Παρότι πολλοί από τους ηγέτες του κόσμου τούτου ενδεχομένως να υποστήριζαν το αντίθετο, αποτελεί γεγονός και, μάλιστα, επιστημονικό πως η εξουσία, κάθε μορφής, φθείρει και τον εγκέφαλο, πέρα από τα ήθη, όποιου την κατέχει. Αυτό, τουλάχιστον, ισχυρίζεται, μεταξύ άλλων, o Σουχβίντερ Όμπχι, νευροεπιστήμονας στο πανεπιστήμιο ΜcMaster του Οντάριο ο οποίος συνέκρινε με τη μεθόδο του διακρανικού μαγνητικού ερεθισμού τους εγκεφάλους φορέων εξουσίας με τους εγκεφάλους ανθρώπων που εξουσία δεν κατέχουν καμία. Και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εξουσία όχι μόνο διαφθείρει τις συνειδήσεις αλλά προκαλεί βλάβη σε μια εξαιρετικά σημαντική εγκεφαλική λειτουργία. Πιο συγκεκριμένα η εξουσία φθείρει, το αποκαλούμενο «καθρεπτισμό» (mirroring), μια νευρολογική διαδικασία που ενδέχεται ν’ αποτελεί τη βάση της ενσυναίσθησης (empathy), της ικανότητας, δηλαδή, των ανθρώπων να μπαίνουν στη θέση των άλλων.
Η ερευνητική ομάδα του επιστήμονα από τον Καναδά έδειξε στους συμμετέχοντες στο πείραμα ένα βίντεο που δείχνει το χέρι κάποιου να πιέζει μια μπάλα. Εξαιτίας του καθρεπτισμού, στον εγκέφαλο των «θεατών» θα έπρεπε να καταγραφεί μια κάποια διέγερση σ’ εκείνες τις περιοχές που φυσιολογικά θα ενεργοποιούνταν ώστε να προβούν και οι ίδιοι στην ίδια ενέργεια. Αλλά αυτό συνέβη, κυρίως, στους εγκεφάλους των ανίσχυρων και αισθητά λιγότερο στους ισχυρών. Περίπου σαν να έχουν αναισθητοποιηθεί οι καθρεπτικοί νευρώνες. Ενδεχομένως γιατί αφότου ανέλθει κάποιος στην κορυφή συνηθίζει μόνον να διατάσσει ενώ συχνά, στη συνέχεια αδυνατεί να πείσει ή να πειστεί. Όσον αφορά τη θεραπεία για αυτό το «έλλειμμα ενσυναίσθησης» των ισχυρών, οι ειδικοί συνιστούν μεγαλύτερη επαφή με την πραγματικότητα.
Όταν το περασμένο φθινόπωρο -αναφέρει χαρακτηριστικά το Atlantic– ο πρώην πρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής της Wells Fargo Τζον Σταμπφ εμφανίστηκε ενώπιον επιτροπής του Κογκρέσου κατηγορούμενος ότι ώθησε 5.000 υπάλληλούς του να προχωρήσουν στο άνοιγμα 1,5 εκατ. λογαριασμών και στην έκδοση εκατοντάδων χιλιάδων πιστωτικών καρτών χωρίς τη συγκατάθεση των πελατών, έδειχνε να μην έχει την παραμικρή επαφή με την πραγματικότητα, σε τέτοιο βαθμό που «έμοιαζε μ’ έναν ταξιδιώτη του Διαστήματος που μόλις προσγειώθηκε από τον πλανήτη Σταμπφ και υποφέρει από jet-lag». Τελικά, ο πανίσχυρος τραπεζίτης έχασε και τη θέση του και την εξουσία.
Η επαφή με την πραγματικότητα (που ο αμερικανός πρόεδρος μάλλον δεν φαίνεται να έχει) είναι η καλύτερη θεραπεία για το «έλλειμμα ενσυναίσθησης». Φωτογραφία: Reuters
