Μία νέα μέθοδος συντήρησης και αποκατάστασης έργων τέχνης έχει γίνει η νέα μανία του internet και η αρχή έγινε με το πορτρέτο της Κυρίας στα Κόκκινα
Xάρη στον βρετανό έμπορο τέχνης και ιστορικό Philip Mould ένας πίνακας του 1618, ευρύτερα γνωστός ως η Κυρία στα Κόκκινα, το διαδίκτυο έχει αποκτήσει μία νέα εμμονή: βιντεάκια τα οποία παρουσιάζουν την αποκατάσταση ενός παμπάλαιου έργου τέχνης, τη μεταμόρφωση του ουσιαστικά σ’ αυτό που θα μπορούσαν να γίνουν στην απολύτως σύγχρονη εκδοχή τους, στο πώς θα έμοιαζαν, αν κάποιος αποφάσιζε να τα δημιουργήσει σήμερα. Το καλύτερο; Πολύς κόσμος θεωρεί αυτά τα βίντεο «ενοχλητικά ικανοποιητικά» και έχει δίκιο.
Το μαγευτικό με τα βίντεο του Mould είναι ότι μοιάζει να φρεσκάρει ένα έργο εκατοντάδων ετών με έναν τρόπο που στη σημερινή εποχή μόνο τα φίλτρα του Instagram θα μπορούσαν. Για παράδειγμα, όταν ο Mould αποφάσισε να εφαρμόσει τις μεθόδους αποκατάστασης του στην Κυρία με τα Κόκκινα, διαπίστωσε ότι τελευταία φορά είχε περαστεί με προστατευτικό βερνίκι πριν από περίπου 200 χρόνια. Πριν από λίγες μέρες, άρχισε να δημοσιεύει στον λογαριασμό του στο Instagram την πρόοδο των εργασιών συντήρησης και καθαρισμού αυτού του έργου και το αποτέλεσμα είναι πραγματικά μαγευτικό. Απλώς παρατηρήστε τον τρόπο με τον οποίο χρώματα και λεπτομέρειες που είχαν χαθεί από τη φθορά του χρόνου -και της ρύπανσης- ξαφνικά ζωντανεύουν ξανά.
Small area of her astonishingly elaborate dress revealed. We dont know identity yet but certain iconographic clues are staring to emerge…. pic.twitter.com/2p1VqN79na
— Philip Mould (@philipmould) 6 Νοεμβρίου 2017
Το όλο ζήτημα έχει ελαφρώς διχάσει τον κόσμο του διαδικτύου για το αν επιτρέπεται -και μέχρι ποιου βαθμού τέτοιου είδους παρέμβαση- σε ένα τέτοιο έργο. Η συντήρηση με επιστρώσεις βερνικιού είναι μία πρακτική που εφαρμόζεται συχνά σε ελαιογραφίες για να προστατευθεί ένα έργο από τη ρύπανση και τη φθορά του χρόνου. Αντί για το πραγματικό χρώμα που θα μπορούσε να εφαρμοστεί, το βερνίκι καταφέρνει να συγκρατεί τη βρωμιά και τις φθορές. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές φορές πίνακες που έχουν συντηρηθεί με αυτόν τον τρόπο, με το πέρασμα των χρόνων αποκτούν ένα υποκίτρινο χρώμα. Τα καλά νέα στην περίπτωση που η συντήρηση έχει γίνει με βερνίκι, είναι ότι αφαιρείται σχετικά εύκολα. Βέβαια, αυτό δεν συμβαίνει συχνά, συνήθως μία φορά κάθε 100 χρόνια.
Αυτός είναι και ο λόγος που κάνει τον Mould να χρησιμοποιεί ένα διάλυμα σε μορφή τζελ που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια και που εξασφαλίζει άμεσο καθαρισμό της εικόνας που επεξεργάζεται, χωρίς στο τέλος να κινδυνεύει να κιτρινίσει το έργο τέχνης.
In response to those wanting sight of the uncleaned image of the #womaninred. All we know is she is 36 and it was painted 1618 (inscription) pic.twitter.com/3k8GYxvyJK
— Philip Mould (@philipmould) 7 Νοεμβρίου 2017
Φυσικά η όλη διαδικασία καθαρισμού και συντήρησης δεν λαμβάνει χώρα τόσο γρήγορα όσο φαίνεται στο βίντεο. Ο Mould θα χρειαστεί περισσότερες από 3 εβδομάδες για να ολοκληρώσει το εντυπωσιακό εγχείρημα που έχει ξεκινήσει με τον συγκεκριμένο πίνακα, ο οποίος αγοράστηκε πρόσφατα από ιδιωτική συλλογή. Και βέβαια, η σχετικά νέα μέθοδος που εφαρμόζει δεν είναι καθόλου γνώριμη στους χώρους της τέχνης, που κάποιες αμφιβολίες για την τεχνική του τις έχουν.
Τον ίδιο πάντως, εκείνο που φαίνεται να τον απασχολεί περισσότερο είναι η πραγματική προέλευση αυτού του πίνακα, η χρονολογία δημιουργίας αυτού του πορτρέτου, που αναπαριστά μία σχετικά νεαρή γυναίκα. Για την ακρίβεια, το μόνο στοιχείο που έχει είναι ότι την εποχή που πόζαρε λογικά ήταν περίπου 36 χρονών. Θεωρεί ότι η έρευνά του θα τον οδηγήσει τόσο στον δημιουργό του πίνακα όσο και στην πραγματική ταυτότητα της γυναίκας που φιλοτέχνησε.
A last smear from the chin removed. I will post an image of the completed picture as soon as it is ready. pic.twitter.com/K7TSl2XdqE
— Philip Mould (@philipmould) 6 Νοεμβρίου 2017
Το κακό είναι ότι για την ώρα, τα βίντεο που δημοσιεύει στο Instagram και έχουν γίνει εμμονή στους φιλότεχνους, είναι λίγα και κυρίως δεν υπάρχουν και πολλά έργα 400 ετών (και βάλε) που μπορεί να παρακολουθήσει κανείς την αποκατάστασή τους. Ευτυχώς, στο YouTube υπάρχει ακόμη ένα time lapse βιντεάκι που παρουσιάζει τη σχολαστική διαδικασία αφαίρεσης παλιού βερνικιού: ο λόγος για το “Πορτρέτο Μιας Κυρίας” του Jacopo Zucchi.
Κι αν αυτό δεν φτάνει, το άλλο παρήγορο είναι ότι ο Mould πολύ σύντομα αναμένεται να αναλάβει την αποκατάσταση κάποιων ακόμη παλαιών έργων τέχνης, οπότε οι φανατικοί της μεθόδου του έχουν κάτι να περιμένουν.
Με στοιχεία από το Wmagazine.com
