Ο Άκραμ Καν στην Αθήνα: Μίλησε για τον ξένο και την ιστορία

Από την Αργυρώ Μποζώνη

Ο διάσημος χορογράφος θα χορέψει για τελευταία φορά σε έργο μεγάλης διάρκειας, με πρεμιέρα στη Στέγη

«Άν καλλιεργείς το φόβο και του ρίχνεις καύσιμο, αν ρίχνεις λάδι στη φωτιά, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει ξενοφοβία. Στη Βρετανία και την Αμερική έχουμε κατεξοχήν παραδείγματα. Φτάσαμε στο Μπρέξιτ, μέσω της ξενοφοβίας. Νομίζω πως όπως και στο παρελθόν έτσι και σήμερα τίποτα δεν έχει αλλάξει,  η ξενοφοβία είναι ξενοφοβία και ταυτίζεται με το φόβο για το άγνωστο. Το μόνο που θα μπορούσα να τονίσω εδώ είναι ότι συνήθως όταν σε μια χώρα σηκώνεις μια σημαία και λες «είναι δικό μου έδαφος» σηκώνεις ένα τείχος. Και υψώνεται και η ιδέα που σε χωρίζει από τον άλλο». Αυτά λέει ο Άκραμ Καν που έφτασε στην Αθήνα για την παγκόσμια πρεμιέρα του έργου του XENOS στη Στέγη του ιδρύματος Ωνάση από τις 21-27 Φεβρουαρίου.

Αυτή είναι η τελευταία φορά που θα έχουμε την ευκαιρία να τον δούμε να χορεύει σε μεγάλης διάρκειας παραγωγή. Ο Άκραμ Καν, μαζί με πέντε μουσικούς επί σκηνής, μας ταξιδεύει στο σαγηνευτικό του σύμπαν: κατάκ, σύγχρονος χορός, ξεσηκωτικοί ρυθμοί και μουσικές του κόσμου.

Έχοντας επιλέξει την ελληνική λέξη «ξένος» για το νέο του σόλο (XENOS), ο Άκραμ Καν και η παγκοσμίου κλάσης ομάδα συνεργατών του αντλούν υλικό από τα γεγονότα του 20ού αιώνα, φέρνοντας στην επιφάνεια τις εμπειρίες των αποικιακών στρατευμάτων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο σαγηνευτικός τρόπος με τον οποίο χορογραφεί τον κάνει όχι μόνο ένας από τους πιο ενδιαφέροντες χορογράφους που ενσωματώνουν στη σκηνή το χορευτικό ιδίωμα της χώρας και της παράδοσής του με τον δυτικό χορό αλλά και τον μεγαλύτερο ανά τον κόσμο πρεσβευτή του καπάκ του νοτιοασιατικού χορού που έφερε στις μεγαλύτερες σκηνές του κόσμου.

Στην συνέντευξη τύπου μίλησε για την ξενοφοβία, την χειραγώγηση της ιστορίας και τον τρόπο που δημιουργούνται οι μύθοι. Είπε ανάμεσα σε άλλα:

-Μιλώντας για τις επόμενες γενιές θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι δικές μας γενιές απέτυχαν,  κληροδοτούμε στους επόμενους έναν κόσμο χάλια. Θα πρέπει να βρουν οι νέες γενιές ένα συνεργατικό μοτίβο όπου θα υπάρχει το εμείς και όχι το εγώ.

-Νομίζω πρέπει να σκοτώσουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε, να αλλάξουμε νοοτροπία και τρόπο ζωής και να καταστρέψουμε τη βάση πάνω στην οποία εδράζεται η νοοτροπία μας σήμερα. Διαφορετικά θα βρεθούμε μπροστά σε ένα αδιέξοδο και θα έχουμε μια πλήρη καταστροφή. Ο εθνικισμός κερδίζει έδαφος και γενικότερα θα πω ότι φτιάχνοντας μια διευρυμένη εικόνα θα πρέπει όλα όσα πιστεύαμε μέχρι τώρα να αλλάξουν , να τα αμφισβητήσουμε και να τα αναθεωρήσουμε. Για το μέλλον των παιδιών μας.

