Από τον Λαΐνα Θοδωρή
Χρησιμοποιώντας υπερσύγχρονα όργανα (ηλεκτρονικά μικροσκόπια, επιταχυντές σωματιδίων) και επαναστατικές μεθόδους, οι ερευνητές αρχίζουν να ανακαλύπτουν σιγά – σιγά τα χρώματα των δεινοσαύρων.
Την αρχή έκανε ο παλαιοντολόγος Μάικλ Μπέντον με τους συνεργάτες του στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και με τη βοήθεια παλαιοντολόγων από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο δεινόσαυρος Κομφουκιοσόρνις, φερόμενος ως πρόγονος των πουλιών, ο οποίος ζούσε στην Κίνα πριν από 125 εκατομμύρια χρόνια είχε καφε-πορτοκαλί χρώμα και μαυρόασπρα τμήματα. Η ίδια έρευνα αποκάλυψε ότι ο μικρός σαρκοφάγος δεινόσαυρος Σινοσαυροπτέρυξ, μήκους περίπου ενός μέτρου, από την ίδια περίοδο και περιοχή, είχε κοκκινο-καφέ τρίχωμα στην ουρά, στο κεφάλι και στην πλάτη του.
Το ζήτημα των χρωμάτων των δεινοσαύρων επανήλθε στην επικαιρότητα πριν από λίγες εβδομάδες μετά την ανακάλυψη των χρωμάτων του Eoconfuciusornis, ενός πτηνού που ανήκε σε μια οικογένεια συγγενική με εκείνη του Κομφουκιοσόρνις. Χρησιμοποιώντας ειδικά μηχανήματα ακτινών Χ ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών διαπίστωσαν ότι το πτηνό αυτό διέθετε ερυθρο-πορτοκαλί απόχρωση.
Τα «κοράκια»
Δύο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι διάφορα είδη δεινοσαύρων ήταν πραγματικά κατράμι! Η μελέτη ενός φτερού Αρχαιοπτέρυγος που είχε εντοπιστεί πριν από 150 χρόνια με ένα υπερσύγχρονο πανίσχυρο μικροσκόπιο αποκαλύπτει άγνωστα στοιχεία για το πανάρχαιο πτηνό, το μήκος του οποίου έφθανε τα 50 εκατοστά. Οπως φαίνεται, ο Αρχαιοπτέρυξ διέθετε φτερά που ανατομικά έμοιαζαν με αυτά των σύγχρονων πτηνών και το χρώμα τους ήταν μαύρο.
Λίγους μήνες μετά την ανακάλυψη ότι ο Αρχαιοπτέρυξ είχε μαύρο χρώμα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι άλλο ένα είδος δεινοσαύρων ήταν επίσης μελανού χρώματος. Ο μικροράπτορας, ένα μικροσκοπικό είδος δεινοσαύρου που έμοιαζε με πτηνό, είχε έντονο μαύρο και ιριδίζον φτέρωμα. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Akron και του Πανεπιστημίου του Τέξας στις ΗΠΑ κατάφεραν να ανασυνθέσουν την εικόνα του μικροράπτορα αναλύοντας καλοδιατηρημένα απολιθώματα του μικρού δεινοσαύρου που ανακαλύφθηκαν προσφάτως.
Ο μικροράπτορας ζούσε πριν από 130 εκατομμύρια έτη, έφθανε σε μέγεθος τα 75 εκατοστά και είχε όψη και χαρακτηριστικά πτηνού. Διέθετε επίσης μια μακριά λεπτή ουρά και ένα παράδοξο δεύτερο ζευγάρι φτερά που βρίσκονταν στα πόδια του. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο μικροράπτορας ανέπτυξε το έντονο και μάλιστα ιριδίζον μαύρο χρώμα του πιθανότατα για να προσελκύει την προσοχή των άλλων μελών του είδους και να βρίσκει ταίρι.
Τα αβγά
Οι επιστήμονες θεωρούσαν ως σήμερα ότι τα αβγά των δεινοσαύρων ήταν φυσικά πολύ μεγάλα σε μέγεθος αλλά το χρώμα τους ήταν λευκό. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόννης όμως, μελετώντας τα αβγά ενός δεινοσαύρου, διαπίστωσαν ότι το χρώμα τους ήταν γαλαζοπράσινο. Οι ερευνητές μελέτησαν τα αβγά του οβιράπτορα Heyuannia huangi, ενός δεινοσαύρου που ζούσε πριν από 66 εκατομμύρια έτη στην Κίνα και το σώμα του ήταν καλυμμένο με φτερά και πούπουλα. Διαπίστωσαν ότι τα αβγά του διαθέτουν τις ίδιες χρωστικές ουσίες με εκείνες που διαθέτουν τα χρωματιστά αβγά που παράγουν ορισμένα σημερινά πτηνά. Οι ειδικοί εικάζουν ότι το χρώμα στα αβγά των δεινοσαύρων αποτελούσαν ένα είδος καμουφλάζ ώστε να μη γίνονται αντιληπτά όταν εκείνοι θα απουσίαζαν για κάποιο χρονικό διάστημα από τις φωλιές τους.
Μια δεύτερη πιθανή «λειτουργία» των χρωματιστών αβγών είχε να κάνει με μια συνήθεια που φαίνεται ότι είχαν οι δεινόσαυροι και έχει διαπιστωθεί ότι έχουν και ορισμένα είδη σημερινών πτηνών. Πρόκειται για το φαινόμενο που αφορά το να πηγαίνει κάποιο είδος να αφήνει τα αβγά του στη φωλιά κάποιου άλλου είδους για να τα φροντίσει εκείνο. Οπως είναι ευνόητο, οι κάτοχοι χρωματιστών αβγών μπορούσαν εύκολα να διακρίνουν ποια είναι τα δικά τους και να απομακρύνουν τα ξένα. Η ανακάλυψη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Peer J» μπορεί να προσφέρει νέα δεδομένα για το πώς δημιουργούσαν τις φωλιές τους οι δεινόσαυροι.
