«Χρώμα στα νησιά» από την Urbanact: Έργα των Kez, Pupet και Same84 φιλοτεχνήθηκαν στη Λέρο, τους Λειψούς, τους Φούρνους και τον Άγιο Ευστράτιο
Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα
Μπορεί να μεταφερθεί η street art, που συνήθως μέσα στην ουσία της περιλαμβάνει το αστικό τοπίο, σε έναν τόπο ολότελα διαφορετικό και να «κουμπώσει» με αυτόν και τις ιδιαιτερότητές του;
Πώς θα έδειχναν τα έργα γνωστών Ελλήνων street artists, αν εντάσσονταν στο γαλάζιο και το λευκό των ελληνικών νησιών;
Και οι μόνιμοι κάτοικοί τους, πολλοί από τους οποίους δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με αυτό το είδος τέχνης, πώς θα αντιδρούσαν;
Το πείραμα της Urbanact με τίτλο «Χρώμα στα νησιά», ένα πιλοτικό πρόγραμμα δημόσιων τοιχογραφιών, βρέθηκε φέτος για πάνω από έναν μήνα συνολικής διάρκειας σε 4 ακριτικά μας νησιά.
Το αποτέλεσμα αυτού: 16 δημόσιες τοιχογραφίες μεγάλων διαστάσεων και υψηλής αισθητικής αξίας, βασισμένες στο τρίπτυχο «μυθολογία-παράδοση-ιστορία», σε καίριες τοποθεσίες των νησιών.
Το τελικό αποτέλεσμα, όπως φαίνεται και από τις εικόνες, αναμόρφωσε και αναβάθμισε χώρους γκρίζους και τσιμεντένιους, με έργα που επιδρούν όχι μόνο στον ψυχισμό των συνολικά 1500 έμμεσα επωφελούμενων και των 120 άμεσα εμπλεκόμενων κατοίκων, αλλά λειτουργούν και σαν εικόνα για να προβάλουν τον τόπο τους.
«Εδώ και χρόνια δεχόμαστε προσκλήσεις από διάφορα νησιά της Ελλάδας για να παρέμβουμε σε χώρους είτε δημόσιους, όπως σχολικά κτίρια ή προβλήτες, είτε ιδιωτικούς. Είχαμε ήδη βρεθεί σε κάποια, όπως στη Ρόδο, τη Σέριφο, την Κρήτη –Αγ. Νικόλαο και Χανιά–, τη Σύρο και πρόσφατα στη Λευκάδα, αλλά πάντα είχαμε στην άκρη του μυαλού μας να κάνουμε ένα οργανωμένο πρόγραμμα που να αφορά τα ελληνικά νησιά» περιγράφει ο Κυριάκος Ιωσηφίδης της Urbanact.
«Η αφορμή δόθηκε με μια πρόσκληση που λάβαμε πριν από δύο χρόνια από το δήμο Αγ. Ευστρατίου. Με την αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος καταφέραμε να συμπεριλάβαμε τρία ακόμη νησιά, τους Λειψούς, τους Φούρνους Κορσεών και τη Λέρο.
»Επιθυμούσαμε αρχικά να πειραματιστούμε σε νησιά που έχουν ταυτιστεί με το λευκό. Σε ένα πρώτο βήμα όμως, φέτος, κινηθήκαμε σε νησιά που δεν έχουν αυστηρή παραδοσιακή αρχιτεκτονική, όπως αυτή που έχει διαμορφωθεί, για παράδειγμα, στις Κυκλάδες. Εστιάσαμε σε νησιά ακριτικά, που έχουν μοναδικό πλούτο ιστορίας, παράδοσης και φύσης, θέλοντας παράλληλα να στηρίξουμε τους κατοίκους τους».
«Εστιάσαμε σε νησιά ακριτικά, που έχουν μοναδικό πλούτο ιστορίας, παράδοσης και φύσης, θέλοντας παράλληλα να στηρίξουμε τους κατοίκους τους». Ο Same84 επί το έργον.
Οι τρεις καλλιτέχνες από τον χώρο της urban street art που ανέλαβαν να υλοποιήσουν το πρότζεκτ ήταν οι Kez, Pupet και Same84.
Το τρίπτυχο γύρω από το οποίο κινήθηκαν θεματικά αποτέλεσε το όχημα για να έρθει όλη η δεκαμελής ομάδα κοντά στους κατοίκους, να αφουγκραστούν τον τόπο και σε συνεργασία και με τους φορείς να καθοριστούν οι επιφάνειες, οι θεματικές, να επιλεγούν τα τελικά προσχέδια από το σύνολο των έργων που είχαν δουλέψει και επεξεργαστεί οι καλλιτέχνες και κατόπιν να τα υλοποιήσουν.
