Από την Κατερίνα Νανοπούλου
Προσπαθώντας να βρουν λύση στο παράδοξο της επαγγελματικής πραγματικότητας σήμερα που έχει ως προϋπόθεση για να βρει κάποιος δουλειά να έχει ήδη επαγγελματική εμπειρία, ο Ανδρέας Αθανασόπουλος, ο Βαγγέλης Σούλτης και η Δέσποινα Καρβούνη δημιούργησαν το Zeusius, μία ηλεκτρονική πλατφόρμα που βρίσκει πρακτική άσκηση στους φοιτητές. Έχοντας δει και οι ίδιοι ως φοιτητές ότι στην Ελλάδα οι ευκαιρίες για πρακτική άσκηση είναι λιγοστές, θέλησαν να δώσουν στους νέους επαγγελματίες όλα τα εργαλεία και τα εφόδια για να μπουν στον επαγγελματικό στίβο δυναμικά. Έτσι, από τον Απρίλιο του 2016, έπειτα από εκτενή έρευνα, το Zeusius βρίσκει ευκαιρίες για πρακτική εργασία σε φοιτητές, τους βοηθά να φτιάξουν ένα καλό βιογραφικό και διοργανώνει workshop για να ενισχύσει τις δυνατότητες των νέων.
Πώς δημιουργήθηκε το Zeusius;
Η αφορμή ήταν μία απλή παρατήρηση που προέκυψε μέσα από τις προσωπικές μας συζήτησεις. Ο Ανδρέας κι η Δέσποινα ήταν φοιτητές στην Αγγλία, όπου και βρίσκονται ακόμα, ένω ο Βαγγέλης στην Ελλάδα. Όταν μιλούσαμε για τα πτυχία μας και τις επαγγελματικές προοπτικές μας, γινόταν ολοένα και πιο φανερό ότι η πρακτική άσκηση είναι μία σπανία, αν όχι αδύνατη, επιλογή για τους περισσότερους νέους στην Ελλάδα. Ο Ανδρέας δεν είχε παρά να ανοίξει το laptop του για να βρει και να κάνει αίτησεις σε όλους τους τομείς που τον ενδιέφεραν, ενώ ο Βαγγέλης έπρεπε να αφιερώσει πολύ περισσότερο χρόνο για να έρθει σε επικοινωνία με την εκάστοτε εταιρία στην οποία ήθελε να εργασθεί. Αναρωτηθήκαμε γιατί δεν υπάρχουν παρόμοιες πλατφόρμες στην Ελλάδα, εξ΄ίσου διαδεδομένες τουλάχιστον. Καταλήξαμε στο ότι ενώ υπάρχει ανάγκη από την πλευρά των εργοδοτών και προσφορά από την πλευρά των νέων, έλειπε ο συνδετικός κρίκος, που θα έφερνε κοντά τα δύο μέρη. Όσο το συζητούσαμε, συνειδητοποιούσαμε όλο και περισσότερο πως αυτή η έλλειψη στερούσε από χιλιάδες νέους στη χώρα μας ευκαιρίες που αξίζουν και έχουν ανάγκη. Tο πήραμε λίγο προσωπικά, κι είπαμε, γιατί να μην το ξεκινήσουμε εμείς; Δεν είχαμε τίποτα να χάσουμε! Τον Απρίλιο του 2016 εγκαινιάστηκε η ηλεκτρονική πλατφόρμα Zeusius.
Σε ποιους απευθύνεστε;
Σε όλους όσους το χρειάζονται! Το Zeusius προσφέρει θέσεις πρακτικής σε όλους τους τομείς εργασίας. Σε όλους τους φοιτητές που θέλουν να αποκτήσουν εμπειρία πριν τελειώσουν το πτυχίο τους αλλά και σε όλους τους πτυχιούχους που ξεκινούν την καριέρα τους. Κάθε δυναμικός νέος που θέλει να αποδείξει την αξία του και να μάθει επί το έργω, μας έχει δίπλα του. Κινούμενοι μάλιστα σε αυτή τη κατεύθυνση, έχουμε αρχίσει να επεκτείνουμε τις δραστηριότητες μας πέρα από τα αυστηρά πλαίσια της πρακτικής. Την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε το πρώτο μας Workshop με θέμα την προετοιμασία για την είσοδο στην αγορά εργασίας, ενώ ήδη σχεδιάζουμε κι άλλές εκδηλώσεις που θα ενισχύσουν το νέο ανθρώπινο δυναμικό σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.
