Στα άδυτα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, λίγο πριν οι θησαυροί της μεταφερθούν στη νέα τους στέγη

Πώς γίνεται η προετοιμασία για την μετακόμιση στο Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος»

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος μετακομίζει σε λίγες μέρες από το ιστορικό κτίριο της αθηναϊκής νεοκλασικής τριλογίας των Χάνσεν και Τσίλερ, στο σύγχρονο κτίριο του Ρέντσο Πιάνο στο Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος».

Η επανεκκίνησή της στη νέα εποχή θα εξασφαλίσει παράλληλα στο ευρύ κοινό πρόσβαση σ’ αυτήν την κιβωτό ελληνικού πλούτου: άμεσα ή ψηφιοποιημένα ή μέσω περιοδικών εκθέσεων στο νέο κτίριο των 22.000 τ.μ.

Στο Βαλλιάνειο κτίριο της Πανεπιστημίου επικρατεί αναβρασμός ενόψει της μετακόμισης. Στο αναγνωστήριο- που λόγω των εργασιών είναι προσωρινά κλειστό για το κοινό- στoν πύργο με το πενταώροφο σιδερένιο βιβλιοστάσιο, στους στενούς ψηλοτάβανους διαδρόμους, τις μικρές και μεγάλες αίθουσες του ιστορικού νεοκλασικού. Παντού οι υπάλληλοι της Βιβλιοθήκης, οι εξωτερικοί συνεργάτες, oι συντηρητές, με άσπρες ποδιές και πλαστικά γάντια προετοιμάζουν τις συλλογές για τη μεταφορά τους στη νέα, επίσημη έδρα της Βιβλιοθήκης μετά την παράδοση του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» στο ελληνικό Δημόσιο, στις 23 Φεβρουαρίου.

Η μετακόμιση θα διαρκέσει έως έξι μήνες. Αφού λειτουργήσει δοκιμαστικά για ένα δίμηνο, στη συνέχεια, το φθινόπωρο του 2017, θα εγκαινιαστεί και επίσημα. Όσο για το ιστορικό κτίριο της Πανεπιστημίου 32, στόχος είναι να επαναλειτουργήσει σαν αναγνωστήριο, εκθεσιακός/ συνεδριακός χώρος στο κέντρο της πόλης.

Υπάλληλος στο εργαστήριο Συντήρησης των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, δουλεύει στη ραδιοσήμανση (RFID), με την επικόλληση των ετικετών στα τεκμήρια (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Η συντηρήτρια των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Ζωή Γκιννή, προετοιμάζει τις συλλογές των βιβλίων για την καταλογογράφισή τους, πριν τη μεταφορά τους στη νέα έδρα της Βιβλιοθήκης του Κέντρου Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Συλλογές βιβλίων στην αίθουσα του Αναγνωστηρίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης κατά την προετοιμασία για τη μεταφορά τους στη νέα έδρα (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Από την προετοιμασία για τη μεταφορά των βιβλίων (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

«Η μεταφορά θα καλύψει το σύνολο της συλλογής, η οποία σε ό,τι αφορά τα βιβλία και τους τόμους περιοδικών υπολογίζεται σε 760.000. Η σειρά μεταφοράς τους θα καθοριστεί από ένα σύνολο παραγόντων, όπως οι καιρικές συνθήκες, οι συνθήκες υγρασίας, η ροή των εργασιών στα δύο κτίρια κ.λπ.» έχει δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης δρ. Φίλιππος Τσιμπόγλου.

Το μεγάλο έργο του καθαρισμού των συλλογών ολοκληρώθηκε και τους τελευταίους μήνες εξωτερικά συνεργεία δουλεύουν στη ραδιοσήμανση (RFID). Μια ομάδα ασχολείται με την επικόλληση των ετικετών στα τεκμήρια και τη σάρωση 400 χιλιάδων εξωφύλλων για τον ολοκληρωμένο, πλέον, ηλεκτρονικό κατάλογο της Βιβλιοθήκης. Στη συνέχεια, τα βιβλία τα περιοδικά και εφημερίδες θα είναι έτοιμα, καταγεγραμμένα ένα προς ένα, να μπουν στα κιβώτια για τη μεταφορά τους στο νέο κτίριο.

