Από την Κική Τριανταφύλλη
Πενήντα χρόνια μετά τον θάνατο του βέλγου σουρεαλιστή ζωγράφου μια σειρά από άγνωστες φωτογραφίες και ταινίες του παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε μια έκθεση στην Αυστραλία, η οποία στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε όλο τον κόσμο
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, περίπου δέκα χρόνια μετά τον θάνατο του Ρενέ Μαγκρίτ, ανακαλύφθηκε ένα πλήθος φωτογραφιών και ταινιών του. Το σετ αυτό παρουσιάζεται τώρα για πρώτη φορά στην Latrobe Regional Gallery (LRG) της πόλης Μόργουελ, μια από τις μεγαλύτερες δημόσιες πινακοθήκες της πολιτείας Βικτόρια στην Αυστραλία, σε συνεργασία με το Ιδρυμα Μαγκρίτ στο Βελγίου.
Στη συνέχεια, η έκθεση, που έχει τίτλο «René Magritte: The Revealing Image, Photos and Films» (Ρενέ Μαγκρίτ: Η Αποκαλυπτική Εικόνα, Φωτογραφίες και Ταινίες) θα ξεκινήσει την παγκόσμια περιοδεία της σε πινακοθήκες της Ασίας, των ΗΠΑ, της Νότιας Αμερικής και της Ευρώπης.
Αριστοτεχνικός ζωγράφος, ένας από τους πιο ιδιότυπους χαρακτήρες του ευρωπαϊκού σουρεαλισμού, ο Μαγκρίτ πίστευε απόλυτα ότι το «μη πραγματικό είναι το κέλυφος του πραγματικού» και πάνω σε αυτή την πεποίθηση ύφανε τη ζωή και την τέχνη του. Ο βέλγος σουρεαλιστής, που πέθανε στις 15 Αυγούστου 1967 σε ηλικία 69 ετών, είναι ένας από τους δημοφιλέστερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, που δεν ξεπεράστηκε ποτέ και θα παραμείνει για πάντα σύγχρονος.
Με τις ευφάνταστες εικόνες του, στις οποίες πρωταγωνιστούν καθημερινά αντικείμενα σε παράδοξους συνδυασμούς (είναι φημισμένα τα μήλα του, τα στρογγυλά καπέλα και οι πίπες), ο Μαγκρίτ επηρέασε σημαντικά τον κόσμο της τέχνης (ειδικά την pop art) ακόμα και λογοτέχνες, διαφημιστές, μουσικούς και σκηνοθέτες όπως ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ και ο Τέρι Γκίλιαμ.
Την έκθεση, που εγκαινιάστηκε στην πινακοθήκη LRG στις 19 Αυγούστου και θα διαρκέσει μέχρι τις 19 Νοεμβρίου 2017, επιμελήθηκε ο διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας του Βελγίου, Ξαβιέ Κανόν. Περιλαμβάνει συνολικά 132 αυθεντικές φωτογραφίες και οκτώ φιλμ του Ρενέ Μαγκρίτ και φίλων του, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων παρουσιάζεται για πρώτη φορά δημόσια καθώς προέρχονται από ιδιωτικές ευρωπαϊκές συλλογές, στις οποίες δεν έχει πρόσβαση το κοινό.
Η ανακάλυψή τους προσφέρει στους θεατές την σπάνια δυνατότητα πρόσβασης σε έναν ανεπίσημο Μαγκρίτ και στους κοντινούς του ανθρώπους. Κυρίως, όμως, οδήγησε στην αποκάλυψη της στενής σχέσης που διατηρούσε ο βέλγος σουρεαλιστής με την φωτογραφία και τον κινηματογράφο, τις «άλλες εικόνες», που δημιουργούσε ο ίδιος ή στις οποίες πόζαρε. Η έκθεση αποκαλύπτει ακριβώς την συγγένειά του με αυτά τα μέσα και τον ρόλο που έπαιξαν στη ζωγραφική του.
Η Latrobe Regional Gallery πρόσφερε στο Protagon μια επιλογή από τις αγαπημένες φωτογραφίες του Ρενέ Μαγκρίτ με τις λεζάντες τους, που ακολουθούν:
Shunk-Kender: Ο Ρενέ Μαγκρίτ μπροστά από την «Αίσθηση της Πραγματικότητας» (1960). Ο σουρεαλιστής ζωγράφος φωτογραφημένος με έναν από τους πιο σπουδαίους και αγαπημένους του πίνακές του, που για χρόνια δεν αποχωριζόταν.
