμο στυλ» και το πώς μπορείς να δείχνεις σικάτος χωρίς να βλάπτεις τον πλανήτη δεν είχε περάσει ποτέ απ’ το μυαλό σου, αυτό το Μουσείο έρχεται να στο κάνει συνείδηση.
Περνώντας τη γυάλινη επιβλητική του πόρτα, θα φορέσεις ένα ηλεκτρονικό βραχιόλι, φτιαγμένο από ανακυκλώσιμο πλαστικό, το οποίο σου δίνει πόντους κάθε φορά που -μέσω ενός παιχνιδιού – υιοθετείς μια βιώσιμη καταναλωτική συνήθεια, όπως «Δεν θα αγοράζω ρούχα κάθε μήνα» ή «Θα πλένω τα ρούχα μου μόνο με κρύο νερό». Κατά την έξοδό σου, όλες οι φιλικές προς το περιβάλλον «καταναλωτικές δεσμεύσεις» που πήρες παίζοντας, θα έχουν καταγραφεί στο βραχιόλι και θα σου έχουν έτοιμο ένα ατομικό «σχέδιο νέων καταναλωτικών συνηθειών». Φυσικά, μπορείς να το πάρεις μαζί σου και οφείλεις να το τηρήσεις εις το διηνεκές.
Στον άλλο όροφο, σε περιμένει το Design Studio για να φτιάξεις τη δική σου «οικολογική» μπλούζα, επιλέγοντας έναν από τους 144 βιώσιμους τρόπους σχεδίασης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα νιώσεις για λίγο τη δημιουργικότητα ενός σχεδιαστή μόδας και φυσικά θα έχεις συμπληρώσει την γκαρνταρόμπα σου με ένα 100% βιοδιασπώμενο νέο ρούχο.
Μην παραλείψεις μια βόλτα απ’ το Good Shop, όπου θα μάθεις πώς μπορείς να συμπεριλάβεις περιβαλλοντικές σκέψεις στις ερωτήσεις που κάνεις στους υπαλλήλους ενός καταστήματος όταν βγαίνεις για ψώνια.
Aν δεν σε κουράζουν οι πολλές πληροφορίες, το Good Fashion Journey που θα βρεις στον πρώτο όροφο, θα σου μάθει τα πάντα για την ιστορία της βιομηχανίας της μόδας από το 1700μΧ. μέσω ενός εντυπωσιακού χρονοδιαγράμματος.
Σε μια πρόσφατη έρευνα, η Greenpeace εκτιμά ότι στην Ευρώπη αγοράζουμε 60% περισσότερα ρούχα απ’ ότι 15 χρόνια πριν, τα οποία διατηρούμε στην ντουλάπα μας για λιγότερο από μισό χρόνο. Στον απόηχο αυτού του ματαιόδοξου και εν πολλοίς δυσοίωνου για το μέλλον της μόδας αποτελέσματος, το Fashion for Good έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο σαν να σου ζητά να σκεφτείς ξανά τις πραγματικές σου ανάγκες ως καταναλωτής.
Τι προτείνουν οι ειδικοί του μουσείου; Αγορές ρούχων από δεύτερο χέρι, αναζήτηση νέων σχεδιαστών και ψήφο εμπιστοσύνης στα προγράμματα ανακύκλωσης υφασμάτων για τα παλιά μας ρούχα.
«Πιστεύουμε ότι η βιωσιμότητα και η μόδα μπορούν να περπατούν χέρι-χέρι», λέει ο Jake Barton, ιδρυτής της εταιρείας Local Projects, που κρύβεται πίσω απ’ τον σχεδιασμό του Μουσείου.
«Ξεκινώντας το πρότζεκτ, σοκαριστήκαμε όταν διαπιστώσαμε ότι η βιομηχανία ρούχων είναι μία από αυτές με τη μεγαλύτερη ευθύνη στην αλλαγή του κλίματος, συμπεριλαμβανομένων και των 1,2 δισεκατομμυρίων τόνων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κάθε χρόνο», εξήγησε.
Το Innovation Lounge είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό τμήμα της έκθεσης. Εκεί θα βρεις 50 «μεταρρυθμιστές» της μόδας, μεταξύ των οποίων ένα φόρεμα της Stella McCartney φτιαγμένο από μηχανικούς μικροοργανισμούς, αλλά και την Mycotex για να θαυμάσεις ένα ρούχο φτιαγμένο από μυκήλιο, το φυτικό μέρος ενός μύκητα!
Διάσημοι αστέρες του Χόλιγουντ, όπως η Έμμα Γουάτσον, η Γουίνεθ Πάλτροου ή η Ολίβια Γουάιλντ έχουν συνεργαστεί με brands που προάγουν την οικολογία στη μόδα, τη στιγμή που η H&M και η Asos δημιουργούν μια ζώνη βιωσιμότητας των προϊόντων τους. Στον αντίποδα, το hashtag #ethicalfashion και #sustainablefashion στο instagram αριθμούν πάνω από 2 εκατομμύρια υποστηρικτές, γεγονός που αποτυπώνει ένα μεγάλο κύμα στήριξης του «κινήματος» της «υπεύθυνης μόδας».
Τον προηγούμενο μήνα, ο κολοσσός της βιομηχανίας που ακούει στο όνομα PVH Corp και κατέχει μεταξύ άλλων την Calvin Klein και την Tommy Hilfiger βραβεύτηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ για την «υπεύθυνη» επιχειρηματική του δράση.
Δεν ξέρω αν οι επισκέπτες του Fashion for Good θα αλλάξουν νοοτροπία φεύγοντας. Έτσι κι αλλιώς κάθε αλλαγή χρειάζεται πάντα τον δικό της – μακρύ – χρόνο επώασης. Δεν ξέρω, επίσης, αν τα μοντέλα Arizona Muse & Lily Cole, η σχεδιάστρια Orsola de Castro ή ακόμα και οι διάσημες influencers Muse και Gyasi που έχουν αναλάβει χρέη καλών πρέσβεων του Μουσείου, μπορούν πράγματι να δημιουργήσουν μια βαθιά τομή στην κοσμοθεωρία της βιομηχανίας. Το μόνο σίγουρο είναι αυτό που έλεγε ο Μπόρχες: «Χτίζεις στην άμμο και χτίζοντας και ξαναχτίζοντας κάνεις την άμμο πέτρα».
