Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές, οι αναστηλώσεις και οι αναδείξεις των μνημείων ήταν από τις προτεραιότητες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους μετά τον επαναστατικό αγώνα του 1821. Καθώς η κρατική Αρχαιολογική Υπηρεσία δεν επαρκούσε για το μεγάλο έργο, μια ομάδα λογίων και πολιτικών ίδρυσε στις 6 Ιανουαρίου 1837 την Εν Aθήναις Aρχαιολογική Eταιρεία.
Πώς ήταν η Σαντορίνη πριν από τον σεισμό του 1956; Η Επίδαυρος, πριν από την αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου, και η Αρχαία Αγορά των Αθηνών, πριν από την πλήρη ανάδειξή της από το έδαφος; Ενα ταξίδι στο παρελθόν, σε μνημεία όπως το Παλάτι της Κνωσού, οι Μυκήνες κατά τις ανασκαφές του 1955, η Αρχαία Θήρα το 1963, υπόσχεται στους επισκέπτες η διοργάνωση «Χρονογραφία – Εκθεση για τα 180 χρόνια (1837-2017) της Αρχαιολογικής Εταιρείας».
Στόχος είναι να αναδειχθεί ο ουσιαστικός και διαχρονικός ρόλος της στη διαμόρφωση της εθνικής μας αυτογνωσίας, καθώς από τις πρώτες ημέρες της ίδρυσής της μέχρι σήμερα παραμένει πολύτιμος θεματοφύλακας της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και των μνημείων.
Οι περισσότερες από τις 53 ασπρόμαυρες φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στην έκθεση τραβήχτηκαν τη διετία 1954-55 και όλες προέρχονται από το προσωπικό αρχείο του Αμερικανού φωτογράφου Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ, που ως νεαρός φοιτητής τότε επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα.
Ο έρωτας που ένιωσε για τους ανθρώπους, τα μνημεία και τα τοπία ήταν ακαριαίος και τόσο δυνατός που κρατάει μέχρι σήμερα.
«Η Αρχαιολογική Εταιρεία, για να εορτάσει τη συμπλήρωση των 180 χρόνων της, έκρινε ότι ο καλύτερος τρόπος ήταν να μετάσχουν στον εορτασμό τα ίδια τα μνημεία, όπως τα είδε, δεκαετίες πριν, η καλλιτεχνική ματιά ενός νέου, του Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ. Η τέχνη του μάς ξαναφέρνει την παλιότερη Ελλάδα, όταν το φως ήταν πιο δυνατό, πιο καθαρό και τα μνημεία έδειχναν να πρωτοφανερώνονται», αναφέρει ο Βασίλειος Πετράκος, γενικός γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Ο νεαρός Αμερικανός φοιτητής, που έφτασε στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 1954, γνώριζε από Ιστορία, είχε διαβάσει για την Ελλάδα, ωστόσο δεν μπορούσε να προβλέψει τη γοητεία που θα ένιωθε για τη χώρα και τους ανθρώπους.
Σε τέτοιο βαθμό, που αποφάσισε να επισκεφτεί τα πιο δυσπρόσιτα σημεία, χρησιμοποιώντας κάθε μεταφορικό μέσο και έχοντας πάντα μαζί του τη φωτογραφική μηχανή του.
Την επόμενη χρονιά επέστρεψε για να συνεχίσει την εξερεύνηση την οποία κατέγραψε καρέ καρέ. Οι ανασκαφές, οι ναοί, τα αρχαία τείχη, τα κάστρα, τα θέατρα, αποτυπώθηκαν σε πρώτο πλάνο με φόντο τις πόλεις, τα νησιά και τα χωριά και, φυσικά, τους ανθρώπους. Εκτοτε ο ΜακΚέιμπ μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ.
Οι φωτογραφίες της έκθεσης προέρχονται από τους πιο διάσημους αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Ακρόπολη και η Αρχαία Αγορά, το Σούνιο, η Κνωσός, η Σαντορίνη, η Επίδαυρος, οι Μυκήνες, η Δήλος, κ.ά.
Η έκθεση διοργανώνεται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σαμούρκα της Νέας Υόρκης και διαρκεί έως τις 29 Μαρτίου στην έδρα της Αρχαιολογικής Εταιρείας (Πανεπιστημίου 22 τηλ.: 210-3609689).
Κατά τη διάρκειά της θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις από τον ίδιο τον φωτογράφο και τις δημοσιογράφους Κατερίνα Λυμπεροπούλου και Μαργαρίτα Πουρνάρα.
Παράλληλα, αναμένεται μια ζωντανή συζήτηση με τον ΜακΚέιμπ για τις εμπειρίες κατά τα πρώτα ταξίδια του στη μεταπολεμική Ελλάδα.