Ο Ρενέ Μαγκρίτ και ο «Βάρβαρος» (1938): Φορώντας ένα στρογγυλό καπέλο από αυτά που συνήθιζε να ζωγραφίζει μπροστά από έναν αγαπημένο του πίνακα που καταστράφηκε στο Λονδίνο σε ένα βομβαρδισμό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Κοκεταρία (1929): Ο Μαγκρίτ σε ένα αυτόματο μηχάνημα φωτογραφιών στη συνοικία Ζαρντέν ντε Πλαντ (Κήπος των Φυτών) στο Παρίσι. Οι σουρεαλιστές ήταν μαγεμένοι, εκείνη την εποχή, με αυτό το μηχάνημα που είχε ανακαλυφθεί στις ΗΠΑ και μπορούσαν να φωτογραφηθούν χωρίς φωτογράφο.
Η Σύναξη των Κυνηγών (1934): Η « συμμορία των σουρεαλιστών» των Βρυξελλών στο στούντιο ενός φωτογράφου. Οι γυναίκες είναι καθισμένες ενώ οι άντρες φορώντας ποσέτ στέκονται όρθιοι πίσω τους. Από αριστερά: Ε.Λ.Τ. Μεσένς, Ρενέ Μαγκρίτ, Λουί Σκουτεναγιέρ, Αντρέ Σουρί και Πολ Νουζέ και καθισμένες οι Ιρέν Εμουάρ, Μαρτ Μποβουαζέν και Ζορζέτ Μαγκρίτ.
Shunk-Kender: Ο Ρενέ Μαγκρίτ και η «Ομοιότητα» (1962). Κρύβεται πίσω από έναν πίνακα για να παίξει με τον φωτογράφο ή για να ενώσει ένα γυναικείο κεφάλι με ένα ανδρικό σώμα;
Η Σκιά και η Σκιά της (1932): Μια φωτογραφία της Ζορζέτ και του Ρενέ Μαγκρίτ στις Βρυξέλες, μια από τις πιο ωραίες της έκθεσης, που εκφράζει τις στάσεις και το νόημα της αγάπης στους σουρεαλιστές, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος της.
Η Βασίλισσα Σεμίραμις (1947): Η Ζορζέτ ποζάρει στις Βρυξέλες για έναν πίνακα του 1947, αλλά αυτή η φωτογραφία είναι τόσο τέλεια ώστε μπορεί από μόνη της να θεωρηθεί έργο τέχνης και όχι απλά το μοντέλο για έναν πίνακα
Ο Ρενέ Μαγκρίτ ζωγραφίζοντας την «Νεολαία Εικονογραφημένη» (1937): Στο σπίτι του άγγλου ποιητή και συλλέκτη Έντουαρντ Τζέιμς στο Λονδίνο, ζωγραφίζοντας την αίθουσα χορού του συλλέκτη καθισμένος μπροστά από τον πίνακά του, σαν να ήταν μέρος των αντικειμένων που απεικόνιζε. Ο Τζέιμς ήταν παθιασμένος υποστηρικτής του κινήματος των σουρεαλιστών
Ο Γίγαντας (1937): Ο σουρεαλιστής ποιητής Πολ Νουζέ στην ακτή του Βελγίου. Μπορεί άραγε αυτή η φωτογραφία να ονομαστεί πορτρέτο αφού το πρόσωπο αυτού που ποζάρει δεν φαίνεται; Για τον Μαγκρίτ η πραγματικότητα είναι απλά μια παρουσία. Πίσω από τα πράγματα που βλέπουμε, πάντα υπάρχει κάτι .
Το Μπουκέτο (1937): Μια αυτοσχέδια σύνθεση με τον Ρενέ Μαγκρίτ και τη σύζυγό του Ζορζέτ τυλιγμένους σε σεντόνια, που θα μπορούσε επίσης να είναι το θέμα ενός πίνακα.
Το Ραντεβού (1938): Η Ζορζέτ κρατάει στα χέρια της δύο περιστέρια