Ο 43χρονος χορογράφος συνδέει την ιδέα του μυθολογικού Προμηθέα με την τεχνολογία, την ιδέα του αέναου στρατιώτη που προσφέρει ελπίδα και την πρόβλεψη του Προμηθέα που έριξε μια ματιά στο μέλλον και είδε ότι είμαστε καταδικασμένοι, με την ιδέα της ξενοφοβίας πριν, μετά και κατά τη διάρκεια κάθε πολέμου όσο και της χειραγώγησης της Ιστορίας από τους νικητές.

-Ξεκίνησα την έρευνά μου ρίχνοντας μια ματιά στην ιστορία και κατέληξα ότι την ιστορία τη διαμορφώνουν οι κυρίαρχοι και όχι οι ηττημένοι. Αισθάνθηκα ότι η εικόνα της πανοραμικής άποψης της ιστορίας με αφορά όπως και η εικόνα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου στον οποίο εκατομμύρια ξένοι είχαν πολεμήσει στο πλευρό των βρετανικών στρατευμάτων.

-Ο ξένος, ο αλλοδαπός και τα κύματα μετανάστευσης που προηγήθηκαν των παγκοσμίων πολέμων συνόδευαν το φαινόμενο της ξενοφοβίας που τα συνόδευσε.

-Ο πρώτος παγκόσμιος Πόλεμος είναι ένα σημείο αναφοράς στο έργο μου. Όλοι οι συνεργάτες στην έρευνα που προηγήθηκε της παράστασης σοκαρίστηκαν όταν διαπίστωσαν ότι το ανθρώπινο είδος είναι σε θέση να είναι εξαιρετικά δημιουργικό και εξίσου καταστροφικό.

-Οι άνθρωποι που επέστρεψαν από τον πόλεμο είχαν γνωρίσει τη βία, είχαν εξοικειωθεί με αυτήν και δεν επέστρεψαν ποτέ ίδιοι. Επέστρεψαν διαλυμένοι και με κάποιο τρόπο πρέπει να ακουστούν αυτές οι ιστορίες που λίγο-πολύ μοιάζουν με μυθολογία.

-Σήμερα, θεωρώ, είμαστε παγιδευμένοι, στις παλιές μυθολογίες τις βασισμένες στην κεφαλαιοκρατία, τον καπιταλισμό, το μύθο του  κυρίαρχου αρσενικού. Η νέα γενιά θα πρέπει να δημιουργήσει νέους μύθους σε αντικατάσταση των προηγούμενων.

-Ο Προμηθέας είναι ο άνθρωπος που έφερε το νέο, την τεχνολογία, ότι είμαστε εμείς σήμερα και η εξέλιξή μας. Συνδέουμε τον Προμηθέα με την τεχνολογία, αλλά κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι ένας Ινδός στρατιώτης που πριν στρατολογηθεί ήταν χορευτής. Ζει μέσα στα χαρακώματα, στο χώμα, στη γη, εκεί όπου διαδραματίζεται και το έργο έχοντας χάσει κάθε ίχνος ανθρωπισμού αφού είναι αναγκασμένος να σκοτώσει προκειμένου να ζήσει.

-Το σώμα έχει τη δική του φωνή όπου και αν βρίσκεται. Και η σωματοποιημένη πληροφορία παράγει γνώση. Το ίδιο το σώμα έχει τη δική του μνήμη και τη δική του φωνή. Όταν ήμουν μικρός όταν μιλούσα κανένας δε με άκουγε αλλά όταν κινούσα το σώμα μου όλοι με πρόσεχαν. Μπορούσα να μιλήσω με το σώμα μου, το οποίο είναι ένα κομμάτι της αλήθειας που δε μπορεί να κρυφτεί, όπως μπορεί να κρυφτεί πίσω από λόγια.

-Το σώμα μου σήμερα είναι αλλαγμένο, λίγο χτυπημένο και χάρηκα όταν συνειδητοποίησα δουλεύοντας με νεώτερους χορευτές ότι μπορώ να αντλήσω γνώση και εμπειρία από αυτούς και ότι έπρεπε να κλείσει το κεφάλαιο της χορευτικής μου παρουσίας στη σκηνή. 

Πηγή