Με τον τρύγο έρχεται και η κατάργηση του φόρου στο κρασί

Από την Μάχη Τράτσα

«Τίτλους τέλους» ετοιμάζεται να βάλει η κυβέρνηση στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο κρασί, ίσως και πριν από τη συγκομιδή του Σεπτεμβρίου.

Οπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βαγγέλης Αποστόλου, το αργότερο έως το τέλος του έτους θα έχει καταργηθεί ο φόρος στο κρασί. «Πιθανώς να έχουμε προλάβει να τον καταργήσουμε και πριν από τη συγκομιδή του φθινοπώρου. Εχουμε τη διαβεβαίωση του υπουργείου Οικονομικών ότι ο συγκεκριμένος φόρος θα αποτελεί σύντομα παρελθόν. Αλλωστε το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 επιτρέπει μια τέτοια απόφαση» υπογραμμίζει ο υπουργός και προσθέτει: «Μέσα στις ασφυκτικές δημοσιονομικές συνθήκες και πιέσεις επιβάλαμε έναν φόρο ο οποίος τελικά δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα στα δημόσια ταμεία, ενώ παράλληλα οδήγησε και σε αύξηση του λαθρεμπορίου οίνου. Και αυτό πρέπει να διορθωθεί». Το κρασί, σύμφωνα με τον κ. Αποστόλου, «βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις των εξαγωγών ελληνικών αγροτικών προϊόντων και θα το στηρίξουμε με κάθε τρόπο».

Λαθραία διακίνηση και οι εκκρεμότητες
Είναι αξιοσημείωτο ότι με την επιβολή του ΕΦΚ στο κρασί τα φαινόμενα παραοικονομίας με τη λαθραία διακίνηση οίνου αυξήθηκαν, γεγονός που οδήγησε σε ιδιαιτέρως σημαντική μείωση των εσόδων για το Δημόσιο, εξαιτίας της απώλειας ΦΠΑ, αλλά και φόρου εισοδήματος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις (βάσει των καλλιεργούμενων στρεμμάτων) περίπου το 65% του κρασιού διακινήθηκε παρανόμως.

Παράλληλα, όσα οινοποιεία επιχείρησαν να λειτουργήσουν νόμιμα αντιμετώπισαν τον κίνδυνο πτώχευσης. «Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι υπάρχει και η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, η οποία μας υπαγορεύει να αντιμετωπίσουμε και άλλα φορολογικά ζητήματα του αμπελοοινικού τομέα. Εκ των πραγμάτων η προσέγγισή μας με τον ΕΦΚ θα συνδυαστεί και με προσεγγίσεις σε άλλα ζητήματα» υπογραμμίζει ο κ. Αποστόλου.

Ομως εκκρεμούν κι άλλα καίρια αιτήματα όσων δραστηριοποιούνται στον κλάδο του κρασιού, όπως τονίζει ο πρόεδρος της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ενωσης Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ) κ. Χρήστος Μάρκου, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η επερχόμενη κατάργηση του ΕΦΚ θα δώσει μια ανάσα στον κλάδο. Η ΚΕΟΣΟΕ έχει ζητήσει από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης τη χρηματοδότηση των νέων αδειών φύτευσης για την εγκατάσταση αμπελώνων από τα Σχέδια Βελτίωσης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) και μετά την τελευταία συνάντηση με τον κ. Αποστόλου, προ δεκαημέρου, διαφαίνεται ότι υπάρχει τελικά συμφωνία με τις διαχειριστικές αρχές, αλλά και με το Τμήμα Αμπέλου του υπουργείου.
Η προσπάθεια της Ενωσης είχε ξεκινήσει πριν από περίπου δύο χρόνια ώστε με την έναρξη του νέου καθεστώτος χορήγησης αδειών φύτευσης για περίπου 6.200 στρέμματα ετησίως (το 1% του συνόλου των ελληνικών αμπελώνων) οι έλληνες αμπελουργοί να έχουν τη στήριξη των κοινοτικών ενισχύσεων.

Σε συνεργασία με το υπουργείο είχαν γίνει προσπάθειες προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι νέες φυτεύσεις αμπέλων μέσω των προγραμμάτων Αναδιάρθρωσης και Μετατροπής Αμπελώνων, δεδομένου ότι δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη. Εγιναν γραπτές παρεμβάσεις προς τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά οι απαντήσεις ήταν κάθε φορά αρνητικές.

