Ποδήλατο σε μπαλκόνι στην Βαρκελώνη / Φωτογραφία: shutterstock
Από τη Μυρσίνη Γκανά
Όταν η πανδημία του κορωνοϊού οδήγησε σε παγκόσμια lockdown πριν από έναν χρόνο, εκατοντάδες πόλεις αναπροσάρμοσαν τους δρόμους τους ώστε να διευκολύνουν το περπάτημα και την ποδηλασία.
Στόχος να ενισχυθεί η κοινωνική αποστασιοποίηση και να μειωθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση.
Τώρα, που μοιάζει να έρχεται το τέλος των lockdown, τα μέτρα αυτά αποδείχθηκαν τόσο επιτυχημένα, που πολλές πόλεις σε όλη την Ευρώπη ποντάρουν στα ποδήλατα για να φέρουν την ανάκαμψη.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλατών (ECF), οι πόλεις της Ευρώπης δαπάνησαν 1 δις ευρώ σε μέτρα που προήγαγαν την ποδηλασία το 2020, δημιουργώντας τουλάχιστον 1.000 χλμ. ποδηλατόδρομων, λαμβάνοντας μέτρα περιορισμού της κίνησης των αυτοκινήτων και απαγορεύοντας τα αυτοκίνητα σε κάποιους δρόμους.
Και μάλιστα όλα αυτά δεν έγιναν μόνο σε χώρες όπως η Δανία και η Ολλανδία, που έχουν παράδοση στην ποδηλασία, αλλά σε πόλεις με ελλιπείς υποδομές. Η πανδημία αποκάλυψε μία υποβόσκουσα ζήτηση για υποδομές που διευκολύνουν το περπάτημα και την ποδηλασία και προσέφερε μία ευκαιρία για “καλύτερη ανοικοδόμηση”, όπως αρέσκονται να δηλώνουν οι πολιτικοί. Τώρα πλέον πολλές πόλεις επιταχύνουν τα ήδη υπάρχοντα σχέδια που θα επιτρέψουν ακριβώς αυτό.
Το παράδειγμα της Βαρκελώνης
Στη Βαρκελώνη, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παρόλο που η χρήση των μαζικών μέσων μεταφοράς μειώθηκε κατά 50%, η χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων μειώθηκε κατά μόνο 10%. Σε μία πόλη όπου πολλοί από όσους έχουν αυτοκίνητο προηγουμένως το χρησιμοποιούσαν μόνο τα Σαββατοκύριακα, ο κίνδυνος κυκλοφοριακής ασφυξίας ήταν ορατός.
Στην πόλη δημιουργήθηκαν περίπου 20 χλμ νέων ποδηλατόδρομων το καλοκαίρι του 2020 για να ενθαρρυνθεί η μετακίνηση με ποδήλατα, ολοκληρώνονται τώρα άλλα 6 χλμ. Η χρήση ποδηλάτου έχει αυξηθεί κατά 10% σε σύγκριση με τα επίπεδα προ πανδημίας.
Οι αρχές της Βαρκελώνης επιταχύνουν τώρα τη δημιουργία 160 χλμ νέων ή βελτιωμένων ποδηλατόδρομων, με στόχο το δίκτυο να φτάσει τα 300 χλμ ως το 2024.
Τι ισχύει στο Μιλάνο
Το πρόγραμμα Aperte του Μιλάνου ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2020 με μία πρόταση για 35 χλμ νέων, προστατευμένων ποδηλατόδρομων και πεζόδρομων. Ο ποδηλατόδρομος στην Corso Buenos Aires είναι τώρα ο δρόμος με τη μεγαλύτερη κίνηση στην πόλη, από τον οποίο περνούν έως και 10.000 ποδηλάτες ημερησίως – αύξηση της τάξης του 122% μέσα σε μερικούς μήνες. Το Μιλάνο επεκτείνει τώρα το πρόγραμμα σε 67 χλμ, με στόχο να φτάσει τα 100 χλμ ως το καλοκαίρι.
Με το ποδήλατο στο Παρίσι
Στο Παρίσι επίσης, δρόμοι που γέμιζαν με αυτοκίνητα είναι τώρα γεμάτοι ποδήλατα. Από την άνοιξη του 2020 η χρήση ποδηλάτων εκτιμάται ότι έχει αυξηθεί κατά 70% και τα 50 χλμ προσωρινών ποδηλατόδρομων θα παραμείνουν στη θέση τους, ενώ υπάρχουν σχέδια για αν επεκταθούν. Το ποσοστό των γυναικών που χρησιμοποιούν ποδήλατο επίσης έχει αυξηθεί, και πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι το 62% των κατοίκων επιθυμεί να γίνουν μόνιμοι οι ποδηλατόδρομοι.
Λισαβόνα
Η Λισαβόνα επίσης βρίσκεται σε διαδικασία διπλασιασμού του ήδη υπάρχοντος δικτύου ποδηλατόδρομων που καλύπτει αυτή τη στιγμή 100 χλμ. Όπως και η Βαρκελώνη, η πρωτεύουσα της Πορτογαλίας εντάσσει αυτή την κίνηση στα μακροπρόθεσμα σχέδια για να αυξηθεί το περπάτημα και η ποδηλασία και να αντιμετωπιστεί η μόλυνση της ατμόσφαιρας. Μέσα σε έναν χρόνο, η χρήση ποδηλάτου στην πόλη έχει αυξηθεί κατά 25%.
Βρυξέλλες
Στις Βρυξέλλες δοκίμασαν το 2020 περίπου 60 χλμ ποδηλατόδρομων, αυξάνοντας τους “ενεργούς ποδηλάτες” κατά 87%, και τώρα το Βέλγιο εξετάζει την επέκταση των σχεδίων για ποδηλατόδρομους μεταξύ πόλεων.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη η ποδηλασία γνώρισε αύξηση. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 21 ευρωπαϊκές πόλεις, το 64% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι δεν επιθυμούν να επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα ρύπανσης, τα οποία σε πολλές πόλεις ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια. Τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων συμφωνούν στο να αποδοθεί δημόσιος χώρος που αυτή την στιγμή χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητα σε ποδηλατόδρομους και πεζόδρομους, ενώ το 21% δήλωσε ότι σκοπεύει να χρησιμοποιεί περισσότερο το ποδήλατο μετά τα lockdown, και το 35% σκοπεύει να περπατάει περισσότερο.
Μένει να δούμε αν οι καλές προθέσεις θα γίνουν όντως καλές συνήθειες.
