Το νέο βιβλίο της Παρασκευής Κοψιδά-Βρεττού «Το παιδί και η φύση του – Προς μια ποιητική παιδαγωγική»

Παρασκευής Κοψιδά-Βρεττού: Το παιδί και η φύση του-Προς μια ποιητική παιδαγωγική (εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2019).

Κυκλοφόρησε μόλις το νέο βιβλίο της άξιας φιλολόγου, διδάκτορος Φιλολογίας και Επίτιμης Σχολικής Συμβούλου κ. Παρασκευής Κοψιδά-Βρεττού, με τον εξαιρετικά ενδιαφέροντα τίτλο: «Το παιδί και η φύση του-Προς μια ποιητική παιδαγωγική» (εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2019). Καρπός μιας πολύμοχθης, δημιουργικής, εμπνευσμένης θητείας στην εκπαίδευση, σε ποικίλους ρόλους, με αντίστοιχες ανησυχίες και επιτυχείς πραγματώσεις, η συγγραφέας, συνδυάζοντας την ποίηση και τη διδασκαλία, μας παραδίνει τώρα -το πιο πυκνό της «μάθημα»-ένα πραγματικό μανιφέστο στη θεώρηση του παιδιού, στην ανάδειξη και την τεκμηρίωση της ποιητικής του φύσης και συνακόλουθα στη σύλληψη μιας παιδαγωγικής θεωρίας και πράξης, που ανταποκρίνεται στην ποιητική φύση του παιδιού.

Το βιβλίο αποτελεί πραγματικό  κατόρθωμα επιστημονικής και καλλιτεχνικής ευαισθησίας, για την παιδαγωγική παρουσία των δασκάλων κάθε βαθμίδας και τον διδακτικό τους προβληματισμό, για την αναθεώρηση κάθε παγιωμένης εμπειρικής ματιάς και τη βαθύτερη και στοχαστικότερη εξέταση όλων των συναφών ζητημάτων, όπως και τον αυτοπροσδιορισμό του εκπαιδευτικού, με βαθιά συνείδηση του ρόλου και της αποστολής του.

Το έργο, στις 270 σελίδες του, με την περιεκτική σοφία της διεθνούς βιβλιογραφίας και της ασκημένης στην παιδαγωγική πρωτοπορία συναρπαστική γραφή της συγγραφέως του, συνδυάζει την πρωτοτυπία της παιδαγωγικής θεώρησης του παιδιού και του ρόλου του εκπαιδευτικού, απευθυνόμενο όχι μόνο στον εκπαιδευτικό, στα παιδιά και στους γονείς, αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία που συνδιαμορφώνει το παιδί και το οδηγεί στην ενηλικίωση.  Γραφή ευχάριστη, ρέουσα, συνεκτική, χωρίς την προσποίηση του κατασκευασμένου λόγου, με τη δροσιά και την αισθητική του έργου τέχνης, που υποδεικνύει χωρίς να καταπιέζει, που διδάσκει χωρίς να καταπονεί, που φωτίζει χωρίς να ωραιοποιεί καταστάσεις-αλλά μεταδίδοντας τον αέρα μιας ποίησης εγγενούς στο παιδί και στον κόσμο του, πραΰνει και πείθει για τη σκοπιμότητα του ιδανικού: που είναι ο δρόμος για να οδηγηθούμε στο εφικτό… Ας το τολμήσουμε…η ανάγνωση του βιβλίου αυτού μας ενθαρρύνει και μας στηρίζει…

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου. Γράφει ο γνωστός ψυχαναλυτής και συγγραφέας Νίκος Σιδέρης

…Σ’αυτό το βιβλίο της, η άξια φιλόλογος και συγγραφέας Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού, ευοδώνει μια μακρά πορεία εμπειρίας και αναστοχασμού. Ως εκπαιδευτικός πρώτου μεγέθους, δεν αρκείται στην απλή διδασκαλία της ύλης. Αλλά παράλληλα λειτουργεί πάντοτε και από τη μετα-γνωστική θέση του ερευνώντος νου.

Πυρηνικό στοιχείο του εν λόγω ερευνητικού αναστοχασμού είναι η στρατηγική που επιδιώκει να αναδείξει, να καλλιεργήσει και να εμπλουτίσει μια πλούσια φλέβα υλικού που ενυπάρχει στην παιδικότητα (συμπεριλαμβανομένης και της εφηβείας). Η συγγραφέας έχει εντοπίσει αυτή τη φλέβα, που συνίσταται σε μία ισοδυναμία:

Παιδικότητα = Ποιητικότητα

Σ’ αυτή τη βάση, έχει επεξεργαστεί και εκθέτει στο βιβλίο της, με ευρύτητα και πειστικότητα, μία αναλυτική και πρακτική μεθοδολογία, που η ίδια αποκαλεί, ευστοχότατα, Ποιητική Παιδαγωγική. Περιεχόμενό της είναι η ευτυχής συνάρθρωση του υποκειμένου-εν-ποιήσει, που είναι το παιδί, με ένα παιδαγωγικό περιβάλλον που υποδέχεται, τροφοδοτεί και αναπτύσσει την εγγενή ποιητικότητα της παιδικής ψυχής: Μία σχολή ποιητικής φαντασίας και λόγου.

Αφθονία του υλικού και συστηματικότητα της έρευνας επιτρέπουν λοιπόν στη συγγραφέα να υπηρετήσει ευδοκίμως το όραμά της: Να μετατρέψει όσα η ζωή, ο κόπος και η έμπνευση της έχουν προσφέρει, σε ηδύ καρπό, που θέλει και κατορθώνει να μοιραστεί με όλους. Παιδαγωγός, ερευνητής, γονιός, κάθε ενήλικος που σχετίζεται με παιδιά ή επιθυμεί να έρθει σε επαφή με τις καλύτερες πτυχές της ανθρώπινης κατάστασης, όπως και τα ίδια τα παιδιά, έχουν να κερδίσουν πολλά απ’ αυτό το βιβλίο.

Το βιβλίο, πέρα από τη γνώση και τα επιχειρήματα, μας πείθει ότι το καλύτερο είναι εφικτό, αν αξιοποιήσουμε ό,τι καλύτερο υπάρχει μέσα μας: αν προσβλέπουμε σε έναν κόσμο ο οποίος δεν θα είναι απροσάρμοστος στην ποίηση και πορευόμαστε προς αυτό τον ορίζοντα με το καλύτερο όχημα – την ποιητικότητα της αίσθησης, του λόγου και της ανθρώπινης σχέσης…

Νίκος Σιδέρης