Στην Ελλάδα δεν έχουμε συνηθίσει στην ιδέα της πρακτικής άσκησης. Πιστεύετε ότι αυτό μας έχει κοστίσει επαγγελματικά;
Σίγουρα. Η Ελλάδα είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ευρώπη, και ο θεσμός των internships θα μπορούσε να παίξει καταλυτικό ρόλο στη μείωσή της. Η πρακτική λειτουργεί ως κινητήρια και καθοδηγητική δύναμη στην αγορά εργασίας. Το παράδοξο στις μέρες μας είναι ότι για να αποκτήσεις εργασιακή εμπειρία, χρειάζεσαι εργασιακή εμπειρία. Αυτό καθιστά την είσοδο των νέων πτυχιούχων στην αγορά του τομέα που τους ενδιαφέρει και τους ταιριάζει πολύ δύσκολη. Η αφθονία ανθρωπίνου δυναμικού που έρχεται με την υψηλή ανεργία έχει φέρει νέους επαγγελματίες σε θέση να συναγωνίζονται ανθρώπους με χρόνια εμπειρίας, ακόμα και σε entry level θέσεις. Η πρακτική προσφέρει την ευκαιρία σε φοιτητές και αποφοίτους να αποκτήσουν εμπειρία και να αναπτύξουν τις ικανότητες τους. Ακόμα, μειώνει την κακή κατανομή ανθρωπίνου κεφαλαίου. Τόσο οι interns, όσο και οι ίδιες οι επιχειρήσεις, μπορούν μέσα από μια πρακτική να δουν εάν η μία πλευρά ικανοποιεί τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της άλλης. Το πιο ανησυχητικό για εμάς όμως έιναι ότι η απουσία τέτοιων αξιοκρατικών θεσμών διαιωνίζει θεσμούς νεποτισμού. Η διαδεδομένη χρήση του «μέσου» τόσο για την εύρεση πρακτικής όσο και για την εύρεση εργασίας, όπως μας έχει δείξει και η έρευνα μας, μεταφράζεται με τη μεταφορά ευκαιριών από ανθρώπους που τις αξίζουν σε άλλους που απλά τους χαρίσθηκαν. Είναι προσωπικό μας στοίχημα οι ευκαιρίες στην αγορά εργασίας να γίνουν ίσες για όλους όσους τις κυνηγούν.
Ποια θεωρείτε ότι είναι τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα που έχουν οι Έλληνες στον εργασιακό τομέα;
Δεν πιστεύουμε ότι τα μειονεκτήματα έχουν να κάνουν με τους ανθρώπους αλλά με τη δομή της αγοράς εργασίας. Οι ευκαιρίες είναι λίγες και συνήθως «πιασμένες». Ακόμα, αυτό που παρατηρούμε σε μεγάλο βαθμό είναι ότι οι διαδικασίες επιλογής υποψηφίων είναι σε μεγάλο βαθμό ξεπερασμένες. Για παράδειγμα, το μόνο που απαιτείται πριν από το στάδιο της συνέντευξης είναι ένα βιογραφικό. Δίχως συνοδευτική επιστολή, η επιλογή γίνεται κάπως στα τυφλά κι ο υποψήφιος δεν έχει την ευκαιρία να πείσει τον εργοδότη για το πάθος, τους στόχους του. Ειδικά για τους νέους κάτι φαινομενικά μικρό όπως αυτό μπορεί να είναι πολύ αρνητικό, αφού η θέληση τους για απόκτηση καινούριων γνώσεων και εμπειριών τους ξεχωρίζει.