Η υπεύθυνη του εργαστηρίου Συντήρησης των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Χριστίνα Τσαρουχά, προετοιμάζει τις συλλογές των βιβλίων για την επικόλληση ετικετών, πριν τη μεταφορά τους (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Η συντηρήτρια των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Ζωή Γκιννή, προετοιμάζει τις συλλογές των βιβλίων για την καταλογογράφισή τους (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Συντηρητής καθαρίζει παλιούς χάρτες στο εργαστήριο Συντήρησης των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Υπάλληλος στο εργαστήριο Συντήρησης των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, να δουλεύει στη ραδιοσήμανση (RFID) (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Η Χριστίνα Τσαρουχά, υπεύθυνη του εργαστηρίου συντήρησης των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης αναφέρει: «Όλη η προετοιμασία που κάνουμε εμείς οι συντηρητές για να επικολληθούν εν συνεχεία με ασφάλεια οι ετικέτες στα βιβλία, τα περιοδικά κ.ο.κ., μας δίνει την ευκαιρία να διαπιστώσουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται οι συλλογές» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Χριστίνα Τσαρουχά. Για το RFID επέλεξαν ειδικά υλικά που δεν προκαλούν φθορά επειδή η επικόλληση της ετικέτας γίνεται σε εξαίρετα χαρτιά, διακοσμημένα με χειροποίητες μαρμαρόκολλες, σε ιστορικές βιβλιοδεσίες. Κάποια, τα ιδιαίτερα φθαρμένα, που τα χαρτιά τους δεν πρέπει να έρθουν σε άμεση επαφή με την ετικέτα, τα εσωκλείουν σε διαφανή σακουλάκια και ρίχνουν μέσα την ετικέτα. Με λευκές βαμβακερές ταινίες συγκρατούν τα κομμάτια της ράχης του βιβλίου όταν αυτή έχει αποκολληθεί. «Εδώ δεν κάνουμε συντήρηση εκτός από σωστικές επεμβάσεις σε τεκμήρια που επείγονται, για παράδειγμα όταν πρόκειται να συμμετάσχουν σε κάποια έκθεση. Η συντήρηση θα ξεκινήσει στο πολύ καλά εξοπλισμένο εργαστήριο του νέου κτιρίου» εξηγεί η επικεφαλής συντηρήτρια.

Στην αίθουσα του Αναγνωστηρίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Παλιά βιβλία των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, τοποθετημένα σε ράφια στο εργαστήριο Συντήρησης (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Μηχάνημα σκαναρίσματος των εξωφύλλων των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

(ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Αρχέτυπες εκδόσεις των πρώτων χρόνων της τυπογραφίας, μεγάλες συλλογές από χειρόγραφους κώδικες, χάρτες σπάνιοι, χαρακτικά, αποκτήματα από αγορές, δωρεές, και από την κατά νόμον προσφορά (depot legal) δύο αντιτύπων ελληνικής έκδοσης που προβλεπόταν από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης της το 1834,όλα περνούν από τα χέρια των ειδικών.

Στη διαδικασία της προετοιμασίας διαχωρίστηκαν με τρόπο συστηματικό από τη γενική συλλογή βιβλία και έντυπα ιδιαίτερης παλαιότητας, σπάνια για την ιστορική και καλλιτεχνική τους αξία. Προστέθηκαν στην ήδη υπάρχουσα ειδική, κλειστή συλλογή των πολύτιμων της Εθνικής Βιβλιοθήκης (αριθμεί 10.255 σπάνιο έντυπο υλικό) από τον Γιάννη Κόκκωνα, καθηγητή του Τμήματος Αρχειονομίας και Βιβλιοθηκονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Οι πραγματικοί θησαυροί της Εθνικής Βιβλιοθήκης δεν κρύβονται μόνο στα βιβλιοστάσιά της αλλά και εντός του Ιστορικού Υπηρεσιακού της Αρχείου, το οποίο οργανώνεται για πρώτη φορά επιστημονικά από τις ιστορικούς Δήμητρα Σαμίου και Δήμητρα Βασιλειάδου. Το αρχείο εκτείνεται από την ίδρυση της Εθνικής Βιβλιοθήκης το 1834 έως το 1975 και περιλαμβάνει περισσότερα από 40.000 τεκμήρια που συνεχώς εμπλουτίζονται: λυτά έγγραφα και κατάστιχα, αλληλογραφία με αναγνώστες και την κρατική μηχανή, έγγραφα δωρεών, αιτήματα απόρων αναγνωστών και φοιτητών κ.ά. Ανάμεσα στις υπογραφές των συντακτών τους εκείνη του Εμμανουήλ Ροϊδη, του Νικόλαου Πολίτη, του Τέλλου ‘Αγρα και άλλων σημαντικών λογίων που υπηρέτησαν στις τάξεις του προσωπικού της. «Όταν ταξινομηθεί πλήρως θα έχουν όλοι πρόσβαση. Στόχος είναι να ψηφιοποιηθεί και να αναρτηθεί στο διαδίκτυο» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Δήμητρα Σαμίου. Ένας πραγματικός θησαυρός όχι μόνο για την ιστορία της Εθνικής Βιβλιοθήκης, αλλά και την ιστορία του βιβλίου και της φιλαναγνωσίας στη χώρα μας.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

(ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Η επικεφαλής του Ιστορικού Υπηρεσιακού Αρχείου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Δήμητρα Σαμίου, κρατάει το βιβλίο επισκεπτηρίων του 1924 (ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ)

Συντηρήτρια των συλλογών της Εθνικής Βιβλιοθήκης δένει με βαμβακερές ταινίες βιβλία τα κομμάτια της ράχης των οποίων έχουν αποκολληθεί

 

Πηγή στοιχεία από την AΠΕ/ ΜΠΕ