Βασικά μαθήματα οικοτουρισμού

Ο νέος traveller προτιμάει το τρένο αντί για το αεροπλάνο, προσπαθεί να μη ρυπαίνει, μένει σε πέτρινα ξενοδοχεία με ανεμογεννήτριες και τρώει σε εστιατόρια που χρησιμοποιούν βιολογικές πρώτες ύλες και βιοδιασπώμενα υλικά. Αυτή είναι μια σύντομη ματιά στα φιλικά προς το περιβάλλον ταξίδια και όσους τα προτιμούν απ΄ τα συμβατικά.

Τι είναι Οικοτουρισμός
Επισήμως, ως οικοτουρισμός ορίζεται το «περιβαλλοντικά υπεύθυνο ταξίδι και η επίσκεψη σε σχετικά άθικτες φυσικές περιοχές, με στόχο την απόλαυση και εκτίμηση της φύσης (και τυχόν πολιτιστικών στοιχείων, τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος) που προωθεί την προστασία του περιβάλλοντος, ελαχιστοποιεί τις αρνητικές επιδράσεις σ’ αυτό από τους επισκέπτες και προωθεί την ενεργή κοινωνικοοικονομική συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού» (Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης, 1996).

Ο Οικοτουρισμός στην Ελλάδα
Η Ελλάδα με την πλούσια χλωρίδα της, τη σπάνια πανίδα, τα βουνά, το υπέροχο ανάγλυφό της, τους παραδοσιακούς οικισμούς και τους βιότοπους σπάνιας ομορφιάς θεωρείται «βασίλειο» του οικοτουρισμού. Οι προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα περιλαμβάνουν αυτή τη στιγμή 10 εθνικούς δρυμούς, 9 εθνικά πάρκα, 19 αισθητικά δάση, 51 διατηρητέα μνημεία της φύσης, 585 καταφύγια άγριας ζωής, 2 περιοχές προστασίας της φύσης, πέντε περιοχές οικοανάπτυξης, 11 υγρότοπους της Σύμβασης Ραμσάρ, 215 σημαντικές περιοχές για τα πουλιά και 359 περιοχές στο δίκτυο Φύση 2000.

Όλα αυτά, έχουν βοηθήσει στην «ανακάλυψη» της ηπειρωτικής ιδίως Ελλάδας ως ταξιδιωτικού προορισμού που ξεφεύγει από το «μοντέλο των τριών s» (sea, sand and sex) και αφορά κάθε γωνιά της χώρας, όλες τις εποχές. Ο οικοτουρισμός -και ιδίως ο αγροτουρισμός- είναι οι νέες, εναλλακτικές μορφές τουρισμού, που θεωρείται πως ανταποκρίνονται ιδανικά στις ανάγκες των Ελλήνων που αναζητούν λίγη ευγενική σιωπή σε ένα ήρεμο και καθαρό περιβάλλον, που διψούν να δουν, να μάθουν, να θυμηθούν, να χαρούν την ανεπιτήδευτη φιλοξενία των ντόπιων, την τοπική κουζίνα κ.λπ. Σε αυτό το πλαίσιο, «ανθίζουν» πια και οι μικρές μονάδες (συνεταιρισμοί, βιοτεχνίες, υφαντουργίες, εργαστήρια και boutique hotels), οι απολύτως προσανατολισμένες σε eco- friendly πολιτικές, που υπηρετούν το νέο trend.

Τo Πορτρέτο του Ecotraveller
Ο μέσος ecotraveller είναι συνήθως πολυταξιδεμένος και έμπειρος με σχετικά ψηλό οικονομικό και μορφωτικό επίπεδο. Αναζητά σε κάθε προορισμό του μια νέα διάσταση, δεν θέλει να είναι παθητικός τουρίστας σε μια φύση-σκηνικό, θέλει να ψυχαγωγηθεί και να νιώσει τη χαρά της περιήγησης, της γνώσης και της ανακάλυψης. Έχει αυξημένη οικολογική συνείδηση, πολλά ενδιαφέροντα, είναι εκλεπτυσμένος και με υψηλές απαιτήσεις ως προς το επίπεδο και την ποιότητα των υπηρεσιών που του παρέχονται. Ξέρει ακριβώς τι ζητά και απορρίπτει καθετί εξεζητημένο ή μη αυθεντικό. «Πρωτοπόρος» οικοτουρίστας θεωρείται ο Γερμανός φυσιοδίφης, συγγραφέας κ.λπ. Alexander von Humbolt, ο οποίος γεννήθηκε στο Βερολίνο (1769-1859). Ο Δαρβίνος τον χαρακτήριζε ως τον «μεγαλύτερο ερευνητή-ταξιδευτή που έζησε ποτέ».Τα τελευταία χρόνια, το 25% των τουριστών στην Ευρώπη – στο οποίο ανήκουν κυρίως τα μεσαία και ανώτερα οικονομικά στρώματα – επιλέγουν τον νέο-εναλλακτικό ποιοτικό τουρισμό (οικοτουρισμό, αγροτουρισμό, ορειβατικό τουρισμό, extreme sports κ.λ.π.)