Αριστερά ο Ανδρέας και δεξία ο Βαγγέλης, συνιδρυτές του Zeusius.
Γιατί η πρακτική άσκηση θα βοηθήσει έναν νέο που μπαίνει τώρα στην αγορά εργασίας;
Μπείτε λίγο στη θέση του. Έχει μόλις αποφοιτήσει. Είναι πλέον έτοιμος- και πολλές φορές μάλιστα πιέζεται από αντικειμενικές συνθήκες-να εφαρμόσει τις γνώσεις του, να συνεισφέρει στην κοινωνία, στην παραγωγική διαδικασία και να σταθεί μόνος του στα πόδια του. Γρήγορα όμως, συνειδητοποιεί ότι οι θέσεις στις οποίες είχαν εύκολη πρόσβαση οι νέοι όταν π.χ. οι γονείς του ήταν στην αντίστοιχη ηλικία, όχι μόνο έχουν λιγοστέψει, αλλά διεκδικούνται από έμπειρους επαγγελματίες που έχουν την ηλικία των γονιών του! Η πρακτική απευθύνεται στους νέους ανθρώπους ακριβώς επειδή είναι ο μόνος τρόπος για να εργαστούν κι να αποκτήσουν εμπειρία. Η εργασία είναι μία συνεχής διαδικασία εκπαίδευσης, συνεπώς επεκτείνουν και εξειδικεύουν τις ικανότητες τους διαρκώς. Ακόμα ένα σημείο της εποχής μας είναι πως η είσοδος στην αγορά εργασίας προετοιμάζεται και -μερικές φορές- πραγματοποιείται πολύ πριν την αποφοίτηση από το πανεπιστήμιο. Οι νέοι σήμερα ασχολούνται με αξιόλογες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, αναζητώντας πολλές φορές τα ενδιαφέροντά τους μέσα από αυτές. Πολλοί από αυτούς συνεισφέρουν σε οργανώσεις και κοινότητες, παρακολουθούν σεμινάρια και εκδηλώσεις στον ελεύθερο τους χρόνο. Το βιογραφικό ενός νέου πτυχιούχου είναι σήμερα αρκετά πλούσιο. Ο θεσμός της πρακτικής άσκησης συμπληρώνει ένα σημαντικό κενό της εμπειρίας του, δίνοντας του παράλληλα και την ευκαιρία να δει στην πράξη τον τομέα εργασίας που τον ενδιαφέρει και είτε να προχωρήσει, είτε να τον απορρίψει.
Η πρακτική άσκηση που προσφέρει η πλατφόρμα σας ποιες περιοχές αφορά;
Το μέγεθος της ομάδας μας, αλλά και το πόσο ψηλά έχουμε θέσει τον πήχη όσον αφορά τη σχέση που αναπτύσσουμε με τις επιχειρήσεις που συνεργαζόμαστε, μας περιορίζουν στην Αττική προς το παρόν, χωρίς ωστόσο να απορρίπτουμε οποιαδήποτε πρόταση που μπορεί να μας γίνει από άλλα μέρη της Ελλάδας. Για να επιτύχουμε ποιοτική συνεργασία με εταιρείες ή γραφεία που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας επιδιώκουμε να έχουμε προσωπική επαφή μαζί τους, να γνωρίζουμε τις διαρκώς μεταβαλόμενες ανάγκες τους και να εξασφαλίζουμε ότι τις καλύπτουμε πλήρως μέσα από τις υπηρεσίες μας.
Τι ποσοστό από εκείνους που κάνουν πρακτική άσκηση, τελικά απορροφώνται;
Μέχρι τώρα σχεδόν όλες οι θέσεις πρακτικής άσκησης που έχουν προσφερθεί μέσα από την πλατφόρμα μας απευθύνονται σε φοιτητές και όχι πτυχιούχους, με αποτέλεσμα να μην είμαστε σε θέση να απαντήσουμε ακόμα σε αυτό.