Τζουκ-μποξ: Το ξύλινο κουτί με τα φωτάκια που χάριζε ξέφρενα γλέντια την εποχή της ποτοαπαγόρευσης

Χορός με τζουκ-μποξφωτογραφία apimages

Είναι το μεγάλο ξύλινο κουτί με τα δεκάδες χρωματιστά φωτάκια που με ένα κέρμα έπαιζε ό,τι τραβούσε η όρεξη του καθενός.

Το Jukebox είναι ένα ημιαυτόματο μηχάνημα αναπαραγωγής μουσικής και πήρε τ’ όνομά του από την λέξη jook ή juke, που στην αφροαμερικάνικη αργκό σημαίνει χορός, πανδαιμόνιο και τη λέξη box, που ήταν το μεγάλο ξύλινο κουτί.

Στην Ελλάδα του ‘50 το βρίσκαμε σε σπίτια πλουσίων, ενώ το ‘60 κοσμούσε νυχτερινά κέντρα και μπαρ όπου οι θαμώνες, με ένα κέρμα, μπορούσαν να ακούσουν ό,τι είχε όρεξη η παρέα, μέσα από μία ανεξάντλητη δισκοθήκη που περιελάμβανε.

Απαραίτητο για τα νυχτερινά μαγαζιά του '60

Απαραίτητο για τα νυχτερινά μαγαζιά του ’60

Δημιουργός του ήταν ο Λούις Γκλας, ένα τοπικό στέλεχος της General Electric. Μέσα σε ξύλινο κουτί τοποθέτησε ένα φωνογράφο Έντισον με 4 ακουστικούς σωλήνες και μία υποδοχή για νομίσματα. Ο καθένας με 5 σεντς μπορούσε να ακούσει το αγαπημένο του τραγούδι.

Πρωτοεμφανίστηκε σε ένα σαλούν το 1889

Το πρώτο τζουκ-μποξ τοποθετήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 1889 σ’ ένα σαλούν του Σαν Φρανσίσκο, εντυπωσιάζοντας τους θαμώνες του.

Στις αρχές του 20ου αιώνα οι κύλινδροι αντικαθίστανται από πλάκες γραμμοφώνου και αργότερα με δίσκους 45 στροφών. Το 1927 γίνεται ηλεκτρικό.

Το τζουκ-μποξ γνώρισε μεγάλη άνθηση στις ΗΠΑ την εποχή της Ποτοαπαγόρευσης και της Μεγάλης Ύφεσης τη δεκαετία του ’30 όπου ο κόσμος με ένα κέρμα μπορούσε να ακούσει τις αγαπημένες του επιτυχίες και να χορέψει ξέφρενα.

Η αισθητική προχώρησε από τα απλά ξύλινα κουτιά στις αρχές του 1930 σε πανέμορφα φωτιστικά με πλαστικά τύπου μαρμάρου και κίνηση χρωμάτων στο μοντέλο της Wurlitzer 850 Peacock το 1942. Αλλά, όταν οι Η.Π.Α. μπήκαν στον πόλεμο, το μέταλλο και το πλαστικό ήταν απαραίτητα για τον πόλεμο και η παραγωγή jukebox περιορίστηκε. Το 1943 το Wurlitzer 950 είχε ξύλινoυς κερματοδέκτες για εξοικονόμηση μετάλλου

Η αισθητική προχώρησε από τα απλά ξύλινα κουτιά στις αρχές του 1930 σε πανέμορφα φωτιστικά με πλαστικά τύπου μαρμάρου και κίνηση χρωμάτων στο μοντέλο της Wurlitzer 850 Peacock το 1942. Αλλά, όταν οι Η.Π.Α. μπήκαν στον πόλεμο, το μέταλλο και το πλαστικό ήταν απαραίτητα για τον πόλεμο και η παραγωγή jukebox περιορίστηκε. Το 1943 το Wurlitzer 950 είχε ξύλινoυς κερματοδέκτες για εξοικονόμηση μετάλλου

Τα πρώτα jukebox ήταν απλά ξύλινα κουτιά με κερματοδέκτες και μερικά πλήκτρα.
Στο πέρασμα του χρόνου άρχισαν να διακοσμούνται όλο και πιο πολύ, χρησιμοποιώντας χρώμιο, χρωματιστούς φωτισμούς, περιστρεφόμενα φώτα και διάφορα άλλα εφέ. Πολλοί θεωρούν την δεκαετία του 1940 χρυσή εποχή του jukebox όπου ήταν διακοσμημένα με γοτθικού στυλ με καμπύλες σαν ηλεκτρικό ουράνιο τόξο.

Η αισθητική προχώρησε από τα απλά ξύλινα κουτιά στις αρχές του 1930 σε πανέμορφα φωτιστικά με πλαστικά τύπου μαρμάρου και κίνηση χρωμάτων στο μοντέλο της Wurlitzer 850 Peacock το 1942.

Μπορούσες να επιλέξεις τραγούδια μέσα από μία τεράστια δισκοθήκη

Μπορούσες να επιλέξεις τραγούδια μέσα από μία τεράστια δισκοθήκη

Oπως αναφέρει το wikipedia τα μεταγενέστερα μοντέλα απαιτούσαν περισσότερο χώρο για τον αυξανόμενο αριθμό δίσκων, μειώνοντας τον χώρο για την διακόσμηση. Αυτό οφείλεται μερικώς στην βελτιωμένη τεχνολογία αποθήκευσης και αποστολής δίσκων και μερικώς στην μετάβαση από τους δίσκους 78 στροφών σε αυτούς των 45 στροφών, που ήταν πιο μικροί. Τα Jukebox της εποχής του 1940 αποκαλούνται jukebox της Χρυσής εποχής, λόγω της χρήσης του κίτρινου πλαστικού, ενώ αυτά της δεκαετίας του ’50 αποκαλούνται ως της Αργυρής εποχής, λόγω της δεσπόζουσας χρήσης χρωμίου

Πλέον τα έχουν μόνο συλλέκτες

Πλέον τα έχουν μόνο συλλέκτες 
Στις μέρες μας, το τζουκ-μποξ είναι συλλεκτικό αντικείμενο μιας και τα περισσότερα είναι αληθινά έργα τέχνης. Στην αγορά κυκλοφορούν τζουκ μποξ, που παίζουν CD, ακόμη και MP3.

Πηγή