«Ετσι, το 2016, αν και οι αιτήσεις για νέες άδειες φύτευσης κάλυψαν κατά πολύ τα 6.200 στρέμματα (έφτασαν τα 23.000 στρέμματα), τελικά, σήμερα, λόγω των οικονομικών προβλημάτων λίγοι παραγωγοί έχουν προχωρήσει τη διαδικασία σε μόλις 3.500 στρέμματα. Γι’ αυτόν τον λόγο ζητήσαμε από τον κ. Αποστόλου να ενταχθεί η χρηματοδότηση εγκατάστασης αμπελώνων οινοσταφύλων στα Σχέδια Βελτίωσης» σημειώνει ο κ. Μάρκου. Με δεδομένη την έλλειψη ρευστότητας των οινοπαραγωγών, το κόστος είναι τεράστιο, κυρίως για τους μικρομεσαίους αγρότες, διότι, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΚΕΟΣΟΕ, απαιτούνται 1.200 με 1.500 ευρώ ανά στρέμμα.
«Σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται η τροποποίηση ή η κατάργηση της ΥΑ 1415/28732-6/3/13 στην οποία περιγράφονται οι δενδρώδεις καλλιέργειες που είναι επιλέξιμες για ένταξη στα Σχέδια Βελτίωσης. Σε αυτές όμως δεν περιλαμβάνονται οι αμπελώνες οινοποιήσιμων ποικιλιών. Πρέπει να προστεθούν, ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν στις δράσεις του ΠΑΑ» τονίζει ο κ. Μάρκου. Τα τελευταία 15 με 20 χρόνια χάθηκε το 25% της παραγωγής οίνου. «Πριν από μια εικοσαετία ο ελληνικός αμπελώνας έφτανε τα 900.000 στρέμματα» υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΚΕΟΣΟΕ.
Ποντάρουν σε ροδίτη, σαββατιανό και Cabernet
Τις λευκές ελληνικές ποικιλίες έναντι των ξενικών προτιμούν οι έλληνες παραγωγοί, αμπελουργοί και οινοποιοί κατά την αναδιάρθρωση των αμπελώνων. Αντίθετα, όσον αφορά τις ερυθρές ποικιλίες επιλέγουν τις ξενικές έναντι των ελληνικών, σύμφωνα με τα στοιχεία του τμήματος Αμπέλου και Ελαίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για το διάστημα 2004 – 2015, τα οποία επεξεργάστηκε η Κεντρική Συνεταιριστική Ενωση Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ).

Από τις λευκές ποικιλίες στις αναδιαρθρώσεις που έγιναν, έχει προτιμηθεί το σαββατιανό (24%) και από τις ερυθρές ξεχώρισαν το cabernet sauvignon (18,4%), το merlot (17%) και το syrah (16,2%). Οσο για τις ερυθρωπές ποικιλίες κυριάρχησε ο ροδίτης με ποσοστό 82,87%.

Στις περιοχές που υλοποίησαν προγράμματα αναδιάρθρωσης αμπελώνων, πρώτος (σε στρέμματα) κατατάσσεται ο Νομός Αχαΐας με τον ροδίτη να ξεχωρίζει. Ακολουθούν ο νομοί Βοιωτίας, Ηρακλείου, Αρκαδίας, Φλώρινας και Λάρισας.
Στόχος των αναδιαρθρώσεων είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, αντικαθιστώντας το παλαιό αμπελουργικό δυναμικό με νέες ποικιλίες αμπέλου, οι οποίες έχουν αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον και είναι ποιοτικά αναβαθμισμένες.
Στο εδώλιο του Ευρωδικαστηρίου τσίπουρο και τσικουδιά

Ενα μεγάλο «αγκάθι» που καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση είναι η παραπομπή στο Ευρωδικαστήριο για την υπόθεση του τσίπουρου και της τσικουδιάς.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στέλνει την Ελλάδα στο εδώλιο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης λόγω του μειωμένου συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζει στα συγκεκριμένα ποτά.

Με πολυσέλιδα επιχειρήματα που ξεπερνούν τις 40 σελίδες, η Κομισιόν θεωρεί ότι η χώρα μας αυθαίρετα και παρά τα όσα ορίζει ο κανονισμός 1576/89, με τη λογική του «έτσι θέλω», μείωσε τον φόρο στα δύο εθνικά μας προϊόντα.

Η αλήθεια είναι, όμως επισημαίνουν έγκριτοι νομικοί, ότι η υπόθεση διαφέρει από εκείνη του ούζου, την οποία η χώρα μας είχε κερδίσει το 2001, καθώς το Δικαστήριο είχε τότε κρίνει ότι η Ελλάδα «δεν παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του κοινοτικού δικαίου», με την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή φορολόγησης.

Οπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, το ούζο παράγεται με διαφορετικό τρόπο από το τσίπουρο, ο οποίος περιγράφεται σαφώς στον κανονισμό: «να λαμβάνεται με σύμμειξη αλκοολών που έχουν αρωματιστεί, με απόσταξη ή διαβροχή, με σπόρους ανίσου και ενδεχόμενα μάραθου, μαστίχα και άλλους αρωματικούς σπόρους, φυτά και καρπούς».

Το τσίπουρο όμως παράγεται «με απόσταγμα στέμφυλων σταφυλής», και σύμφωνα με την Επιτροπή η χώρα μας αυθαίρετα εφαρμόζει μειωμένο ΕΦΚ, καθώς αντίστοιχα ποτά στα κράτη-μέλη της ΕΕ φορολογούνται κανονικά.
«Υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία για να “κερδίσει” μια χώρα για ένα προϊόν μειωμένο συντελεστή. Δεν γίνεται αυθαίρετα» σημειώνουν οι ίδιες πηγές. Μια καταδίκη της Ελλάδας θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής στο ράφι του τσίπουρου και της τσικουδιάς.