Πόσο μπορούν να επιδράσουν τα μουσεία στο μέλλον μιας πόλης;

Aπό την Αργυρώ Μποζώνη

Ο Jim Broughton μιλά για το μέλλον των μουσείων, την τουριστική επιρροή τους, την χρηματοδότηση και τα σόσιαλ μίντια, για το παρόν και το μέλλον των μουσείων

Τα μουσεία, οι πολιτιστικοί οργανισμοί και οι αρχαιολογικοί χώροι αποτελούν παραδοσιακά πόλο τουριστικής έλξης ειδικά σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, όπου ο τουρισμός έχει εκτεταμένη οικονομική, κοινωνική και πολιτική επίδραση. Ωστόσο, μόλις πρόσφατα οι εμπλεκόμενοι στον πολιτιστικό τομέα έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν την δύναμή τους όσον αφορά την προσέλκυση του τουριστικού κοινού αλλά και τον αντίκτυπο που έχουν στην τουριστική βιομηχανία, συνιστώντας έναν ισχυρότατο μοχλό ανάπτυξης.

Μουσείο Ακρόπολης
Μουσείο Ακρόπολης

Καθώς ο πολιτιστικός τουρισμός εξελίσσεται σε μία βιομηχανία εμπειριών, δημιουργείται η ευκαιρία για τα μουσεία να διεισδύσουν περαιτέρω στην τουριστική αγορά και να αυξήσουν τους επισκέπτες και τα έσοδά τους, ενδυναμώνοντας παράλληλα τον ξεχωριστό τους ρόλο στην αφήγηση της ιστορίας, του πολιτισμού και της ζωής στις σύγχρονες κοινωνίες.
Πώς μπορούν τα μουσεία να βελτιώσουν τις σχέσεις τους και να διαμορφώσουν ισχυρότερες συνέργιες με την τοπική αυτοδιοίκηση, τις τουριστικές ενώσεις και άλλες ομάδες ενδιαφερομένων, προκειμένου να αυξήσουν την επισκεψιμότητά τους; Τι είδους χρηματοδοτικές και αναπτυξιακές επιλογές μπορούν να επιδιώξουν βασιζόμενοι στο τουριστικό μοντέλο. Και τέλος πώς η επένδυση στον πολιτισμό και στα μουσεία πιο συγκεκριμένα μπορεί να έχει έναν ισχυρό αντίκτυπο στην οικονομία των χωρών για τις οποίες ο τουρισμός αποτελεί βασική βιομηχανία;

O υπεύθυνος για τη διεθνή διπλωματία και τις διεθνείς εμπορικές Δραστηριότητες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου (Head of International Engagement at the Natural History Museum) και εισηγητής του συνεδρίου που έγινε στην Αθήνα, Jim Broughton, απάντησε στις ερωτήσεις του The TOC.

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Λονδίνο
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Λονδίνο

Ποιός είναι ο τρόπος που ανανεώνει κανείς ένα μουσείο τόσο παλιό και ιστορικό, όσο το δικό σας  και να το φέρνει στο σήμερα;

Παρότι είμαστε ένα παλιό ίδρυμα, οι ιστορίες που αφηγούμαστε είναι αέναες και τα θέματα με τα οποία καταπιανόμαστε, στην έρευνα μας, αφορούν κατά πολύ σύγχρονα θέματα που βρίσκονται στη δημόσια συζήτηση σχετικά με τον φυσικό κόσμο. Αυτό είναι ένα από τα βασικά πράγματα που πρέπει κάποιος να κατανοήσει για να παραμείνει σύγχρονος και συναφής με το σήμερα.

Σε ποιό κοινό θέλει να απευθύνεται σήμερα πρωτίστως και γιατί;

Πρέπει να σκεφτούμε το κοινό στο οποίο στοχεύουμε -τους τομείς εκείνους της κοινωνίας με τους οποίους θα θέλαμε να σχηματίσουμε μια βαθύτερη σχέση- ξεχωριστά από το κοινό που αποτελεί τον πυρήνα των επισκεπτών μας – όσους δηλαδή αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος αυτών μας επισκέπτονται. Για εμάς αυτό σημαίνει να πάμε πέρα από τους ανθρώπους που θα μας επισκέπτονται πάντα επειδή είμαστε ένας διάσημος προορισμός σε μια παγκόσμια τουριστική πόλη και να στραφούμε περισσότερο σε εκείνους με τους οποίους μπορούμε να χτίσουμε μια πιο σταθερή σχέση κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Όσους μπορούν με τον λόγο τους να επηρεάσουν την αλλαγή γύρω από ζητήματα που έχουν σημασία.

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Λονδίνο
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Λονδίνο

Ποιός είναι ο τρόπος που φέρνεις έναν επισκέπτη ξανά και ξανά στο μουσείο; Οι περιοδικές του εκθέσεις ή άλλες δράσεις;

Θα πρέπει να είναι ένα μείγμα από διαφορετικές δραστηριότητες που απευθύνονται σε διαφορετικούς τύπους κοινού. Παρά το γεγονός ότι έχουμε ένα ενεργό πρόγραμμα ειδικών εκθέσεων, αυτές τις βλέπουν μόνο το 10% των επισκεπτών μας κάθε χρονιά και μόνο ένα υποσύνολο αυτών είναι τακτικοί επισκέπτες που ξαναέρχονται. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το κοινό μας παίρνει το μήνυμα ότι υπάρχει πάντα κάτι νέο για να επισκεφθεί και ότι το μουσείο έχει πάντα κάτι νέο να του πει που θα του προκαλέσει το ενδιαφέρον και σε προσωπικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διασφαλίζουμε και να επικεντρωνόμαστε στην ανανέωση των μόνιμων συλλογών μας, στις ειδικές εκθέσεις μας και τον δημόσιο προγραμματισμό μας.

Ποιά είναι η μεγαλύτερη αγωνία των μουσείων σήμερα προκειμένου να αυξήσουν τους πόρους τους; Απευθύνονται σε χορηγούς ή αυξάνουν τις δράσεις τους;

Η μεγάλη εικόνα για μας είναι ότι πρέπει να γίνουμε πιο αυτάρκεις σε μακροπρόθεσμη βάση, καθώς η χρηματοδότηση από την κυβέρνηση σε σχέση με το κόστος λειτουργίας μας όλο και μειώνεται. Η μεγαλύτερη άμεση πρόκληση για εμάς είναι να χτίσουμε μια εύλογη υπόθεση για την υποστήριξη μας, ώστε να μπορέσουμε να αυξήσουμε τα δικά μας κεφάλαια στο πλήρες φάσμα των δραστηριοτήτων μας. Κάτι τέτοιο μας δίνει τη δυνατότητα να αναζητήσουμε χρηματοδότηση από πολλές πηγές, πιο αποτελεσματικά. Αυτές περιλαμβάνουν χορηγίες, επιχορηγήσεις, δωρεές, συνδρομές, κληροδοτήματα, αποδόσεις επενδύσεων και κάθε είδους εμπορικά έσοδα.

Πιστεύετε ότι τα σόσιαλ μίντια σήμερα βοηθούν την επισκεψιμότητα στα μουσεία και ποιά είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιούν τα μουσεία στον 21ο αιώνα;

Ναι, τα social media αποδεικνύονται χρήσιμα στην αύξηση των επισκεπτών ως μέρος διαφορετικών στρατηγικών μάρκετινγκ και αποτελούν ένα ολοένα και πιο σημαντικό μέρος του συνόλου των τρεχουσών εκστρατειών μας.

Πηγή