Ο σωστός Ecotraveller
• Δεν ταξιδεύει ποτέ σε μια «ευαίσθητη» οικολογικά περιοχή, με ένα όχημα που βρυχάται, μαρσάρει, τρομπάρει, βγάζει καπνούς ή χάνει λάδια. Ούτως ή άλλως, οι δασικοί δρόμοι και τα μονοπάτια προσφέρονται για περπάτημα.
• Aν τύχει να συναντήσει άγρια ζώα, τα αντιμετωπίζει με σεβασμό και διακριτικότητα. Δεν τα πειράζει και δεν προσπαθεί να τα ακολουθήσει. (Ενδεχομένως, το πρόβλημα προκύπτει αν η ως άνω αρκούδα είναι σε gourmet mood και αποφασίσει να τον ακολουθήσει εκείνη…)
• Δεν αφήνει το σκύλο του να τριγυρίζει ανεξέλεγκτος τρομάζοντας τα άλλα ζώα.
• Δεν αιχμαλωτίζει και δεν σκοτώνει οποιοδήποτε ζώο, μικρό ή μεγάλο, έστω και αν αυτό τον ενοχλεί. (παρά μόνο αν μεσολαβήσει το δίλημμα «ecotraveller ή μακαρίτης»… )
• Δεν φωνάζει και δεν τραγουδάει δυνατά. Κανονικά, στις προστατευόμενες περιοχές, οι επισκέπτες δεν πρέπει να έχουν μαζί τους «ηλεκτρονικές συσκευές παραγωγής μουσικής», ήτοι ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, συνθεσάιζερ, ντραμς, τρομπόνι ή κιθάρα. Α ναι, και το karaoke στη φύση, αποκλείεται.
• Δεν ενοχλεί τα πουλιά, σε εποχές φωλιάσματος με φωνές και απότομες κινήσεις.
• Εννοείται πως στις προστατευόμενες περιοχές απαγορεύεται το κυνήγι και το ψάρεμα. Διαφορετικά, δεν θα τις έλεγαν «προστατευόμενες» εξαρχής, ΟΚ;
• Ο ecotraveller δε μαζεύει ορυκτά, καρπούς, αγριολούλουδα, θάμνους και δεν ξεριζώνει φυτά για να τα πάει σπίτι του, γιατί το πεύκο κάνει «πολύ alpine chic» στο μπαλκόνι. Αρκείται να ταφωτογραφίζει.
• Δεν συλλέγει ενθύμια, αναμνηστικά, σταλακτίτες, μαρμαροκολόνες κ.λπ. από τόπους ιστορικής αξίας ή περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
• Δεν παίρνει φυτόχωμα από το δάσος. Επίσης δεν σπάει τα κλαδιά των δέντρων και δεν χαράζει το όνομά του στους κορμούς για να περάσει η αγάπη του με τη Λίτσα στην αθανασία.
• Πριν ξεκινήσει, ενημερώνεται για τις ιδιομορφίες, τα προβλήματα και τα προγράμματα προστασίας της περιοχής που επισκέπτεται. Σέβεται τις σχετικές πινακίδες και τηρεί τις οδηγίες των φυλάκων. Ακολουθεί πάντα γνωστές και προεπιλεγμένες διαδρομές.
• Προσπαθεί να γνωρίσει τη γεωγραφία, τα ήθη, τα έθιμα και την κουλτούρα του τόπου προορισμού. Και ούτως πως, μαθαίνει όλες τις καλές «καβάτζες» για μελλοντική χρήση…
• Δεν αγοράζει προϊόντα που προέρχονται από υπό εξαφάνιση φυτά και ζώα, όπως, κισσό, καβούκι χελώνας, δέρματα ζώων κ.λπ. (Ο κανόνας δεν ισχύει στην Καστοριά, για προφανείς λόγους.)
• Δεν ανάβει φωτιά στο δάσος ή έξω από τους χώρους που ενδεχομένως έχει ορίσει η τοπική Δασοφυλακή ή η Υπηρεσία του Πάρκου.
• Δεν αφήνει πίσω του σκουπίδια, πλαστικά, στρώματα, τοστιέρες και εν γένει μη ανακυκλώσιμα μπάζα.

Πηγή: www.thea.gr