Tο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Shadowman» που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ της Tribeca, είναι αφιερωμένο στο εξαιρετικό ταλέντο του πρωτοποριακού street art, Richard Hambleton.
Πολύ πριν από τη γεμάτη ζωντάνια, παρεμβατική street art του αινιγματικού Μπάνκσι, ακόμη και πριν από τα γκράφιτι – τοιχογραφίες των πρόωρα χαμένων Αμερικανών, Ζαν Μισέλ Μπασκιά και Κιθ Χάρινγκ, το big star ήταν ο Καναδός Richard Hambleton.
Ζωγράφος με κλασική παιδεία (απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών του Βανκούβερ), ο Hambleton έγινε διάσημος από τα έργα του στο κακόφημο και επικίνδυνο Lower Manhattan της δεκαετίας του ’80.
Στην αρχή ήταν τα περιγράμματα με κιμωλία (που έκαναν την εμφάνιση τους και εκτός Νέας Υόρκης). Μετά, οι μυστηριώδεις «πίνακες με τις σκιές» που απεικόνιζαν έναν Shadowman, έναν άνθρωπο – σκιά κρυμμένο στους σκοτεινούς δρόμους.
Το άστρο του Hambleton άρχισε να δύει την εποχή που τα άστρα του Basquiat και του Haring άρχισαν να ανατέλλουν.
Και οι τρεις ωστόσο, πρωταγωνίστησαν στην εναλλακτική σκηνή της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του ’80, απέκτησαν μεγάλη φήμη και τα έργα τέχνης τους πήραν τέτοια αξία στο «χρηματιστήριο της τέχνης» ώστε θεωρήθηκαν επενδύσεις.
Το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Oren Jacoby, που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Tribeca, παρακολουθεί την πορεία, την άνοδο και τις συνεχείς μεταπτώσεις του καλλιτέχνη. Η πρεμιέρα συνέπεσε μάλιστα, με την έκθεση «I Only Have Eyes For You», η οποία παρουσιάζεται στη Woodward Gallery μέχρι τις 5 Μαΐου.
Ο Shadowman και οι σκηνή του εγκλήματος
Ο Richard Hambleton ξεκίνησε ζωγραφίζοντας με κιμωλία μυστηριώδη περιγράμματα «θυμάτων», που παρέπεμπαν σε σκηνές φόνου. Εξελίσσοντας τη θεματική πρόσθεσε στο περίγραμμα κόκκινο χρώμα δίνοντας μία ακόμη πιο ρεαλιστική αίσθηση στη «σκηνή του εγκλήματος».
Ταξίδεψε και ζωγράφιζε στο Σιάτλ το Σαν Φρανσίσκο, το Λος Άντζελες και το 1978 έφτασε στη Νέα Υόρκη. Η καλλιτεχνική ζωή του Lower East Side ήταν σε ακμή.
Οι «σκηνές» που στήνει στην Tribeca και αλλού, ταράζουν τους πάντες, μεταξύ αυτών και την αστυνομία της Νέας Υόρκης. Τραβάει την προσοχή των media, που εκτοξεύουν τη φήμη του διεθνώς.
Παρά το γεγονός ότι, έκανε public art, ο Hambleton κρατούσε στη δουλειά του την πρακτική του στούντιο, του ατελιέ. Στην πορεία ωστόσο, εγκατέλειψε τα μινιμαλιστικά σχέδια του και στράφηκε σε έργα μεγάλων διαστάσεων.
Εθισμένος και άστεγος
Αλλά, μετά ήρθαν τα ναρκωτικά. Ξεκίνησε με χάπια ecstasy και μετά πέρασε σε ηρωίνη και κρακ.
Είχε χάσει τον έλεγχο σε τέτοιο βαθμό ώστε έφτασε να ζει ως άστεγος. Όμως, ακόμη και τις πιο σκοτεινές περιόδους δεν σταμάτησε να κάνει τέχνη.
Πολλά από αυτά περιγράφονται, με συχνά δυσάρεστες λεπτομέρειες, σε συνεντεύξεις και μάλιστα εμφανίζονται στο υλικό του Shadowman.
Η κάμερα του Jacoby αποκαλύπτει έναν άνθρωπο με χρόνιο εθισμό και καρκίνο του δέρματος, που δυστυχώς έχει καταστρέψει το πρόσωπό του.
Όμως, οι φωτογραφίες και το αρχειακό υλικό, πέρα από το προφανές καλλιτεχνικό ταλέντο, καταγράφουν έναν όμορφο άνδρα με χαμηλή, σαγηνευτική φωνή.
Ο Jacoby, γέννημα θρέμμα Νεοϋρκέζος, ήρθε πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του Hambleton το 1980.
«Δεν γνώριζα τον άνθρωπο πίσω από τα έργα, μέχρι που το 2009, ένας φίλος φωτογράφος, ο Hank O’Neal με πήγε στο στούντιο του Ρίτσαρντ » λέει ο Jacoby, ο οποίος λίγο μετά τη γνωριμία ξεκίνησε το ντοκιμαντέρ.
«Η πιθανότητα να εισέλθει κάποιος στο σύμπαν του Hambleton ήταν σπάνια….» Την ημέρα εκείνη στο ατελιέ του Hambleton βρίσκονταν δύο έμποροι έργων τέχνης και το τελευταίο μέρος του ντοκιμαντέρ είναι αφιερωμένο σε αυτό: Στους συμβιβασμούς που καλείται τελικά να κάνει ένας καλλιτέχνης.
Η επαναφορά
Στο φιλμ δεν υπάρχει συνέντευξη με τον Hambleton. Υπάρχουν συζητήσεις με φίλους του.
Ο ίδιος ο Hambleton δήλωσε ενθουσιασμένος με την πρεμιέρα του Shadowman στο Tribeca Film Festival.
«Τίποτα δεν με εξέπληξε περισσότερο στην πορεία των σχεδόν οκτώ ετών που ασχολούμαι με το ντοκιμαντέρ, όσο τα σκαμπανεβάσματα του Richard, αλλά και η αντίδραση του καθώς η ταινία έφτανε στο τέλος της και ετοιμαζόταν για την πρεμιέρα στη γειτονιά του, Tribeca», λέει ο Jacoby.
«Σαν να έχει επανέλθει στη ζωή. Είναι εξαιρετικά δημιουργικός και μάλιστα, ετοίμασε ένα pop-up show στη συνοικία Hell’s Kitchen, όπου θα παρουσιάσει τη δουλειά του τον τελευταίο ενάμισι χρόνο. Συζητάει επίσης την πιθανότητα να δουλέψει στον δρόμο, να κάνει πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια ένα καινούργιο street piece», καταλήγει ο Jacoby.