Επί της ουσίας, οι καλλιτέχνες κλήθηκαν να δημιουργήσουν έργα μοναδικά, με συγκεκριμένη θεματική και όχι βασισμένα σε μια δική τους «ανάγκη».
«Η αφορμή δόθηκε με μια πρόσκληση που λάβαμε πριν από δύο χρόνια από το δήμο Αγ. Ευστρατίου». Pupet in action.
«Από την αρχή υπήρχε βέβαια μια επιφύλαξη για το αποτέλεσμα από την πλευρά των κατοίκων, αλλά είναι απίστευτο πώς οι κάτοικοι και οι επισκέπτες, από τα παιδιά μέχρι τον ψαρά, τη γιαγιά και τον παππού, αγκάλιασαν το πρόγραμμα και βοήθησαν όσο μπορούσαν, ακόμη και με τα κεράσματά τους» θυμάται ο Κυριάκος.
«Οι δήμοι με τις υπηρεσίες τους υπήρξαν επίσης αρωγοί, με ενθουσιασμό και ευχαρίστηση για το τελικό αποτέλεσμα. Το πώς εξελίχθηκε όλο το πρόγραμμα και η αποδοχή που είχε φαίνεται, νομίζω, από τις παραινέσεις των κατοίκων να τους ζωγραφίσουμε δικά τους κτίρια, τις προτάσεις να έρθουμε και του χρόνου, αλλά και τις νέες προσκλήσεις που λάβαμε από άλλα νησιά.
»Σε ένα από τα νησιά υλοποιούσαμε μέχρι και την τελευταία στιγμή τοιχογραφίες (για μια γιαγιά που ήθελε την ελληνική σημαία στο σπίτι της, διακόσμηση με παραδοσιακά στοιχεία σε έναν τοπικό φούρνο), σε σημείο να κινδυνεύουμε να χάσουμε το πλοίο της επιστροφής».
Επί της ουσίας, οι καλλιτέχνες κλήθηκαν να δημιουργήσουν έργα μοναδικά, με συγκεκριμένη θεματική και όχι βασισμένα σε μια δική τους «ανάγκη». Ο Kez εν δράσει.
Το τελικό αποτέλεσμα, όπως φαίνεται και από τις εικόνες, αναμόρφωσε και αναβάθμισε χώρους γκρίζους και τσιμεντένιους, με έργα που επιδρούν όχι μόνο στον ψυχισμό των συνολικά 1500 έμμεσα επωφελούμενων και των 120 άμεσα εμπλεκόμενων κατοίκων, αλλά λειτουργούν και σαν εικόνα για να προβάλουν τον τόπο τους.
Δόθηκε όμως και η δυνατότητα μέσα από τις συμμετοχικές δράσεις σε νέους των νησιών, να βιώσουν μια εμπειρία τέχνης και παρέμβασης στον χώρο τους, ομορφαίνοντάς τον.
«Πάνω από όλα πιστεύουμε ότι βγάλαμε αυτό που έλεγε και ο Αμερικανός τοιχογράφος John Pugh για τα δικά του έργα: “Οι τοιχογραφίες συνέβαλαν στη δημιουργία μιας αίσθησης κοινότητας, υπερηφάνειας και ενθουσιασμού. Οι άνθρωποι συνδέθηκαν μέσω μιας τέχνης στην οποία μπορούν να συμμετέχουν αλλά και να αλληλεπιδρούν με αυτή».
Έργο του Kez στον Άγιο Ευστράτιο
Έργο του Pupet στον Άγιο Ευστράτιο
Έργο του Same84 στον Άγιο Ευστράτιο
Έργο του Kez στους Φούρνους
Έργο του Pupet στους Φούρνους
Έργο του Same84 στους Φούρνους
Έργο του Kez στη Λέρο
Έργο του Pupet στη Λέρο
Έργο του Same84 στη Λέρο
Έργο του Pupet στους Λειψούς
Έργο του Same84 στους Λειψούς
Όσοι δήμοι, φορείς και ιδιώτες επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για το 2019 και όσοι επιθυμούν να στηρίξουν τη δράση μπορούν να επικοινωνήσουν με την Urbanact με τους εξής τρόπους:email: carpediemact@gmail.com, urbanact.gr, facebook.com/urbanact.gr
