Τραγούδια φαλαινών· το κλάµα ενός μωρού· ο παφλασμός των κυμάτων σε μιαν ακτή· μουσικές του Μπαχ, του Μότσαρτ, ιθαγενών, αλλά και ένα τραγούδι του Τσακ Μπέρι
Τραγούδια φαλαινών· το κλάµα ενός μωρού· ο παφλασμός των κυμάτων σε μιαν ακτή· μουσικές του Μπαχ, του Μότσαρτ, ιθαγενών, αλλά και ένα τραγούδι του Τσακ Μπέρι. Αυτοί είναι μερικοί από τους ήχους που περιλαμβάνονται στον περίφημο «χρυσό δίσκο» των διαστημοσυσκευών «Βόγιατζερ 1» και «Βόγιατζερ 2», που εκτοξεύτηκαν αυτές τις ημέρες από τη Γη πριν από σαράντα πέντε χρόνια ακριβώς.
Και οι δύο έχουν εγκαταλείψει το ηλιακό μας σύστημα και πλέουν πια στον διαστρικό χώρο, στέλνοντας σήματα πίσω στη Γη, περισσότερα από δέκα δισεκατομμύρια μίλια μακριά από εμάς, μεταφέροντας στο άπειρο ήχους, μουσικές και μηνύματα της Γης. Η NASA υπολογίζει πως το κοντινότερο πλέον άστρο από τους διαστρικούς ταξιδιώτες μας απέχει είκοσι πέντε τρισεκατομμύρια μίλια…
Ο συνθέτης Ντάριο Μαριανέλι, γνωστός από το βραβείο Όσκαρ για τη μουσική του στην ταινία «Εξιλέωση» (όπου ακούγεται η έξοχη «Ελεγεία για τη Δουνκέρκη»), συνέθεσε ένα εξαιρετικό κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα εμπνευσμένο από τους «Βόγιατζερ», το οποίο κλείνει με έναν συγκινητικό «Αποχαιρετισμό», βασισμένο στο βασικό θέμα παρτίτας του Μπαχ, η πρωτότυπη εκδοχή της οποίας ακούγεται στον «χρυσό δίσκο», ερμηνευμένη από τον Γκλεν Γκουλντ.
Αλλά ο «χρυσός δίσκος» δεν αναμένεται να μας φέρει σε επαφή με κανέναν εξωγήινο, όχι ακόμη. Όπως δηλώνει στο περιοδικό Wired ο Τζον Λόμπεργκ, επιστημονικός καλλιτέχνης και ηγετικό πρόσωπο στην ομάδα δημιουργίας των «χρυσών δίσκων», το πιθανότερο είναι οι δίσκοι να βρεθούν από εξωγήινους πολιτισμούς εκατομμύρια χρόνια αργότερα, όταν η ανθρωπότητα ίσως έχει πάψει να υπάρχει. «Θα είναι περισσότερο σαν να έχουν βρει ένα απολίθωμα», λέει. «Δεν μπορείς να μιλήσεις στους δεινόσαυρους. Αυτό είναι ένα λείψανο – η νεκρολογία μας, υπό μία έννοια, ένα αναμνηστικό που θα δηλώνει ότι ήμαστε κάποτε εδώ».
Για τον Τζιμ Μπελ, αστρονόμο στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνας και συγγραφέα βιβλίου για την αποστολή Βόγιατζερ, «ο Χρυσός Δίσκος, ένα κομμάτι του ανθρώπινου πολιτισμού, ένα κομμάτι τεχνολογίας με γραμματόσημο της δεκαετίας του ’70 πάνω του – θα αντέξει στον χρόνο. Δεν είναι προς απαξίωση. Θα κρατήσει δισεκατομμύρια χρόνια. Θα επιβιώσει του πλανήτη απ’ τον οποίο προήλθε».
Ο Μπελ, όμως, πιστεύει ότι αν κάποτε βρει κάποιος αυτό το «μπουκάλι με το μήνυμα μέσα», δεν θα είναι εξωγήινοι αλλά οι δικοί μας απόγονοι. «Η πρόβλεψή μου είναι πως το μήνυμα θα απευθύνεται σε εμάς. Εμείς θα το βρούμε – στο μακρινό μέλλον, όταν θα μπορούμε να ταξιδεύουμε στα άστρα. Και θα σκεφτόμαστε: Δεν ήταν αυτό ένα από τα πιο εκπληκτικά πράγματα που κάναμε ως είδος τον εικοστό αιώνα;».
Κείμενο: Ηλίας Μαγκλίνης
